۲٬۳۲۹
ویرایش
(ابرابزار) |
|||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۳۱۰ قانون مجازات اسلامی''': هرگاه غیرمسلمان، مرتکب [[جنایت عمد|جنایت عمدی]] بر مسلمان، [[کفر|ذمی]]، [[مستأمن]] یا [[معاهد]] شود، | '''ماده ۳۱۰ قانون مجازات اسلامی''': هرگاه غیرمسلمان، مرتکب [[جنایت عمد|جنایت عمدی]] بر مسلمان، [[کفر|ذمی]]، [[مستأمن]] یا [[معاهد]] شود، [[حق قصاص]] ثابت است. در این امر، تفاوتی میان ادیان، فرقهها و گرایشهای فکری نیست. اگر مسلمان، ذمی، مستأمن یا معاهد، بر غیرمسلمانی که ذمی، مستأمن و معاهد نیست [[جنایت عمدی نسبت به غیرمسلمان|جنایتی]] وارد کند، قصاص نمیشود. در این صورت مرتکب به [[تعزیر|مجازات تعزیری]] مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات» محکوم میشود. | ||
تبصره ۱ ـ غیرمسلمانانی که ذمی، مستأمن و معاهد نیستند و [[تابعیت]] ایران را دارند یا تابعیت کشورهای خارجی را دارند و با رعایت قوانین و مقررات وارد کشور شدهاند، در حکم مستأمن میباشند. | |||
تبصره ۲ ـ اگر [[مجنی علیه]] غیرمسلمان باشد و مرتکب پیش از اجرای قصاص، مسلمان شود، قصاص ساقط و علاوه بر پرداخت [[دیه]] به مجازات تعزیری مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات»، محکوم میشود. | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۱۱ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۳۱۱ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
خط ۲۰: | خط ۲۴: | ||
لازم به یادآوری است که مسلمان شدن مقتول پیش از مرگ، موجب ثبوت قصاص نمیشود زیرا معیار زمان ارتکاب جرم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص- صدمات جسمانی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=728020|صفحه=|نام۱=محمدهادی|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=18}}</ref> | لازم به یادآوری است که مسلمان شدن مقتول پیش از مرگ، موجب ثبوت قصاص نمیشود زیرا معیار زمان ارتکاب جرم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص- صدمات جسمانی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=728020|صفحه=|نام۱=محمدهادی|نام خانوادگی۱=صادقی|چاپ=18}}</ref> | ||
گفتنی است عده ای معتقدند در فرض عادت مسلمان به کشتن اهل ذمه، قصاص او جایز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=349700|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> | |||
== نکات توضیحی == | |||
عده ای از این ماده چنین استنباط نموده اند که در فرض قتل کافر حربی به دست فرد ذمی، نباید قائل به قصاص شد، چرا که ذمی را باید [[مهدور الدم|معصوم الدم]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه رهنمون شماره 1 تابستان 1371|ترجمه=|جلد=|سال=1371|ناشر=مدرسه عالی شهید مطهری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294228|صفحه=|نام۱=مدرسه عالی شهید مطهری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> گروهی نیز معتقدند نمیتوان مسلمانان را به دلیل قتل ذمی قصاص نمود، لذا باید کفر را بعنوان مانع قصاص تلقی کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه دیدگاه های حقوقی شماره 13 و 14 بهار و تابستان 1378|ترجمه=|جلد=|سال= 1378|ناشر=دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=318508|صفحه=|نام۱=دانشکده علوم قضایی| خدمات اداری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | |||
==مطالعات فقهی== | ==مطالعات فقهی== | ||
خط ۲۷: | خط ۳۶: | ||
===سوابق فقهی=== | ===سوابق فقهی=== | ||
بر خلاف نظر برخی از فقها از قبیل ابوحنیفه که با استناد به عمومات قصاص در قرآن، به قصاص مسلمان در فرض قتل غیر مسلمان اعتقاد دارند، اما نظر [[مشهور فقها]]<nowiki/>ی شیعه، عدم قصاص قاتل مسلمان در چنین حالتی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=353908|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>با این وجود باید گفت که اگر مسلمان به کشتن کافر عادت داشته باشد، بر اساس برخی از کتب فقهی، قصاص ثابت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=669588|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | بر خلاف نظر برخی از فقها از قبیل ابوحنیفه که با استناد به عمومات قصاص در قرآن، به قصاص مسلمان در فرض قتل غیر مسلمان اعتقاد دارند، اما نظر [[مشهور فقها]]<nowiki/>ی شیعه، عدم قصاص قاتل مسلمان در چنین حالتی است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=353908|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>با این وجود باید گفت که اگر مسلمان به کشتن کافر عادت داشته باشد، بر اساس برخی از کتب فقهی، قصاص ثابت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=669588|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[سقوط حکم اعدام مرتد فطری در فرض توبه و مشروعیت استتابه توسط قاضی]] | |||
* [[بازاندیشی شرط برابریِ دین در قصاص در پرتوی آرای فقهی]] | |||
* [[«واکاوی عقد أمان در حمایت جانی از کافر مستأمَن(قتل عمد) از منظر فقه و ماده 310قانون مجازات اسلامی»]] | |||
* [[تحلیل تاریخی- جامعهشناختی کاربست «قرائت مشهور» از نظریة کیفری شریعت در باب مجازاتهای بدنی در پسا انقلاب اسلامی]] | |||
* [[بازکاوی حق قصاص اهل ذمه در فقه و حقوق]] | |||
* [[تأثیـر یافتههای بزهدیدهشناسی نخستیـن در جرائـم مستـوجب قصـاص (با بررسی موردی آراء دادگاهها)]] | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
خط ۳۳: | خط ۵۱: | ||
[[رده:قصاص]] | [[رده:قصاص]] | ||
[[رده:شرایط عمومی قصاص]] | [[رده:شرایط عمومی قصاص]] | ||
[[رده:کفر]] | [[رده:کفر]] | ||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | [[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] |
ویرایش