ماده ۲۳۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۳۵ قانون مدنی''': هر گاه [[شرط|شرطی]] که در [[شرط ضمن عقد|ضمن عقد]] شده‌است، [[شرط صفت]] باشد و معلوم شود آن [[صفت]] موجود نیست کسی که شرط به نفع او شده‌است [[خیار]] [[فسخ]] خواهد داشت.
'''ماده ۲۳۵ قانون مدنی''': هر گاه [[شرط|شرطی]] که در [[شرط ضمن عقد|ضمن عقد]] شده‌ است، [[شرط صفت]] باشد و معلوم شود آن [[صفت]] موجود نیست کسی که شرط به نفع او شده‌ است [[خیار]] [[فسخ]] خواهد داشت.
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۴ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۳۶ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۳۴ قانون مدنی]]


* [[ماده ۳۴۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۴۴۴ قانون مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«صفت» در لغت، یعنی وصف، بیان حال و چگونگی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2108632|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>


«فسخ»، حقی است که شخص به موجب آن، می‌تواند از حق قانونی یا قراردادی خود، استفاده نموده و [[عقد|عقدی]] را برهم زند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3807484|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>
* مقصود از «فسخ» در '''ماده ۲۳۵ قانون مدنی'''، [[حق|حقی]] است که شخص به موجب آن، می‌تواند از حق قانونی یا قراردادی خود، استفاده نموده و [[عقد|عقدی]] را بر هم زند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3807484|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>
* «صفت» در لغت، یعنی وصف، بیان حال و چگونگی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2108632|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ماده ۲۳۵ قانون مدنی ==
به عقیده یکی از حقوقدانان، با استناد به [[قاعده لاضرر]]، لنگی زوجه، از موجبات [[فسخ نکاح]] توسط زوج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=توسعه یا تضییق عیوب موجب فسخ نکاح و استصناع|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 31 زمستان 1390|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5015364|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=پوراسماعیلی|چاپ=}}</ref>
مقدار و کمیت که به عنوان وصف کالا در نظر گرفته می‌شوند؛ ممکن است دارای اجزایی باشند که در برابر اجزای [[عوض]] قرار می‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد چهارم) (شروط ضمن عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=28120|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=1}}</ref>


مقدار و کمیت، که به عنوان وصف کالا در نظر گرفته می‌شوند؛ ممکن است دارای اجزایی باشند؛ که در برابر اجزای [[عوض]] قرار می‌گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد چهارم) (شروط ضمن عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=28120|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شهیدی|چاپ=1}}</ref>
گفتنی است حق فسخ، مختص [[معامله|معاملاتی]] است که در آن، موضوع قرارداد، [[عین معین]] باشد؛ در غیر این صورت [[جبران خسارت|جبران زیان]] ناروا، از طرق دیگری هم امکان‌پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث))|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2913884|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده ۲۳۵ قانون مدنی ==
حق فسخ، مختص معاملاتی است که در آن، موضوع قرارداد [[عین معین]] باشد؛ در غیر این صورت [[جبران خسارت|جبران زیان]] ناروا، از طرق دیگری هم امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث))|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2913884|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
اگر شرط صفت، [[شرط فعل|فعل]] یا [[شرط نتیجه|نتیجه]]، [[شرط غیرمقدور|نامقدور]] باشد؛ در این صورت شرط مزبور [[شرط باطل|باطل]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3593752|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref>
اگر شرط صفت، [[شرط فعل|فعل]] یا [[شرط نتیجه|نتیجه]]، [[شرط غیرمقدور|نامقدور]] باشد؛ در این صورت شرط مزبور [[شرط باطل|باطل]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3593752|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۲۳۵ قانون مدنی ==
در صورتی که زوج با بستن لوله‌های تولید اسپرم، موجبات باروری را از خود سلب می‌نماید؛ زوجه ممکن است با حصول شرایط لازم، بتواند با استناد به [[خیار تدلیس]]، یا [[خیار تخلف از شرط]] بنایی، مبادرت به فسخ نکاح نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1052824|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
 
# شرط صفت به ویژگی خاصی از موضوع قرارداد اشاره دارد.
اگر در مورد [[مبیع|مبیعی]] که عین معین است؛ وصف مخصوصی ذکر شده باشد و به هنگام عقد، معلوم گردد آن شیء، فاقد وصف موردنظر بوده؛ و ایجاد آن وصف در همان موقع، امکان پذیر نباشد؛ در این صورت خریدار، حق فسخ معامله را خواهد داشت، لاضرر را مبنای چنین حق فسخی دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3594220|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref>
# اگر شرط صفت در زمان عقد موجود نباشد، طرفی که شرط به نفع او بوده دارای حق فسخ است.
 
# حق فسخ تنها به واسطه عدم وجود صفت موردنظر فعال می‌شود.
# شرط صفت باید در ضمن عقد به صورت توضیح داده شده و مورد موافقت طرفین قرار گرفته باشد.
# تحقق حق فسخ به وجود رابطه مستقیم میان عدم وجود صفت و منافع طرف قراردادی بستگی دارد.
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره مصداق تخلف از شرط صفت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۱۵۴)]]
* [[رای دادگاه درباره عنوان صحیح خواسته دعوا برای برهم زدن شراکت تجاری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۱۶۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اختلاف وصف مبیع با شرط قراردادی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۴۹۷)]]
* [[نظریه شماره 7/99/1046 مورخ 1399/08/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره انتقال سرقفلی به عقد بیع به شرط مساحت معین و تخلف از این شرط]]
== مصادیق و نمونه ها ==
* در صورتی که [[زوج]] با بستن لوله‌های تولید اسپرم، موجبات باروری را از خود سلب می‌نماید؛ [[زوجه]] ممکن است با حصول شرایط لازم، بتواند با استناد به [[خیار تدلیس]]، یا [[خیار تخلف از شرط بنایی]]، مبادرت به [[فسخ نکاح]] نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (ازدواج و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1052824|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
* به عقیده یکی از حقوقدانان، با استناد به [[قاعده لاضرر]]، لنگی زوجه از موجبات فسخ نکاح توسط زوج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=توسعه یا تضییق عیوب موجب فسخ نکاح و استصناع|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 31 زمستان 1390|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5015364|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=پوراسماعیلی|چاپ=}}</ref>
* اگر در مورد [[مبیع|مبیعی]] که عین معین است؛ وصف مخصوصی ذکر شده باشد و به هنگام عقد، معلوم گردد آن شیء، فاقد وصف مورد نظر بوده؛ و ایجاد آن وصف در همان موقع امکان‌پذیر نباشد؛ در این صورت خریدار، حق فسخ معامله را خواهد داشت، لاضرر را مبنای چنین حق فسخی دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3594220|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref>
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[استقلال شرط داوری در قانون آیین دادرسی مدنی و قانون داوری تجاری بین المللی با مطالعه قانون نمونه داوری آنسیترال]]
* [[تاثیر ابطال گواهی اختراع در قراردادهای جذب فناوری|تأثیر ابطال گواهی اختراع در قراردادهای جذب فناوری]]
* [[تاثیر ابطال گواهی اختراع در قراردادهای جذب فناوری|تأثیر ابطال گواهی اختراع در قراردادهای جذب فناوری]]
* [[مبانی اصل حسن نیّت و رفتار منصفانه در قراردادها]]
* [[مبانی اصل حسن نیّت و رفتار منصفانه در قراردادها]]
* [[بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین المللی|برهم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش‌بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین‌المللی]]
* [[بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین المللی|بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش‌بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین‌المللی]]
 
* [[تأثیر ابطال گواهینامه ثبت اختراع در اثر فقدان تازگی و گام ابتکاری بر وجوه پرداختی در قرارداد لیسانس]]
* [[نقل حقوق عینی و اثر آن بر توافقنامه داوری (همراه با مطالعه فقهی و تطبیقی )]]
* [[بررسی فقهی و حقوقی ضمانت اجرایی شرط ترک فعل حقوقی در ضمن عقد نکاح]]
* [[بررسی قابلیت جبران خسارت عدم‌النفع ثبت آثار ملّی با تأکید بر آثار غیرمنقول در نظام حقوقی ایران]]
* [[بررسی تطبیقی خیار تدلیس با خیار عیب و خیار تخلّف از وصف]]
* [[واکاوی ضمانت اجرای شرط عدم باروری در نکاح دائم]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۳۴: خط ۵۲:
[[رده:عقود و معاملات و الزامات]]
[[رده:عقود و معاملات و الزامات]]
[[رده:شروط ضمن عقد]]
[[رده:شروط ضمن عقد]]
[[رده:در احکام شرط]]
[[رده:شرط صفت]]
{{DEFAULTSORT:ماده 1180}}
۲٬۱۰۷

ویرایش