عقد: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''عقد''' و '''قرارداد''' با یکدیگر مترادف هستند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین تنظیم قراردادها به انضمام نمونه قراردادها و شرایط پیمان|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=کشاورز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6446144|صفحه=|نام۱=بهمن|نام خانوادگی۱=کشاورز|چاپ=12}}</ref> و آن عبارتست از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر [[تعهد]] بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.<ref>[[ماده 183 قانون مدنی]]</ref> در تحقق '''عقد'''، ضروری است که عهد بین طرفین، استوار باشد و تفاوتی نمی‌نماید که اثر چنین تعهدی، [[تملیک]]، تعهد، [[اباحه]]، [[اذن]] و … باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=123612|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> گفتنی است تعهدی که به موجب قرارداد به وجود می‌آید؛ متضمن یک [[حق دینی]] بوده که در نتیجه همان قرارداد به وجود می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231708|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== ارکان تعهد == | == ارکان تعهد == | ||
ارکان تعهد عبارتند از: موضوع تعهد، طرفین عقد و رابطه حقوقی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231048|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> موضوع تعهد، ممکن است [[تأدیه]] پول، [[تسلیم]] و [[انتقال]] چیزی، اتیان یا عدم اتیان فعلی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ضمان عقدی در حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=35184|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> تعهد، اغلب ناظر بر [[امور مالی]] است؛ اما منحصر به این امور نمی‌باشد؛ مانند بسیاری از تعهدات بین [[زوجین]] یا قراردادهای مربوط به [[انجمن|انجمن]]<nowiki/>ها و نهادهای غیرانتفاعی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231044|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> | ارکان تعهد عبارتند از: موضوع تعهد، طرفین عقد و رابطه حقوقی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231048|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> موضوع تعهد، ممکن است [[تأدیه]] پول، [[تسلیم]] و [[انتقال]] چیزی، اتیان یا عدم اتیان فعلی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ضمان عقدی در حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=35184|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> تعهد، اغلب ناظر بر [[امور مالی]] است؛ اما منحصر به این امور نمی‌باشد؛ مانند بسیاری از تعهدات بین [[زوجین]] یا قراردادهای مربوط به [[انجمن|انجمن]]<nowiki/>ها و نهادهای غیرانتفاعی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231044|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> بسیاری از تعهدات، [[عقد عهدی|عهدی]] بوده؛ لیکن در آینده، موجب [[انتقال]] مالی از سوی یکی از طرفین، به طرف دیگر می‌گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=231712|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref> | ||
تعهد، باید کاشف از [[قصد انشاء]]، یعنی [[ایجاب]] و [[قبول]] باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=123284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> برخی عقود نظیر [[بیع]] و [[اجاره]]، نیازمند دو قصد انشاء هستند؛ ولی برخی دیگر، مانند [[رهن]]، با یک قصد انشاء، و یک [[رضا|رضای]] بدون قصد انشاء تحقق می‌یابند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=123292|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | |||
== اقسام عقد == | == اقسام عقد == | ||
'''عقود''' به [[عقد فردی|فردی]] و [[عقد جمعی|جمعی]]، [[عقد الحاقی|الحاقی]] و [[عقد با مذاکرات آزاد|با مذاکرات آزاد]]، [[عقد رضایی|رضایی]] و [[عقد تشریفاتی|تشریفاتی]] و [[عقد عینی|عینی]] قابل تقسیم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=103672|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> عقد، به اعتبار نحوه تأثیر دخالت [[اراده]]، به سه نوع [[عقد قصدی|قصدی]]، تشریفاتی و عینی تقسیم می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1106912|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=7}}</ref> عقود به اقسام مختلف [[عقد دو تعهدی|دو تعهدی]] و [[عقد یک تعهدی|یک تعهدی]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3371652|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref>[[عقد معوض|معوض]] و [[عقد غیرمعوض|غیرمعوض]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3370636|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> [[عقد تجاری|تجاری]] و [[عقد مدنی|غیرتجاری]]، [[عقود معین|معین]] و [[عقد نامعین|نامعین]]، [[عقد تملیکی|تملیکی]] و [[عقد عهدی|عهدی]]، رضایی و تشریفاتی قابل تقسیم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3371636|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> همچنین عقود، به سه دسته [[عقد فوری|فوری]] و [[عقد مستمر|مستمر]]، [[عقد بسیط|بسیط]] و [[عقد مرکب|مرکب]]، معوض و غیرمعوض قابل تقسیم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3371580|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> | |||
=== عقد لازم === | === عقد لازم === | ||
مقاله اصلی: "[[عقد لازم]]" | مقاله اصلی: "[[عقد لازم]]" | ||
به '''عقدی''' که طرفین، جز در موارد مقرر [[قانون|قانونی]]، یا به موجب [[توافق]] قبلی، [[حق]] برهم زدن آن را نداشته باشند؛ «عقد لازم» گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعلیق در قراردادها|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=بوستان کتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4235204|صفحه=|نام۱=سیدعسگر|نام خانوادگی۱=حسینی مقدم|چاپ=1}}</ref> [[مزارعه]]، [[مساقات]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1075000|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref> و [[نکاح|عقد نکاح]]، | به '''عقدی''' که طرفین، جز در موارد مقرر [[قانون|قانونی]]، یا به موجب [[توافق]] قبلی، [[حق]] برهم زدن آن را نداشته باشند؛ «عقد لازم» گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعلیق در قراردادها|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=بوستان کتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4235204|صفحه=|نام۱=سیدعسگر|نام خانوادگی۱=حسینی مقدم|چاپ=1}}</ref> [[مزارعه]]، [[مساقات]]،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1075000|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=باریکلو|چاپ=1}}</ref> و [[نکاح|عقد نکاح]]، از عقود لازم هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهیت حقوقی شرط نتیجه|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=آریان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2774052|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=محدثی|چاپ=1}}</ref> | ||
=== عقد جایز === | === عقد جایز === | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۸: | ||
مقاله اصلی: "[[عقود معین|عقد معین]]" | مقاله اصلی: "[[عقود معین|عقد معین]]" | ||
«عقود معین»، عقودی هستند که علاوه بر نام آنها، احکامشان نیز در قوانین بیان شده‌است، به بیان دیگر دارای نام و احکام مشخص در قوانین هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض)|ترجمه=|جلد=|سال=1374|ناشر=مدرس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656936|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=6}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (عقود و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656940|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=معزی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد عمومی قراردادها|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=نیکتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656944|صفحه=|نام۱=عبدالحمید|نام خانوادگی۱=مرتضوی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656948|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6666488|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=14}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6666492|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=3}}</ref> | |||
=== عقد نامعین === | |||
[[عقد نامعین|عقود نامعین]]، علاوه بر لازم الاتباع بودن؛ دارای ماهیات دیگری نیز هستند که لزوماً با قراردادهای معین، قابل تطبیق نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1108200|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=7}}</ref> | |||
=== عقد خیاری === | === عقد خیاری === | ||
مقاله اصلی: "[[عقد خیاری]]" | مقاله اصلی: "[[عقد خیاری]]" | ||
«[[عقد خیاری]]»، عقدی است که در آن، به موجب [[شرع]] یا | «[[عقد خیاری]]»، عقدی است که در آن، به موجب [[شرع]] یا توافق طرفین، برای یکی از [[متعاقدین]] یا هر دوی آنان، یا شخص ثالث، حق فسخ قرار داده شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق قراردادها در فقه امامیه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=403712|صفحه=|نام۱=جلیل|نام خانوادگی۱=قنواتی|نام۲=سیدحسن|نام خانوادگی۲=وحدتی شبیری|نام۳=ابراهیم|نام خانوادگی۳=عبدی پور|چاپ=2}}</ref> | ||
=== عقد منجز === | === عقد منجز === | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۶: | ||
مقاله اصلی: "[[عقد مستمر]]" | مقاله اصلی: "[[عقد مستمر]]" | ||
«[[عقد مستمر]]»، عقدی است که اجزای مورد عقد به تدریج و به‌طور مستمر و در طول زمان معین ایجاد می‌گردد، همچون عقد | «[[عقد مستمر]]»، عقدی است که اجزای مورد عقد به تدریج و به‌طور مستمر و در طول زمان معین ایجاد می‌گردد، همچون عقد اجاره و [[شرکت]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6670516|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=14}}</ref> | ||
=== عقد آنی === | === عقد آنی === | ||
مقاله اصلی: "[[عقد آنی]]" | مقاله اصلی: "[[عقد آنی]]" | ||
منظور از «[[عقد آنی]]»، عقدی است که اثر آن اصولاً با انعقاد قرارداد یا در زمان انتخاب شده از جانب طرفین، ایجاد می‌گردد، همچون | منظور از «[[عقد آنی]]»، عقدی است که اثر آن اصولاً با انعقاد قرارداد یا در زمان انتخاب شده از جانب طرفین، ایجاد می‌گردد، همچون عقد بیع که به محض وقوع عقد بیع، [[مشتری]] [[مالک]] [[مبیع]] و [[بایع|فروشنده]] مالک [[ثمن]] می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6670516|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=14}}</ref> | ||
=== عقد معوض === | === عقد معوض === | ||
مقاله اصلی: "[[عقد معوض]]" | مقاله اصلی: "[[عقد معوض]]" | ||
«عقد معوض»، عقدی است که در آن هر یک از طرفین عقد، به ازای [[مال|مالی]] که می‌دهد یا تعهدی که بر عهده می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را به دست می‌آورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656320|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
=== عقد رضایی === | |||
مقاله اصلی: "[[عقد رضایی]]" | |||
«عقد رضایی»، عقدی است که صرف ایجاب و قبول برای تشکیل و صحت آن کافی است و به تشریفات خاصی نیاز ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قراردادها و تعهدات) (به انضمام مجموعه مقالات حقوقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657772|صفحه=|نام۱=مراد|نام خانوادگی۱=مقصودی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) کلیات عقود و حقوق تعهدات (نظری و کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657776|صفحه=|نام۱=جواد|نام خانوادگی۱=افتخاری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657780|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=3}}</ref> | |||
=== عقد عینی === | |||
مقاله اصلی: "[[عقد عینی]]" | |||
«عقد عینی» عقدی است که [[قبض]] [[شرط صحت معامله|شرط صحت]] آن می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قراردادها و تعهدات) (به انضمام مجموعه مقالات حقوقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6658008|صفحه=|نام۱=مراد|نام خانوادگی۱=مقصودی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6658012|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=7}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی پیشرفته (جلد نخست) تضمین های دین (رهن و ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6658016|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=محمدهادی|نام خانوادگی۲=جواهرکلام|چاپ=2}}</ref> | |||
=== عقد تشریفاتی === | |||
مقاله اصلی: "[[عقد تشریفاتی]]" | |||
«عقد تشریفاتی»، عقدی است که به صرف ایجاب و قبول واقع نمی‌شود، بلکه تحقق امر خاصی غیر از ایجاب و قبول برای صحت عقد لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه حقوق مدنی 3 و 4 (جلد دوم) (کلیات و قراردادها، مسئولیت مدنی، ضمان قهری)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657956|صفحه=|نام۱=آیت اله حبیب اله|نام خانوادگی۱=طاهری|چاپ=-}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد عمومی قراردادها|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=نیکتاب|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657960|صفحه=|نام۱=عبدالحمید|نام خانوادگی۱=مرتضوی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی تحلیلی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1397|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657964|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=حبیبی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) کلیات عقود و حقوق تعهدات (نظری و کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657968|صفحه=|نام۱=جواد|نام خانوادگی۱=افتخاری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق قراردادها در فقه امامیه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657972|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|نام۲=جلیل|نام خانوادگی۲=قنواتی|نام۳=سیدحسن|نام خانوادگی۳=وحدتی شبیری|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=عبدی پور|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6657976|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== در حقوق تطبیقی == | == در حقوق تطبیقی == | ||
* به موجب قانون تعهدات سوییس، اگر شخصی پیشنهاد به وقوع | * به موجب قانون تعهدات سوییس، اگر شخصی پیشنهاد به وقوع عقدی نماید؛ تا زمانی که طرف مقابل، موافقت یا مخالفت خود را اعلام ننموده؛ ایجاب کننده، حق ندارد در موضوع پیشنهاد خود، [[تصرف|تصرفی]] نماید که منافی با حقوق طرف مقابل باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1445368|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=14}}</ref> | ||
* مفاد [[ماده ۱۸۳ قانون مدنی]]، شبیه تعریف عقد در قانون مدنی فرانسه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آسیب‌شناسی فقهی قوانین حقوقی قانون مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=7228|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> در ماده ۱۱۰۱ این قانون گفته شده‌است که: «عقد عبارت است از | * مفاد [[ماده ۱۸۳ قانون مدنی]]، شبیه تعریف عقد در قانون مدنی فرانسه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آسیب‌شناسی فقهی قوانین حقوقی قانون مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=7228|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> در ماده ۱۱۰۱ این قانون گفته شده‌است که: «عقد عبارت است از توافق [[اراده]] دو یا چند شخص به قصد ایجاد، تغییر، انتقال یا [[اسقاط]] تعهدات».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6670272|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | ||
* در حقوق فرانسه، | * در حقوق فرانسه، عقود از حیث [[متعهد|متعهدین]] آن به دو دسته عقود دو تعهدی یا دو طرفه مثل بیع و اجاره و عقود یک تعهدی یا یک طرفه همچون وکالت مجانی و [[ضمان]] مجانی تقسیم می‌شوند که این امر در ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی جدید فرانسه مورد اشاره قرار گرفته‌است. «عقد دو تعهدی (دو طرفه)، عقدی است که [[متعاقدین]] به صورت متقابل در مقابل یکدیگر متعهد شوند. عقد یک تعهدی (یک طرفه) عقدی است که یک یا چند شخص در مقابل یک یا چند شخص دیگر متعهد شوند، بدون اینکه تعهد متقابلی از سوی اشخاص اخیر وجود داشته باشد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6670328|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | ||
== در فقه == | == در فقه == | ||
* بسیاری از عقودی که در گذشته رایج بوده؛ با ظهور اسلام نیز مورد تأیید واقع گردیده است، مانند | * بسیاری از عقودی که در گذشته رایج بوده؛ با ظهور اسلام نیز مورد تأیید واقع گردیده است، مانند بیع. پاره ای از [[معامله|معاملات]] مانند [[ربا]] نیز پس از ظهور اسلام، تحریم گردید، برخی از عقود نیز توسط اسلام، با شرایط و ماهیت خاص تشریع گردید؛ و برخی دیگر نیز در دوره اسلامی، بین مردم معمول و مبتلابه شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول) (بخش حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=277808|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=2}}</ref> | ||
== در رویه قضایی == | == در رویه قضایی == | ||
* به موجب [[دادنامه]] شماره ۶۷۲ مورخه ۱۳۷۳/۱۱/۳ شعبه ۱۸ [[دیوان عالی کشور]]، [[خیار غبن]]، فقط در معاملات جاری بوده؛ و سایر تعهدات موضوع ماده ۱۸۳ قانون مدنی را شامل نمی‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در خیارات و احکام راجع به آن) (مواد 396 الی 465)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=68868|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | * به موجب [[دادنامه]] شماره ۶۷۲ مورخه ۱۳۷۳/۱۱/۳ شعبه ۱۸ [[دیوان عالی کشور]]، [[خیار غبن]]، فقط در معاملات جاری بوده؛ و سایر تعهدات موضوع ماده ۱۸۳ قانون مدنی را شامل نمی‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در خیارات و احکام راجع به آن) (مواد 396 الی 465)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=68868|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | ||
* به نظر [[نشست قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری کردکوی، با توجه به مواد [[ماده ۱۹۰ قانون مدنی|۱۹۰]] و [[ماده ۲۱۹ قانون مدنی|۲۱۹ قانون مدنی]]، ماده ۱۸۳ این قانون، ناظر به عقود صحیح بوده و [[عقد غیرنافذ|قراردادهای غیرنافذ]] | * به نظر [[نشست قضایی|کمیسیون نشست‌های قضایی]]، به مناسبت نشست قضات دادگستری کردکوی، با توجه به مواد [[ماده ۱۹۰ قانون مدنی|۱۹۰]] و [[ماده ۲۱۹ قانون مدنی|۲۱۹ قانون مدنی]]، ماده ۱۸۳ این قانون، ناظر به عقود صحیح بوده و [[عقد غیرنافذ|قراردادهای غیرنافذ]] تابع احکام خاص خود می‌باشند و تحت شمول ماده اخیر قرار نمی‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5653928|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
* [[نظریه شماره 7/1402/46 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل|نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۶ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل]] | * [[نظریه شماره 7/1402/46 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل|نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۶ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1402/48 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت بدلیل بطلان عقد بیع|نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت به دلیل بطلان عقد بیع]] | * [[نظریه شماره 7/1402/48 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت بدلیل بطلان عقد بیع|نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت به دلیل بطلان عقد بیع]] | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۴۷: | ||
* [[عقد معلق]] | * [[عقد معلق]] | ||
* [[عقد احتمالی]] | * [[عقد احتمالی]] | ||
* [[عقد مدنی]] | |||
* [[عقد تجاری]] | |||
* [[عقد عینی]] | |||
* [[عقد رضایی]] | |||
* [[عقد تشریفاتی]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۷ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۲۳:۴۷
عقد و قرارداد با یکدیگر مترادف هستند،[۱] و آن عبارتست از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.[۲] در تحقق عقد، ضروری است که عهد بین طرفین، استوار باشد و تفاوتی نمی‌نماید که اثر چنین تعهدی، تملیک، تعهد، اباحه، اذن و … باشد.[۳] گفتنی است تعهدی که به موجب قرارداد به وجود می‌آید؛ متضمن یک حق دینی بوده که در نتیجه همان قرارداد به وجود می‌آید.[۴]
مواد مرتبط
ارکان تعهد
ارکان تعهد عبارتند از: موضوع تعهد، طرفین عقد و رابطه حقوقی.[۵] موضوع تعهد، ممکن است تأدیه پول، تسلیم و انتقال چیزی، اتیان یا عدم اتیان فعلی باشد.[۶] تعهد، اغلب ناظر بر امور مالی است؛ اما منحصر به این امور نمی‌باشد؛ مانند بسیاری از تعهدات بین زوجین یا قراردادهای مربوط به انجمنها و نهادهای غیرانتفاعی.[۷] بسیاری از تعهدات، عهدی بوده؛ لیکن در آینده، موجب انتقال مالی از سوی یکی از طرفین، به طرف دیگر می‌گردند.[۸]
تعهد، باید کاشف از قصد انشاء، یعنی ایجاب و قبول باشد،[۹] برخی عقود نظیر بیع و اجاره، نیازمند دو قصد انشاء هستند؛ ولی برخی دیگر، مانند رهن، با یک قصد انشاء، و یک رضای بدون قصد انشاء تحقق می‌یابند.[۱۰]
اقسام عقد
عقود به فردی و جمعی، الحاقی و با مذاکرات آزاد، رضایی و تشریفاتی و عینی قابل تقسیم هستند.[۱۱] عقد، به اعتبار نحوه تأثیر دخالت اراده، به سه نوع قصدی، تشریفاتی و عینی تقسیم می‌گردد.[۱۲] عقود به اقسام مختلف دو تعهدی و یک تعهدی،[۱۳]معوض و غیرمعوض،[۱۴] تجاری و غیرتجاری، معین و نامعین، تملیکی و عهدی، رضایی و تشریفاتی قابل تقسیم هستند.[۱۵] همچنین عقود، به سه دسته فوری و مستمر، بسیط و مرکب، معوض و غیرمعوض قابل تقسیم هستند.[۱۶]
عقد لازم
مقاله اصلی: "عقد لازم"
به عقدی که طرفین، جز در موارد مقرر قانونی، یا به موجب توافق قبلی، حق برهم زدن آن را نداشته باشند؛ «عقد لازم» گویند.[۱۷] مزارعه، مساقات،[۱۸] و عقد نکاح، از عقود لازم هستند.[۱۹]
عقد جایز
مقاله اصلی: "عقد جایز"
«عقد جایز»، وصف عقدی است که در آن، عاقد بدون وجود حق رجوع یا حق فسخ، حق برهم زدن قرارداد را دارد.[۲۰] عاریه، ودیعه، وکالت،[۲۱] و مضاربه، از عقود جایز هستند.[۲۲]
عقد معین
مقاله اصلی: "عقد معین"
«عقود معین»، عقودی هستند که علاوه بر نام آنها، احکامشان نیز در قوانین بیان شده‌است، به بیان دیگر دارای نام و احکام مشخص در قوانین هستند.[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸]
عقد نامعین
عقود نامعین، علاوه بر لازم الاتباع بودن؛ دارای ماهیات دیگری نیز هستند که لزوماً با قراردادهای معین، قابل تطبیق نیست.[۲۹]
عقد خیاری
مقاله اصلی: "عقد خیاری"
«عقد خیاری»، عقدی است که در آن، به موجب شرع یا توافق طرفین، برای یکی از متعاقدین یا هر دوی آنان، یا شخص ثالث، حق فسخ قرار داده شده باشد.[۳۰]
عقد منجز
مقاله اصلی: "عقد منجز"
عقد منجز آن است که تأثیر آن بر حسب انشاء، موقوف به امر دیگری نباشد والا معلق خواهد بود.[۳۱]
عقد مستمر
مقاله اصلی: "عقد مستمر"
«عقد مستمر»، عقدی است که اجزای مورد عقد به تدریج و به‌طور مستمر و در طول زمان معین ایجاد می‌گردد، همچون عقد اجاره و شرکت.[۳۲]
عقد آنی
مقاله اصلی: "عقد آنی"
منظور از «عقد آنی»، عقدی است که اثر آن اصولاً با انعقاد قرارداد یا در زمان انتخاب شده از جانب طرفین، ایجاد می‌گردد، همچون عقد بیع که به محض وقوع عقد بیع، مشتری مالک مبیع و فروشنده مالک ثمن می‌گردد.[۳۳]
عقد معوض
مقاله اصلی: "عقد معوض"
«عقد معوض»، عقدی است که در آن هر یک از طرفین عقد، به ازای مالی که می‌دهد یا تعهدی که بر عهده می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را به دست می‌آورد.[۳۴]
عقد رضایی
مقاله اصلی: "عقد رضایی"
«عقد رضایی»، عقدی است که صرف ایجاب و قبول برای تشکیل و صحت آن کافی است و به تشریفات خاصی نیاز ندارد.[۳۵][۳۶][۳۷]
عقد عینی
مقاله اصلی: "عقد عینی"
«عقد عینی» عقدی است که قبض شرط صحت آن می‌باشد.[۳۸][۳۹][۴۰]
عقد تشریفاتی
مقاله اصلی: "عقد تشریفاتی"
«عقد تشریفاتی»، عقدی است که به صرف ایجاب و قبول واقع نمی‌شود، بلکه تحقق امر خاصی غیر از ایجاب و قبول برای صحت عقد لازم است.[۴۱][۴۲][۴۳][۴۴][۴۵][۴۶]
در حقوق تطبیقی
- به موجب قانون تعهدات سوییس، اگر شخصی پیشنهاد به وقوع عقدی نماید؛ تا زمانی که طرف مقابل، موافقت یا مخالفت خود را اعلام ننموده؛ ایجاب کننده، حق ندارد در موضوع پیشنهاد خود، تصرفی نماید که منافی با حقوق طرف مقابل باشد.[۴۷]
- مفاد ماده ۱۸۳ قانون مدنی، شبیه تعریف عقد در قانون مدنی فرانسه است.[۴۸] در ماده ۱۱۰۱ این قانون گفته شده‌است که: «عقد عبارت است از توافق اراده دو یا چند شخص به قصد ایجاد، تغییر، انتقال یا اسقاط تعهدات».[۴۹]
- در حقوق فرانسه، عقود از حیث متعهدین آن به دو دسته عقود دو تعهدی یا دو طرفه مثل بیع و اجاره و عقود یک تعهدی یا یک طرفه همچون وکالت مجانی و ضمان مجانی تقسیم می‌شوند که این امر در ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی جدید فرانسه مورد اشاره قرار گرفته‌است. «عقد دو تعهدی (دو طرفه)، عقدی است که متعاقدین به صورت متقابل در مقابل یکدیگر متعهد شوند. عقد یک تعهدی (یک طرفه) عقدی است که یک یا چند شخص در مقابل یک یا چند شخص دیگر متعهد شوند، بدون اینکه تعهد متقابلی از سوی اشخاص اخیر وجود داشته باشد.»[۵۰]
در فقه
- بسیاری از عقودی که در گذشته رایج بوده؛ با ظهور اسلام نیز مورد تأیید واقع گردیده است، مانند بیع. پاره ای از معاملات مانند ربا نیز پس از ظهور اسلام، تحریم گردید، برخی از عقود نیز توسط اسلام، با شرایط و ماهیت خاص تشریع گردید؛ و برخی دیگر نیز در دوره اسلامی، بین مردم معمول و مبتلابه شد.[۵۱]
در رویه قضایی
- به موجب دادنامه شماره ۶۷۲ مورخه ۱۳۷۳/۱۱/۳ شعبه ۱۸ دیوان عالی کشور، خیار غبن، فقط در معاملات جاری بوده؛ و سایر تعهدات موضوع ماده ۱۸۳ قانون مدنی را شامل نمی‌گردد.[۵۲]
- به نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری کردکوی، با توجه به مواد ۱۹۰ و ۲۱۹ قانون مدنی، ماده ۱۸۳ این قانون، ناظر به عقود صحیح بوده و قراردادهای غیرنافذ تابع احکام خاص خود می‌باشند و تحت شمول ماده اخیر قرار نمی‌گیرند.[۵۳]
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۶ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال مورد اجاره به خود توسط وکیل
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۸ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت به دلیل بطلان عقد بیع
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۷۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۲۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تسری حکم مستحق للغیر درآمدن مبیع به انفساخ، فسخ و اقاله عقد
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۷۹ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۲۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم تسری ماده ۸۰۳ قانون مدنی نسبت به اولاد اولاد
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۰۸۹ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۲۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه دربارهٔ کاهش مبیع و مستحق للغیر آن
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۳۲۰ مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۱۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دریافت خسارت تأخیر تأدیه در قراردادهای پیمانکاری
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۱۵۳ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۲۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره برگزاری مزایده و اعتراض ثالث اجرایی
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۳۵۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۱/۱۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ابطال تمبر مالیاتی وکلا
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۳۵۷ مورخ ۱۴۰۲/۰۱/۲۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم حق سرقفلی در قانون روابط موجر و مستأجر مصوب ۱۳۵۶
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۳۶۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۴/۲۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فروش یک واحد آپارتمان به همراه پارکینگ
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۳۶۱ مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ابطال تمبر مالیاتی وکلا
مقالات مرتبط
- موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها
- درآمدی بر حل و فصل اختلافات ورزش فوتبال در نظام ایران و بین‌الملل
- تأملی بر شرایط تجزیه پذیری قرارداد با تأکید بر مقررات بین‌المللی
- بررسی فقهی حقوقی ابزار مشتقه سوآپ ومقایسه آن با نهادهای مشابه درحقوق ایران
- بررسی تطبیقی بطلان قرارداد اجاره در باب تلف (اعم از عین و منافع) در حقوق ایران و فرانسه
- تحلیل فقهی و حقوقی آسیب‌شناسی جهل در معاملات
- ضمان درک در حوزه آرای قضایی
- جایگاه و آثار حقوقی خودتنظیم‌گری پلتفرم‌های دیجیتال
- جایگاه شکل در قراردادها با تحلیل مختصر تحولات حقوق مدنی فرانسه
- سرمایه‌گذاری شخص ثالث در داوری تجاری بین‌المللی
- دکترین ضرورت اجرایی در معاملات دولتی و تفکیک آن از مفاهیم مشابه (مطالعه تطبیقی حقوق ایران، و کامن لا)
- تبیین جوهره اندیشه استاد جعفری لنگرودی در مقام تعارض اراده باطنی و ظاهری در نظام قراردادها
- عقد در آیینه اندیشه «استاد جعفری لنگرودی»
- برزخ بین عقد و ایقاع (ماهیت ثالث در اعمال حقوقی)
- تأثیر حقوق غربی در قیاس با فقه امامیه بر تدوین قانون مدنی ایران
- کالبدشناسی مفهوم تعهد
- ایقاع منبعی نوین برای تشکیل شرکت: چالش‌ها و راهبردهای تئوری شخصیت حقوقی با عضو واحد
- تعارض تعریف قانونی عقد با بیع با رویکردی به فقه و حقوق غرب
- تأملی بر مفهوم «تعهد و التزام» در فقه امامیه و حقوق ایران
- بازگشت از ایجاب در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا
- مبانی تجزیه قرارداد در حقوق ایران
- اعتبار سنجی و چالش‌های حقوقی به‌کارگیری قراردادهای هوشمند با مطالعه تطبیقی نظام حقوقی ایران و آمریکا
- قانون مدنی یا فقه فارسی: جستاری در منابع و ساختار قانون مدنی ایران
- نظریه تملیک و نظریه تعهد از دیدگاه حقوق دانان
- تحلیل نهاد فروش خودیاری در نظام حقوقی ایران
- شیوه‌های ارائه اطلاعات نادرست: مطالعه تطبیقی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان ایران و حقوق انگلستان
- بررسی فقهی و حقوقی انحلال قرارداد در اثر پاندمی
- بررسی اختیار ظاهری نماینده در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی
کتب مرتبط
- اعمال حقوقی؛ قرارداد - ایقاع (کاتوزیان)
- تغییر در شرایط قرارداد (صادقی مقدم)
- حقوق قراردادها (داراب پور)
- تعدیل قرارداد (بیگدلی)
- حقوق مدنی، شرایط اساسی شکل‌گیری قرارداد (قاسمی حامد)
جستارهای وابسته
- تعهد
- عقد معین
- عقد نامعین
- عقد لازم
- عقد جایز
- عقد مستمر
- عقد آنی
- عقد معوض
- عقد غیرمعوض
- عقد منجز
- عقد معلق
- عقد احتمالی
- عقد مدنی
- عقد تجاری
- عقد عینی
- عقد رضایی
- عقد تشریفاتی
منابع
- ↑ بهمن کشاورز. آیین تنظیم قراردادها به انضمام نمونه قراردادها و شرایط پیمان. چاپ 12. کشاورز، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6446144
- ↑ ماده 183 قانون مدنی
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123612
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 231708
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 231048
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. ضمان عقدی در حقوق مدنی. چاپ 1. گنج دانش، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 35184
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 231044
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 231712
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123284
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123292
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 103672
- ↑ مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات). چاپ 7. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1106912
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3371652
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3370636
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3371636
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3371580
- ↑ سیدعسگر حسینی مقدم. تعلیق در قراردادها. چاپ 1. بوستان کتاب، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4235204
- ↑ علیرضا باریکلو. حقوق مدنی (جلد هفتم) (عقود معین-بخش دوم) (عقود مشارکتی، توثیقی و غیرلازم). چاپ 1. مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1075000
- ↑ علی محدثی. ماهیت حقوقی شرط نتیجه. چاپ 1. آریان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2774052
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 118480
- ↑ علی محدثی. ماهیت حقوقی شرط نتیجه. چاپ 1. آریان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2774052
- ↑ پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جل ششم) (عقود معین-بخش اول) (بیع، خیارات، بیع شرط، اجاره، جعاله، قرض، صلح، مضاربه). چاپ 2. گنج دانش، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 896164
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض). چاپ 6. مدرس، 1374. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656936
- ↑ امیر معزی. حقوق مدنی (جلد سوم) (عقود و تعهدات). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656940
- ↑ عبدالحمید مرتضوی. قواعد عمومی قراردادها. چاپ 1. نیکتاب، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656944
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات). چاپ 3. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656948
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی. چاپ 14. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6666488
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات). چاپ 3. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6666492
- ↑ مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات). چاپ 7. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1108200
- ↑ جلیل قنواتی، سیدحسن وحدتی شبیری و ابراهیم عبدی پور. حقوق قراردادها در فقه امامیه (جلد اول). چاپ 2. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 403712
- ↑ ماده ۱۸۹ قانون مدنی
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی. چاپ 14. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670516
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی. چاپ 14. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670516
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها). چاپ 5. شرکت سهامی انتشار، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656320
- ↑ مراد مقصودی. حقوق مدنی (جلد سوم) (قراردادها و تعهدات) (به انضمام مجموعه مقالات حقوقی). چاپ 1. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657772
- ↑ جواد افتخاری. حقوق مدنی (جلد سوم) کلیات عقود و حقوق تعهدات (نظری و کاربردی). چاپ 1. میزان، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657776
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات). چاپ 3. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657780
- ↑ مراد مقصودی. حقوق مدنی (جلد سوم) (قراردادها و تعهدات) (به انضمام مجموعه مقالات حقوقی). چاپ 1. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658008
- ↑ مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد اول) (تشکیل قراردادها و تعهدات). چاپ 7. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658012
- ↑ سیدحسین صفایی و محمدهادی جواهرکلام. حقوق مدنی پیشرفته (جلد نخست) تضمین های دین (رهن و ضمان). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6658016
- ↑ آیت اله حبیب اله طاهری. مجموعه حقوق مدنی 3 و 4 (جلد دوم) (کلیات و قراردادها، مسئولیت مدنی، ضمان قهری). چاپ -. اسلامی، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657956
- ↑ عبدالحمید مرتضوی. قواعد عمومی قراردادها. چاپ 1. نیکتاب، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657960
- ↑ محمود حبیبی. حقوق مدنی تحلیلی (جلد اول). چاپ 1. میزان، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657964
- ↑ جواد افتخاری. حقوق مدنی (جلد سوم) کلیات عقود و حقوق تعهدات (نظری و کاربردی). چاپ 1. میزان، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657968
- ↑ سیدمصطفی محقق داماد، جلیل قنواتی، سیدحسن وحدتی شبیری و ابراهیم عبدی پور. حقوق قراردادها در فقه امامیه (جلد اول). چاپ 4. سمت، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657972
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6657976
- ↑ سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی اصول قراردادها و تعهدات نظری و کاربردی. چاپ 14. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1445368
- ↑ آسیب‌شناسی فقهی قوانین حقوقی قانون مدنی (جلد اول). چاپ 1. جنگل، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 7228
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670272
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670328
- ↑ آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. قواعد فقه (جلد اول) (بخش حقوق خصوصی). چاپ 2. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 277808
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در خیارات و احکام راجع به آن) (مواد 396 الی 465). چاپ 2. فردوسی، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 68868
- ↑ مجموعه نشست‌های قضایی مسائل قانون مدنی. چاپ 1. جنگل، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5653928