اصل ۱۱۴ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل 114 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' رئيس‏ جمهور براي‏ مدت‏ چهار سال‏ با راي‏ مستقيم‏ مردم‏ انتخاب‏ مي‌شود و انتخاب‏ مجدد او به صورت‏ متوالي‏ تنها براي‏ يك‏ دوره‏ بلامانع است‏.
'''اصل ۱۱۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' رئیس‌جمهور برای مدت چهار سال با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و انتخاب مجدد او به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است‏.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
رئیس جمهور: به رئیس دولت- کشوری که برگزیده و مبعوث شهروندان از طریق انتخابات باشد رئیس جمهوری می گویند.
رئیس‌جمهور: به رئیس دولت- کشوری که برگزیده و مبعوث شهروندان از طریق انتخابات باشد رئیس‌جمهوری می‌گویند.


رژیم جمهوری: به رژیمی که در راس قوه مجریه آن فرد یا افراد انتخابی قرار گرفته باشد اصطلاحا رژیم جمهوری اطلاق می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437240|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>
رژیم جمهوری: به رژیمی که در راس قوه مجریه آن فرد یا افراد انتخابی قرار گرفته باشد اصطلاحاً رژیم جمهوری اطلاق می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی در نظام حقوقی ایران پیشینه، آموزه‌ها، قوانین|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نامه هستی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4437240|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=ایمانی|نام۲=امیررضا|نام خانوادگی۲=قطمیری|چاپ=1}}</ref>


== مطالعه تطبیقی ==
== مطالعه تطبیقی ==
دوره ریاست جمهوری کشورهای گوناگون از 4 سال تا 7 سال در نوسان است:  
دوره ریاست جمهوری کشورهای گوناگون از ۴ سال تا ۷ سال در نوسان است:


ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده آمریکا و ایسلند 4 سال است. در کشورهای آلمان، پرتقال، یونان و فرانسه 5 سال، در مکزیک، اتریش، فنلاند و لبنان شش سال و در ایتالیا و الجزایر 7 سال است. و معمولا انتخاب رئیس جمهور برای دو دوره پیاپی مانعی ندارد. 4712776
ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحده آمریکا و ایسلند ۴ سال است. در کشورهای آلمان، پرتقال، یونان و فرانسه ۵ سال، در مکزیک، اتریش، فنلاند و لبنان شش سال و در ایتالیا و الجزایر ۷ سال است. و معمولاً انتخاب رئیس‌جمهور برای دو دوره پیاپی مانعی ندارد. ۴۷۱۲۷۷۶


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
امروزه اصل محدودیت دوره ریاست جمهوری و انتخاب مجدد به عنوان یکی از اصول مردم سالاری پذیرفته شده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=515856|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> با این حال به نظر می رسد محدودیت انتخاب مجدد رئیس جمهور مریوط به انتخاب مجدد متوالی باشد و انتخاب مجدد یک نفر برای چند مرتبه متناوب یا با فاصله از این اصل استباط نمی شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3849636|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>
امروزه اصل محدودیت دوره ریاست جمهوری و انتخاب مجدد به عنوان یکی از اصول مردم سالاری پذیرفته شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=515856|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> با این حال به نظر می‌رسد محدودیت انتخاب مجدد رئیس‌جمهور مریوط به انتخاب مجدد متوالی باشد و انتخاب مجدد یک نفر برای چند مرتبه متناوب یا با فاصله از این اصل استباط نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران حاکمیت و نهادهای سیاسی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3849636|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=23}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
اصطلاح "به صورت متوالی" در این اصل به نظر زائد می رسد زیرا تمرکز و تداوم قدرت آن هم در سطح ریاست جمهوری باید کلا درحد دو دوره محدود شود و در این مورد تفاوتی بین متوالی یا متناوب بودن نیست زیرا در کشورهای دیگر نیز چنین است. برای مثال در قانون اساسی آمریکا مطابق اصلاحیه بیست و دوم 1951  آمده است: هیچ کس بیش از دو بار به سمت ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5190476|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>
اصطلاح «به صورت متوالی» در این اصل به نظر زائد می‌رسد زیرا تمرکز و تداوم قدرت آن هم در سطح ریاست جمهوری باید کلا درحد دو دوره محدود شود و در این مورد تفاوتی بین متوالی یا متناوب بودن نیست زیرا در کشورهای دیگر نیز چنین است. برای مثال در قانون اساسی آمریکا مطابق اصلاحیه بیست و دوم ۱۹۵۱ آمده‌است: هیچ‌کس بیش از دو بار به سمت ریاست جمهوری انتخاب نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5190476|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{الگو:اصول قانون اساسی}}
[[رده:اصول قانون اساسی]]