۳۴٬۱۶۳
ویرایش
جز (added Category:اصطلاحات حقوق مدنی using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
به وصیتی که برای مصرف محدود و محصور انشاء نشده باشد؛ وصیت عام گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=856404|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | به [[وصیت|وصیتی]] که برای مصرف محدود و محصور [[انشاء]] نشده باشد؛ '''وصیت عام''' گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=856404|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> در وصیت بر غیرمحصور، ممکن است [[موصی له]]، دارای [[شخصیت حقوقی]] گردد؛ چرا که در چنین وصیتی، جهت عامه، مورد نظر قانونگذار بودهاست؛ و از طرفی در وصیت بر غیرمحصور، ممکن است موصی له قبلاً نیز، دارای شخصیت حقوقی بوده باشد؛ نظیر وصیت بر [[تملیک]] فرش به نفع مسجد [[عین موقوفه|موقوفه]]. (۷۴۰ | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۸۲۸ قانون مدنی]] | |||
== ماهیت == | |||
در مورد [[وصیت عهدی|عهدی]] یا [[وصیت تملیکی|تملیکی]] محسوب شدن وصیت بر غیرمحصور، باید قائل به تفکیک شد، در رابطه با [[شخص حقیقی|اشخاص حقیقی]]، از آنجایی که در چنین وصیتی، موصی لهم، [[کلی]] میباشند و فرد کلی، بهطور مستقیم نمیتواند طرف [[تملیک]] قرار گیرد؛ و باید مصداقهای آن، از طرف اجرا کننده وصیت، تعیین گردد؛ لذا وصیت بر این گونه اشخاص، عهدی محسوب میگردد، لیکن در مواردی که موصی له، یک [[شخص حقوقی]]، نظیر [[انجمن|انجمن]] خیریه و … میباشد؛ چون بهطور مستقیم، میتواند [[مال]] را [[تملک]] نماید؛ در نتیجه چنین وصیتی، تملیکی تلقی میگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2778896|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref> | |||
== قبول در وصیت عام == | |||
هرگاه موصیله غیرمحصور باشد مثل این که وصیت برای [[فقیر|فقرا]] یا [[امور عام المنفعه|امور عامالمنفعه]] شود [[قبول]] شرط نیست.<ref>[[ماده ۸۲۸ قانون مدنی]]</ref> | |||
=== پیشینه === | |||
در [[ماده ۱۷۹ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۳۵]]، و نیز در [[ماده ۱۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]]، وصیت عام، مورد توجه قانونگذار قرارگرفته است. | |||
=== مصادیق === | |||
*وصیت بر فقرا، طلاب، حجاج مکه و زوار قبور ائمه معصومین، وصیت بر غیرمحصور است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=206388|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | |||
*وصیت به تملیک فرش برای مسجد، یا [[انتقال]] [[مالکیت]] [[قنات]] به نفع دانشگاه را باید وصیت به غیرمحصور دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=296224|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | |||
*وصیت مال برای تحصیل ایتام، یا مداوای بیماران، در زمره وصیت بر غیرمحصور قرار می گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=14136|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref> | |||
*وصیت به [[وقف]] مال برای بیمارستان، وصیت بر غیرمحصور بهشمار میآید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199440|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> | |||
*مدرسه، مسجد، پل، رباط و کارگاه، میتوانند موضوع وصیت بر غیرمحصور قرار گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=295432|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | |||
=== در فقه === | |||
[[مشهور فقها]]، قبول در وصیت تملیکی را لازم ندانسته و چنین وصیتی را تملیکی دانستهاند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2778908|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=7}}</ref> | |||
=== مقایسه با وقف بر غیرمحصور === | |||
برخلاف [[وقف بر غیرمحصور]] که در آن، قبول [[حاکم]] شرط است؛ در وصیت بر غیرمحصور، قبول معنایی ندارد، همچنانکه معلوم بودن [[موصی به]] در چنین وصیتی، الزامی نیست، (۳۷۶ البته بنا به نظر برخی، در وصیت بر غیرمحصور، قبول الزامی است و باید از سوی حاکم صورت گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=295340|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref> | |||
== وصیت عام بر وقف == | |||
در صورتی که وصیت بر غیرمحصور، از نوع وصیت به وقف باشد؛ دیگر امکان [[بیع|فروش]] موصی به وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی و حقوقی وصیت مواد 825-860 قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199440|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=4}}</ref> | |||
==مقالات مرتبط== | |||
*[[عقد در آیینه اندیشه «استاد جعفری لنگرودی»]] | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[وصیت]] | |||
* [[وصیت تملیکی]] | |||
* [[وصیت عهدی]] | |||
* [[وقف عام]] | |||
== منابع == | == منابع == |
ویرایش