ماده ۱۸۱ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

عادل کسی است که در نظر قاضی یا شخصی که بر عدالت وی گواهی می دهد، اهل معصیت نباشد. شهادت شخصی که اشتهار به فسق داشته باشد، مرتکب گناه کبیره شود یا بر گناه صغیره اصرار داشته باشد تا احراز تغییر در اعمال او و اطمینان از صلاحیت و عدالت وی، پذیرفته نمی شود.

== توضیح واژگان ==

عدالت از لحاظ فلسفی عبارت است از قرار دادن هر چیزی در جای خود و پرداختن هر فردی به کاری در خور خود. از بعد دینی باید در تعریف عدالت، رنگ و بویی شرعی نیز به این تعریف بخشیده شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6274888|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>

عادل را کسی دانسته اند که دارای ملکه عدالت باشد.در اصطلاح حقوق اسلام، عادل فردی است که در حالت روحی قرار دارد که گناه کبیره نکند و بر گناه صغیره نیز اصرار نورزد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6274892|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>

بیشتر نویسندگان به عامل درونی و نفسانی [[عدالت]] توجه دارند. اما عده ای انعکاس خارجی را کافی میدانند یعنی همین که شخص به صورت متعارف رفتار پسندیده دارد عادل است و ملازمه ای هم میان رفتار خارجی و عامل درونی وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3850204|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>به عقیده فقهای متاخر به مفهوم عرفی و فسلفی عدالت بیشتر توجه شده است و با افزودن شرط مروت عدالت را در غیرمسلمان نیز قابل تحقق میدانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3850196|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>رفتار عادلانه [[اماره]] صحت [[شهادت]] عادل است. یعنی شخص عادل اگر خبر از موضوعی بدهد راست است.بنابراین شخصی که مدعی عدم عدالت فردی که دارای رفتار نیکو و مروت است  میباشد ،باید آن را اثبات کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3850208|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>

== سوابق فقهی ==

عدالت را برخی از فقها حالتی دانسته اند که موجب بازداشتن انسان از نافرمانی از خداوند می گردد. از همین رو نیز نباید شهادت فرد فاسق یعنی فردی که گناه کبیره می کند یا به گناه صغیره اصرار می کند را نباید پذیرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6274880|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>

همچنین گروهی از فقها بیان داشته اند که قبول شهادت فرد معروف به فسق توبه ی واقعی او و احراز حالتی در نفس او است که وی را از گناه باز می دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6274884|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>

== منابع ==

{{پانویس}}