ماده ۴۱۵ قانون مجازات اسلامی

اگر دندان مجنی علیه پس از اجرای قصاص یا گرفتن دیه بروید، چیزی برعهده مجنی علیه نیست و اگر گرفتن دیه به جهت عدم امکان قصاص بوده باشد دیه نیز بازگردانده نمی ‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

این ماده در قوانین پیشین وجود نداشت.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به موجب این ماده، رویش دوباره دندان بعد از قصاص مرتکب، چیزی را متوجه مجنی علیه نمی نماید، لذا به نظر می رسد حکم به قصاص یا دیه را باید دارای اعتبار امر مختوم دانست، منتها گروهی معتقدند بهتر بود پیدایش این وضعیت جدید را از جهات اعاده دادرسی تلقی نمود.عده ای حکم این ماده را به مرتکب نیز تسری داده و معتقدند چنانچه مرتکب بعد از قصاص، دندان درآورد، مجنی علیه، حق قصاص وی را ندارد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها بر این باورند که چنانچه بزهدیده از باب قصاص، دندان جانی را بکند و بعد از آن مجدداً دندان بزهدیده بروید، جانی حق کندن دندان روییده شده مجنی علیه را ندارد، اما در فرضی که دندان مجنی علیه بعد از قصاص دوباره بروید، عده ای از فقها معتقدند که مجنی علیه باید غرامت جانی را پرداخت کند مگر در فرض رشد مجدد دندان جانی که در این صورت طرفین باید با هم صلح کنند.

گروهی از فقها نیز در خصوص امکان قصاص جانی در فرضی که دندان کنده شده قبل از قصاص دوباره بروید، اشبه را عدم سقوط حق قصاص دانسته اند، هرچند مشهور، اصل را سقوط می دانند.