تعهد طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (removed Category:حقوق خصوصی; added Category:اصطلاحات حقوق خصوصی using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تعهدات طبیعی''' یا [[ | '''تعهدات طبیعی''' یا موقعیت های عملی، [[تعهد قانونی|تعهدات قانونی]] غیرقابل [[مطالبه]] ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط [[مدیون]]، قابل استرداد نخواهد بود.'''<ref>مهین جوانمرد چیانه، [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]]، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.</ref>''' | ||
حکم '''تعهد طبیعی''' در [[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]] پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد [[تعهد|تعهداتی]] که برای [[متعهد له|متعهدله]] [[قانون|قانوناً]] [[حق]] مطالبه نمی‌باشد اگر [[متعهد]] به میل خود آن را ایفا نماید [[دعوی]] استرداد او مسموع نخواهد بود.<ref>[[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]]</ref> | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۲۶۶ قانون مدنی]] | |||
== قلمرو حکم == | |||
تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد [[ضمانت اجرا|ضمانت اجرای]] قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم '''تعهدات طبیعی''' خارج هستند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3617992|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> اما اگر [[داین|طلبکار]]، به موجب [[قانون]]، حق [[اقامه دعوا]] جهت مطالبه [[دیون|دین]] خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود [[برائت ذمه|بری]] دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=444528|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
==مصادیق== | |||
*اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به [[تادیه|تأدیه]] '''دین طبیعی''' گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=92800|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> | |||
==در حقوق تطبیقی== | |||
*در [[ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی فرانسه|ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه]]، به [[ایفای ناروا|ایفاء ناروا]] تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، [[اصل عدم تبرع|اصل بر عدم تبرع]] می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه [[وجه|وجهی]] حکایت از وجود [[دیون|دین]] دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712896|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | |||
==در رویه قضایی== | |||
*[[نظریه شماره 7/99/1003 مورخ 1399/10/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح مجدد پرونده برای اخذ وجوه اضافی از سوی تسهیلات گیرنده]] | |||
== رساله و پایان نامه های مرتبط == | == رساله و پایان نامه های مرتبط == | ||
* [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]] | * [[بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا]] | ||
* [[تعهدات فاقد ضمانت اجرا]] | |||
==مقالات مرتبط== | |||
*[[دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه]] | |||
*[[تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد]] | |||
*[[مبانی حقوقی و فقهی اجرای پیش از موعد قرارداد با مطالعه تطبیقی در اسناد بین‌المللی]] | |||
*[[ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران]] | |||
*[[ماهیت و اعتبارپرداخت دیون طبیعی و تأثیرات آن در مطالبات طلبکاران حقوقی در حقوق ایران و فرانسه]] | |||
*[[اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه ،حقوق ایران واسناد بین المللی|اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه، حقوق ایران واسناد بین المللی]] | |||
*[[امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان]] | |||
*[[موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها]] | |||
*[[کاهش اطاله دادرسی در پرتو مدیریّت دادرس بر ادله اثبات دعوا]] | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[تعهد]] | |||
* [[وفای به عهد]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:حقوق خانواده]] | [[رده:اصطلاحات حقوق خانواده]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | [[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]] | |||
[[رده:در وفای به عهد]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۶
تعهدات طبیعی یا موقعیت های عملی، تعهدات قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.[۱]
حکم تعهد طبیعی در ماده ۲۶۶ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد تعهداتی که برای متعهدله قانوناً حق مطالبه نمی‌باشد اگر متعهد به میل خود آن را ایفا نماید دعوی استرداد او مسموع نخواهد بود.[۲]
مواد مرتبط
قلمرو حکم
تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد ضمانت اجرای قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم تعهدات طبیعی خارج هستند،[۳] اما اگر طلبکار، به موجب قانون، حق اقامه دعوا جهت مطالبه دین خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود بری دانست.[۴]
مصادیق
- اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به تأدیه دین طبیعی گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.[۵]
در حقوق تطبیقی
- در ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه، به ایفاء ناروا تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، اصل بر عدم تبرع می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه وجهی حکایت از وجود دین دارد. [۶]
در رویه قضایی
رساله و پایان نامه های مرتبط
- بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا
- تعهدات فاقد ضمانت اجرا
مقالات مرتبط
- دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه
- تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد
- مبانی حقوقی و فقهی اجرای پیش از موعد قرارداد با مطالعه تطبیقی در اسناد بین‌المللی
- ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران
- ماهیت و اعتبارپرداخت دیون طبیعی و تأثیرات آن در مطالبات طلبکاران حقوقی در حقوق ایران و فرانسه
- اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه، حقوق ایران واسناد بین المللی
- امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان
- موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها
- کاهش اطاله دادرسی در پرتو مدیریّت دادرس بر ادله اثبات دعوا
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مهین جوانمرد چیانه، بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا، 1400، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی.
- ↑ ماده ۲۶۶ قانون مدنی
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3617992
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (نظریه عمومی تعهدات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 444528
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 92800
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712896