ماده ۱۳۰ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هر کس [[سردستگی گروه مجرمانه|سردستگی یک گروه مجرمانه]] را برعهده گیرد به حداکثر مجازات شدیدترین جرمی‌ که اعضای آن [[گروه مجرمانه|گروه]] در راستای اهداف همان گروه مرتکب شوند، محکوم می‌ گردد مگر آنکه جرم ارتکابی موجب [[حدود|حد]] یا [[قصاص]] یا [[دیه]] باشد که در این صورت به حداکثر مجازات [[معاونت در جرم|معاونت در آن جرم]] محکوم می‌ شود. در [[محاربه]] و [[افساد فی الارض|افساد فی‌ الارض]] زمانی که عنوان محارب یا مفسد فی‌ الارض بر سردسته گروه مجرمانه صدق کند حسب مورد به مجازات محارب یا مفسد فی‌ الارض محکوم می‌ گردد.

عبارت «نسبتا منسجم» در این تبصره، ابهام دارد و به نظر میرسد که قانونگذار از لفظ «نسبتا» این معنا را اراده کرده است که نیاز به یک گروه متشکل که دارای سلسله مراتب تعریف شده باشد، وجود ندارد، بلکه همین که [[عرف|عرفا]] این جمع را یک گروه منسجم بدانند، برای تحقق گروه مجرمانه کافی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4954380|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>

در [[ماده ۴۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 45 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]]، سردستگی در گروه مجرمانه، از [[کیفیات مشدده|عوامل مشدّده]] مجازات محسوب شده بود، طبق این ماده، همکاری حداقل دو نفر برای تحقق سردستگی کفایت میکرد. (در قانون فعلی، حضور حداقل سه نفر برای تحقق سردستگی ضروری است)<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1399|ناشر=مساوات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6228828|صفحه=|نام۱=نورمحمد|نام خانوادگی۱=صبری|چاپ=1}}</ref>

* <span class="rtSp"></span>ماده - 45 - سردستگی دو یا چند نفر در ارتکاب جرم اعم از اینکه عمل آنان [[شرکت در جرم]] یا معاونت در جرم باشد از علل مشدده مجازات است .

سر دستگی در قانون فعلی، از موجبات تشدید مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4148312|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>سردستگی گروه مجرمانه در حقیقت معاونت در جرم است، اما در این ماده، به عنوان جرم خاص مورد جرم انگاری قرار گرفته است.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3822048|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>

برای تحقق این ماده، مرتکبین حداقل باید سه نفر باشند که یک نفر از آنها سردسته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=666204|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>تشدید مذکور در این ماده، الزامی است و دادگاه مکلف به اعمال آنها میباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1419932|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> همچنین قانونگذار امکان صدق عنوان محارب و مفسد را بر سردسته را دور از ذهن ندانسته است و مقرر داشته است که اگر عنوان محارب و مفسد بر سردسته صدق کند، به مجازات محاربه و افساد فی الارض، محکوم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5189520|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>

با توجه به این ماده، سردستگی دو یا چند نفر در [[مباشرت]] یا [[معاونت در قتل]]، از موجبات تشدید مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3078540|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>