قاعده احسان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۸۸۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ اوت ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
به موجب '''قاعده احسان'''  هر گاه کسی با انگیزه خدمت به دیگری ضرری را به وی وارد کند، نباید وی را مسئول خسارات وارده دانست.707384
به موجب '''قاعده احسان'''  هر گاه کسی با انگیزه خدمت به دیگری ضرری را به وی وارد کند، نباید وی را مسئول خسارات وارده دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=707384|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


به نظر می رسد بر مبنای این قاعده می توان چنین استدلال نمود که اگر کسی کار نیکی انجام دهد و این عمل او بدون [[تعدی]] و [[تفریط]] موجب زیانی شود، نباید او را مسئول دانست.2073828 لذا در چنین حالتی امکان اقامه دعوی از سوی زیان دیده وجود ندارد.2073844
به نظر می رسد بر مبنای این قاعده می توان چنین استدلال نمود که اگر کسی کار نیکی انجام دهد و این عمل او بدون [[تعدی]] و [[تفریط]] موجب زیانی شود، نباید او را مسئول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله دادگستر ، سال چهارم ، شماره 27 ، پاییز 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجله دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2073828|صفحه=|نام۱=مجله دادگستر|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> لذا در چنین حالتی امکان اقامه دعوی از سوی زیان دیده وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله دادگستر ، سال چهارم ، شماره 27 ، پاییز 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجله دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2073844|صفحه=|نام۱=مجله دادگستر|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== تعارض قاعده احسان با قاعده تسبیب ==
== تعارض قاعده احسان با قاعده تسبیب ==
باید در این خصوص قاعده [[تسبیب]] را که ضمان آور است و قاعده احسان را که مانع ضمان است، در [[تعارض]] با یکدیگر قلمداد کنیم. در این مورد نظر [[مشهور فقها|مشهور]]، حاکم بودن قاعده احسان بر ادله ضمان است،722804 مشروط بر اینکه فعل مرتکب از مصادیق عرفی احسان بوده و اقدام وی نیز [[عدوان|عدوانی]] تلقی نشود،1680752 لذا شرط عدم ضمان در انجام عملی به مصلحت عموم در این است که مرتکب رفتار [[تقصیر|تقصیری]] نکرده باشد.1425120
باید در این خصوص قاعده [[تسبیب]] را که ضمان آور است و قاعده احسان را که مانع ضمان است، در [[تعارض]] با یکدیگر قلمداد کنیم. در این مورد نظر [[مشهور فقها|مشهور]]، حاکم بودن قاعده احسان بر ادله ضمان است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه دیدگاه های حقوقی شماره 2 تابستان 1375|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=722804|صفحه=|نام۱=دانشکده علوم قضایی| خدمات اداری|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> مشروط بر اینکه فعل مرتکب از مصادیق عرفی احسان بوده و اقدام وی نیز [[عدوان|عدوانی]] تلقی نشود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 35 آذر و دی 1381|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1680752|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> لذا شرط عدم ضمان در انجام عملی به مصلحت عموم در این است که مرتکب رفتار [[تقصیر|تقصیری]] نکرده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1425120|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>
==در فقه==
==در فقه==
مستند قاعده احسان را علاوه بر [[دلایل عقلی|مبانی عقلی]]، مبانی روایی و قرآنی نیز دانسته اند.2073832
مستند قاعده احسان را علاوه بر [[دلایل عقلی|مبانی عقلی]]، مبانی روایی و قرآنی نیز دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله دادگستر ، سال چهارم ، شماره 27 ، پاییز 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجله دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2073832|صفحه=|نام۱=مجله دادگستر|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:رفرنس]]
[[رده:رفرنس]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:قواعد فقهی]]
[[رده:قواعد فقهی]]
۳٬۵۰۱

ویرایش