ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری''': انتشار تصویر و سایر مشخصات مربوط به [[هویت]] متهم در کلیه مراحل [[تحقیقات مقدماتی]] توسط رسانه‌ها و مراجع انتظامی و [[مراجع قضایی|قضائی]] ممنوع است مگر در مورد اشخاص زیر که تنها به درخواست [[بازپرس]] و موافقت [[دادستان]] شهرستان، انتشار تصویر یا سایر مشخصات مربوط به هویت آنان مجاز است:
{{مواد مرتبط با بازپرس}}'''ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری''': انتشار تصویر و سایر مشخصات مربوط به [[هویت]] [[متهم]] در کلیه مراحل [[تحقیقات مقدماتی]] توسط رسانه‌ها و مراجع انتظامی و [[مراجع قضایی|قضائی]] ممنوع است مگر در مورد اشخاص زیر که تنها به درخواست [[بازپرس]] و موافقت [[دادستان]] شهرستان، انتشار تصویر یا سایر مشخصات مربوط به هویت آنان مجاز است:


الف - متهمان به ارتکاب [[جرم عمدی|جرائم عمدی]] موضوع [[ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری|بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) ماده (۳۰۲)]] این قانون که [[متواری]] بوده و دلایل کافی برای توجه اتهام به آنان وجود داشته باشد و از طریق دیگری امکان دستیابی به آنان موجود نباشد، به منظور شناسایی آنان یا تکمیل ادله، تصویر اصلی یا تصویر به دست آمده از طریق چهره‌نگاری آنان منتشر می‌شود.
الف - متهمان به ارتکاب [[جرم عمدی|جرائم عمدی]] موضوع [[ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری|بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) ماده (۳۰۲)]] این قانون که [[متواری]] بوده و دلایل کافی برای توجه اتهام به آنان وجود داشته باشد و از طریق دیگری امکان دستیابی به آنان موجود نباشد، به منظور شناسایی آنان یا تکمیل ادله، تصویر اصلی یا تصویر به دست آمده از طریق چهره‌نگاری آنان منتشر می‌شود.


ب - متهمان دستگیر شده که به ارتکاب چند فقره جرم نسبت به اشخاص متعدد و نامعلومی نزد بازپرس [[اقرار]] کرده‌اند و تصویر آنان برای آگاهی [[مجنی علیه|بزه دیدگان]] و طرح [[شکایت]] یا اقامه [[دعوای خصوصی]] توسط آنان، منتشر می‌شود.  
ب - متهمان دستگیر شده که به ارتکاب چند فقره [[جرم]] نسبت به اشخاص متعدد و نامعلومی نزد بازپرس [[اقرار]] کرده‌اند و تصویر آنان برای آگاهی [[مجنی علیه|بزه دیدگان]] و طرح [[شکایت]] یا اقامه [[دعوای خصوصی]] توسط آنان، منتشر می‌شود.  
*{{زیتونی|[[ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
متواری، غیر از فردی است که حضور ندارد یا غائب است، در واقع متواری کسی است که به منظور عدم دسترسی [[مقام قضایی|مقامات قضائی]] یا انتظامی به او، از [[اقامتگاه|محل اقامت]] معمولی اش خارج شده و به مکانی نقل مکان کرده‌است که برای برخی از نزدیکانش نیز نامعلوم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4682400|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>همچنین تحقیقات مقدماتی، مجموعه اقدامات قانونی است که از سوی [[بازپرس]] یا دیگر [[مقام قضایی|مقامات قضائی]]، برای حفظ آثار و علائم و جمع‌آوری ادله وقوع [[جرم]]، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می‌شود.<ref>[[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 90 قانون آیین دادرسی کیفری]]</ref>گفتنی است تحقیقات مقدماتی، سه گروه از اعمال قضایی را شامل می‌شود: ۱-جمع‌آوری دلایل ۲-جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم ۳-اظهارنظر در مورد مجرم بودن یا نبودن فرد مورد [[تعقیب]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2083524|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=2}}</ref>در مرحله جمع‌آوری دلایل، [[بازپرس|قاضی تحقیق]] با توجه به آزادی دلیل، در قلمرو امور جزایی نباید از هیچ دلیل و [[قرینه]] ای که به نفع یا ضرر متهم باشد، چشم پوشی کند و باید کلیه قرائن و [[اماره|امارات]] را ارزیابی کند، در این باره برای جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم، از [[قرار تامین کیفری|قرار تأمین کیفری]] استفاده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2085332|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=2}}</ref>ضمنا مقصود از دعوی خصوصی در آیین دادرسی کیفری، دعوی کسی است که از فعل مجرم متحمل ضرر و خسارت شده‌است، این ترکیب در مقابل [[دعوای عمومی|دعوی عمومی]] به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330752|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>دعاوی خصوصی به درخواست [[مدعی خصوصی]] اقامه می‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول))کلیات و دعاوی ناشی از جرم(|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2882088|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=16}}</ref>همچنین [[مدعی علیه]] از جهت حیثیت شخصی علاوه بر مرتکب، می‌تواند [[وارث|وراث]]، [[سرپرست|سرپرستان]] یا [[قائم مقام قانونی]] باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4918400|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref>
«متواری»، غیر از فردی است که حضور ندارد یا غائب است، در واقع متواری کسی است که به منظور عدم دسترسی [[مقام قضایی|مقامات قضائی]] یا انتظامی به او، از [[اقامتگاه|محل اقامت]] معمولی اش خارج شده و به مکانی نقل مکان کرده‌است که برای برخی از نزدیکانش نیز نامعلوم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4682400|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>همچنین «تحقیقات مقدماتی»، مجموعه اقدامات قانونی است که از سوی [[بازپرس]] یا دیگر [[مقام قضایی|مقامات قضائی]]، برای حفظ آثار و علائم و جمع‌آوری ادله وقوع [[جرم]]، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می‌شود.<ref>[[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 90 قانون آیین دادرسی کیفری]]</ref>گفتنی است تحقیقات مقدماتی، سه گروه از اعمال قضایی را شامل می‌شود: ۱- جمع‌آوری دلایل ۲- جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم ۳-اظهار نظر در مورد مجرم بودن یا نبودن فرد مورد [[تعقیب]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2083524|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=2}}</ref>در مرحله جمع‌آوری دلایل، [[بازپرس|قاضی تحقیق]] با توجه به آزادی دلیل، در قلمرو امور جزایی نباید از هیچ دلیل و [[قرینه]] ای که به نفع یا ضرر متهم باشد، چشم پوشی کند و باید کلیه قرائن و [[اماره|امارات]] را ارزیابی کند، در این باره برای جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم، از [[قرار تامین کیفری|قرار تأمین کیفری]] استفاده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2085332|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=2}}</ref>ضمنا مقصود از «دعوی خصوصی» در [[آیین دادرسی کیفری]]، دعوی کسی است که از فعل مجرم متحمل [[ضرر و زیان ناشی از جرم|ضرر و خسارت]] شده‌است، این ترکیب در مقابل [[دعوای عمومی|دعوی عمومی]] به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330752|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>دعاوی خصوصی به درخواست [[مدعی خصوصی]] اقامه می‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول))کلیات و دعاوی ناشی از جرم(|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2882088|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=16}}</ref>همچنین [[مدعی علیه]] از جهت حیثیت شخصی علاوه بر مرتکب، می‌تواند [[وارث|وراث]]، [[سرپرست|سرپرستان]] یا [[قائم مقام قانونی]] باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4918400|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
خط ۱۴: خط ۱۴:
== انتقادات ==
== انتقادات ==
شایسته بود که در این ماده، دو نکته مدنظر قرار می‌گرفت: ۱- لزوم انقضا مدتی از شروع تحقیقات و عدم توفیق در دستیابی به متهم ۲- تعیین رسانه ای که انتشار تصویر متهم در آن مجاز است اعم از روزنامه، اینترنت، صدا و سیما و همچنین تعیین تعداد دفعات مجاز انتشار تصویر متهم در رسانه‌ها.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4663720|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>
شایسته بود که در این ماده، دو نکته مدنظر قرار می‌گرفت: ۱- لزوم انقضا مدتی از شروع تحقیقات و عدم توفیق در دستیابی به متهم ۲- تعیین رسانه ای که انتشار تصویر متهم در آن مجاز است اعم از روزنامه، اینترنت، صدا و سیما و همچنین تعیین تعداد دفعات مجاز انتشار تصویر متهم در رسانه‌ها.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4663720|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>
== مقالات مرتبط ==
* [[انگ‌زنی به اشخاص متهم و محکوم کیفری رویکرد امنیت‌گرایی کیفری]]
* [[رسانه‌ای‌کردن هویت متهم در فرایند تحقیقات مقدماتی؛ فرصت‌ها و چالش‌ها]]
* [[مرحله تصمیم گیری برای کفایت ادله اثباتی در الگوهای تحقیقات مقدماتی ایران و آمریکا]]
* [[مسئولیت مدنی پلیس]]


== منابع ==
== منابع ==