۳٬۵۰۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 302 قانون مجازات اسلامی را به ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
تبصره 1 ـ اقدام در مورد بندهای (الف)، (ب) و (پ) این ماده بدون اجازه دادگاه جرم است و مرتکب به تعزیر مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات» محکوم می شود. | تبصره 1 ـ اقدام در مورد بندهای (الف)، (ب) و (پ) این ماده بدون اجازه دادگاه جرم است و مرتکب به تعزیر مقرر در کتاب پنجم «تعزیرات» محکوم می شود. | ||
تبصره 2 ـ در مورد بند (ت) چنانچه نفس دفاع صدق کند ولی از مراتب آن تجاوز شود قصاص منتفی است، لکن مرتکب به شرح مقرر در قانون به دیه و مجازات تعزیری محکوم می شود. | تبصره 2 ـ در مورد بند (ت) چنانچه نفس دفاع صدق کند ولی از مراتب آن تجاوز شود قصاص منتفی است، لکن مرتکب به شرح مقرر در قانون به دیه و مجازات تعزیری محکوم می شود. | ||
== توضیح واژگان == | |||
[[مهدور الدّم]] را میتوان کسی دانست که ریختن خونش جرم نیست و در مقابل معصوم الدّم قرار دارد 331048 که به معنای شخصی است که به موجب شرع قتل او حرام اعلام شده است.342792 | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
ماده مورد بررسی یکی از مصادیق علل موجهه جرم است349720به موجب این ماده کشتن افراد مهدور الدم که شرعاً مستحق قتل هستند، از سوی هر کسی حتی عموم مردم 349732 موجب قصاص نمی باشد. چرا که جان این افراد در نگاه قانون فاقد احترام است و تعرض به نفس آنان موجب مسئولیت نیست.727184نمونه هایی از این افراد عبارت اند از محصن و محصنه، مرتکبین پاره ای از جرایم حدی با سه بار تکرار جرم اعمال حد سه باره بر آنها 349676 ، محاربین و قاتلین ( در فرض کشتن قاتل از سوی اولیاء دم) و متجاوزین در فرض کشتن آن ها در مقام دفاع مشروع و ...1576224 بنابراین می توان گفت محقون الدم بودن مجنی علیه من جمله شرایط تحقق قتل است.727176 نکته دیگر آنکه اگر مجنی علیه در حین ارتکاب جرم مهدور الدم باشد اما بعدا مورد حمایت قانون قرار بگیرد، باز هم قصاص منتفی است.727244 لذا کافی است که فرد مقتول در هر یک از مراحل وقوع جنایت یا نتیجه مهدور الدم باشد تا قصاص ساقط شود.1418504 | |||
به موجب تبصره این ماده، صرف وجود اعتقاد به [[مهدور الدم]] بودن مجنی علیه برای سقوط قصاص کافی است.349784 | |||
نکته دیگر اینکه اگر فرد مرتکب، شخصی محقون الدم را هدف قرار دهد اما به موجب اشتباه در هدف، جنایت وی متوجه شخص مهدور الدمی شود، قصاص و دیه از او ساقط می شود.356384 | |||
== مستندات فقهی == | |||
پاره ای از روایات ائمه معصومین (ع) را می توان مستند شرحی این حکم دانست.708480 | |||
== رویه قضایی == | |||
در رای اصراری شمار018-2/9/78 ردیف 2378 بیان شده است که بدلیل آنکه متهم در تصور خود، خود را مجاز برای ارتکاب جرم قتل میدانسته است و نیز بدلیل مهدور الدم بودن مقتول، رفتار ارتکابی شبه عمد است.670368 | |||