ماده ۹۸۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(رویه قضایی) |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۹۸۷ قانون مدنی''': '''اصلاحی | '''ماده ۹۸۷ قانون مدنی''': '''اصلاحی ۱۳۸۶/۱۰/۸ و ۱۳۷۰/۸/۱۴''' | ||
زن ایرانی که با | زن ایرانی که با تبعه خارجه مزاوجت می‌نماید به [[تابعیت]] ایرانی خود باقی خواهد ماند مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر به واسطهٔ وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شود ولی در هر صورت بعد از وفات شوهر یا [[طلاق|تفریق]]، به صرف تقدیم درخواست به [[وزارت امور خارجه]] به انضمام ورقه تصدیق فوت شوهر یا سند تفریق، تابعیت اصلیه زن با جمیع حقوق و امتیازات راجعه به آن مجدداً به او تعلق خواهد گرفت. | ||
تبصره ۱: هر گاه قانون تابعیت مملکت زوج، زن را بین حفظ تابعیت اصلی و تابعیت زوج مخیر بگذارد در این مورد زن ایرانی که بخواهد تابعیت مملکت زوج را دارا شود و علل موجهی هم برای تقاضای خود در دست داشته باشد به شرط تقدیم | تبصره ۱: هر گاه قانون تابعیت مملکت زوج، زن را بین حفظ تابعیت اصلی و تابعیت زوج مخیر بگذارد در این مورد زن ایرانی که بخواهد تابعیت مملکت زوج را دارا شود و علل موجهی هم برای تقاضای خود در دست داشته باشد به شرط تقدیم تقاضانامه کتبی به وزارت امور خارجه ممکن است با تقاضای او موافقت گردد. | ||
تبصره ۲: زن‌های ایرانی که بر اثر ازدواج تابعیت خارجی را تحصیل می‌کنند حق داشتن [[اموال غیرمنقول]] را در صورتی که موجب | تبصره ۲: زن‌های ایرانی که بر اثر ازدواج تابعیت خارجی را تحصیل می‌کنند حق داشتن [[اموال غیرمنقول]] را در صورتی که موجب سلطه خارجی گردد ندارند. تشخیص این امر با کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های امور خارجه، کشور و اطلاعات است. | ||
مقررات ۹۸۸ و تبصره آن در قسمت خروج ایرانیانی که تابعیت خود را ترک نموده‌اند شامل زنان مزبور نخواهد بود. | مقررات ۹۸۸ و تبصره آن در قسمت خروج ایرانیانی که تابعیت خود را ترک نموده‌اند شامل زنان مزبور نخواهد بود. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۹۸۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۸۶ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۹۸۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۸۸ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مطالعه تطبیقی == | == مطالعه تطبیقی == | ||
دولت ترکیه، تابعیت زنی را که با شوهر خارجی، ازدواج نماید؛ از وی سلب | دولت ترکیه، تابعیت زنی را که با شوهر خارجی، ازدواج نماید؛ از وی سلب نمی‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=176308|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم‌زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref> | ||
به موجب مواد | به موجب مواد ۸ و ۹ قرارداد لاهه، برای آنکه از بی تابعیتی زن جلوگیری گردد، دولت متبوع او، باید تابعیت وی را، به هنگام ازدواج با مرد خارجی، حفظ نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و ششم شماره 128-129 پاییز و زمستان 1353|ترجمه=|جلد=|سال=1353|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1410128|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
در حقوق فرانسه، تغییر تابعیت شوهر بعد از ازدواج، تأثیری در تابعیت زن | در حقوق فرانسه، تغییر تابعیت شوهر بعد از ازدواج، تأثیری در تابعیت زن نمی‌گذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول و دوم) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه) (وضع اتباع بیگانه و تعارض قوانین و دادگاه‌ها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=آگه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=151060|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=نصیری|چاپ=23}}</ref> | ||
در حقوق افغانستان، زنی که با مرد خارجی ازدواج نماید؛ تابعیت افغانی خود را از دست | در حقوق افغانستان، زنی که با مرد خارجی ازدواج نماید؛ تابعیت افغانی خود را از دست نمی‌دهد؛ مگراینکه دولت متبوع شوهر، او را ملزم به این کار نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تابعیت در ایران و سایر کشورها|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1272264|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آل کجباف|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
چنانچه زن ایرانی، با مرد خارجی ازدواج نماید؛ و به موجب قانون دولت متبوع زوج، تابعیت آن کشور را به دست آورده؛ و به تبع آن، به موجب این ماده، تابعیت ایرانی خود را از دست بدهد؛ و چندی بعد، دادگاه ایران، عمداً، یا بدون توجه به مقررات دولت خارجی و قانون مدنی ایران، او را ایرانی تشخیص دهد؛ چنین حکمی قابل نقض است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2508348|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> | چنانچه زن ایرانی، با مرد خارجی ازدواج نماید؛ و به موجب قانون دولت متبوع زوج، تابعیت آن کشور را به دست آورده؛ و به تبع آن، به موجب این ماده، تابعیت ایرانی خود را از دست بدهد؛ و چندی بعد، دادگاه ایران، عمداً، یا بدون توجه به مقررات دولت خارجی و قانون مدنی ایران، او را ایرانی تشخیص دهد؛ چنین حکمی قابل نقض است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=-|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2508348|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=-}}</ref> | ||
وراث خارجی زن ایرانی، که با مرد بیگانه ازدواج | وراث خارجی زن ایرانی، که با مرد بیگانه ازدواج نموده؛ و تابعیت ایرانی خود را، حفظ کرده‌است؛ حق تملک اموال غیرمنقول او را، ندارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199092|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> | ||
قانونگذار، رجوع زن به تابعیت ایرانی خود، به دلیل انحلال نکاح وی با شوهر خارجی اش را، حقی مسلم و غیرقابل انکار | قانونگذار، رجوع زن به تابعیت ایرانی خود، به دلیل انحلال نکاح وی با شوهر خارجی اش را، حقی مسلم و غیرقابل انکار دانسته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده به زبان ساده (راهنمای عملی و کاربردی نحوه طرح دعاوی مربوط به ازدواج و طلاق)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فرانک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1462352|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زمانی درمزاری|چاپ=1}}</ref> | ||
زن ایرانی، که با | زن ایرانی، که با تبعهٔ خارجه مزاوجت می‌نماید؛ به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند؛ مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر، به واسطهٔ وقوع عقد ازدواج، به زوجه تحمیل شود؛ دراینصورت، اگر قانون دولت متبوع زوج، تابعیت خود را به زوجه اعطا ننماید؛ از بی تابعیتی وی جلوگیری می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و ششم شماره 128-129 پاییز و زمستان 1353|ترجمه=|جلد=|سال=1353|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1410128|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[ضرورت‌های حقوقی داخلی و بینالمللی اصلاح برخی مواد قانون مدنی در خصوص تابعیت زنان]] | * [[ضرورت‌های حقوقی داخلی و بینالمللی اصلاح برخی مواد قانون مدنی در خصوص تابعیت زنان]] | ||
* [[تابعیت | * [[تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی]] | ||
* [[بازگشت به تابعیت در حقوق ایران؛ مطالعه ای از منظر تحلیلی- انتقادی- اصلاحی]] | * [[بازگشت به تابعیت در حقوق ایران؛ مطالعه ای از منظر تحلیلی- انتقادی- اصلاحی]] | ||
* [[اصل وحدت تابعیت زوجین در حقوق ایران، بریتانیا و کنوانسیونهای بینالمللی]] | * [[اصل وحدت تابعیت زوجین در حقوق ایران، بریتانیا و کنوانسیونهای بینالمللی]] | ||
== | == رویه‌های قضایی == | ||
* [[نظریه شماره ۷/۹۹/۳۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۳/۰۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره خرید مال غیرمنقول به صورت عادی توسط تبعه خارجی]] | |||
* [[نظریه شماره | * [[نظریه شماره ۷/۹۹/۴۷۲ مورخ ۱۳۹۹/۰۷/۰۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق استملاک اموال غیرمنقول توسط اتباع خارجی]] | ||
* [[نظریه شماره | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون مدنی}} | {{مواد قانون مدنی}} | ||
[[رده:مواد قانون مدنی]] | [[رده:مواد قانون مدنی]] | ||
[[رده:اشخاص]] | [[رده:اشخاص]] | ||
[[رده:تابعیت]] | [[رده:تابعیت]] | ||
نسخهٔ ۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۲۶
ماده ۹۸۷ قانون مدنی: اصلاحی ۱۳۸۶/۱۰/۸ و ۱۳۷۰/۸/۱۴
زن ایرانی که با تبعه خارجه مزاوجت می‌نماید به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر به واسطهٔ وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شود ولی در هر صورت بعد از وفات شوهر یا تفریق، به صرف تقدیم درخواست به وزارت امور خارجه به انضمام ورقه تصدیق فوت شوهر یا سند تفریق، تابعیت اصلیه زن با جمیع حقوق و امتیازات راجعه به آن مجدداً به او تعلق خواهد گرفت.
تبصره ۱: هر گاه قانون تابعیت مملکت زوج، زن را بین حفظ تابعیت اصلی و تابعیت زوج مخیر بگذارد در این مورد زن ایرانی که بخواهد تابعیت مملکت زوج را دارا شود و علل موجهی هم برای تقاضای خود در دست داشته باشد به شرط تقدیم تقاضانامه کتبی به وزارت امور خارجه ممکن است با تقاضای او موافقت گردد.
تبصره ۲: زن‌های ایرانی که بر اثر ازدواج تابعیت خارجی را تحصیل می‌کنند حق داشتن اموال غیرمنقول را در صورتی که موجب سلطه خارجی گردد ندارند. تشخیص این امر با کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های امور خارجه، کشور و اطلاعات است.
مقررات ۹۸۸ و تبصره آن در قسمت خروج ایرانیانی که تابعیت خود را ترک نموده‌اند شامل زنان مزبور نخواهد بود.
مطالعه تطبیقی
دولت ترکیه، تابعیت زنی را که با شوهر خارجی، ازدواج نماید؛ از وی سلب نمی‌کند.[۱]
به موجب مواد ۸ و ۹ قرارداد لاهه، برای آنکه از بی تابعیتی زن جلوگیری گردد، دولت متبوع او، باید تابعیت وی را، به هنگام ازدواج با مرد خارجی، حفظ نماید.[۲]
در حقوق فرانسه، تغییر تابعیت شوهر بعد از ازدواج، تأثیری در تابعیت زن نمی‌گذارد.[۳]
در حقوق افغانستان، زنی که با مرد خارجی ازدواج نماید؛ تابعیت افغانی خود را از دست نمی‌دهد؛ مگراینکه دولت متبوع شوهر، او را ملزم به این کار نماید.[۴]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
چنانچه زن ایرانی، با مرد خارجی ازدواج نماید؛ و به موجب قانون دولت متبوع زوج، تابعیت آن کشور را به دست آورده؛ و به تبع آن، به موجب این ماده، تابعیت ایرانی خود را از دست بدهد؛ و چندی بعد، دادگاه ایران، عمداً، یا بدون توجه به مقررات دولت خارجی و قانون مدنی ایران، او را ایرانی تشخیص دهد؛ چنین حکمی قابل نقض است.[۵]
وراث خارجی زن ایرانی، که با مرد بیگانه ازدواج نموده؛ و تابعیت ایرانی خود را، حفظ کرده‌است؛ حق تملک اموال غیرمنقول او را، ندارند.[۶]
قانونگذار، رجوع زن به تابعیت ایرانی خود، به دلیل انحلال نکاح وی با شوهر خارجی اش را، حقی مسلم و غیرقابل انکار دانسته‌است.[۷]
زن ایرانی، که با تبعهٔ خارجه مزاوجت می‌نماید؛ به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند؛ مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر، به واسطهٔ وقوع عقد ازدواج، به زوجه تحمیل شود؛ دراینصورت، اگر قانون دولت متبوع زوج، تابعیت خود را به زوجه اعطا ننماید؛ از بی تابعیتی وی جلوگیری می‌گردد.[۸]
مقالات مرتبط
- ضرورت‌های حقوقی داخلی و بینالمللی اصلاح برخی مواد قانون مدنی در خصوص تابعیت زنان
- تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی
- بازگشت به تابعیت در حقوق ایران؛ مطالعه ای از منظر تحلیلی- انتقادی- اصلاحی
- اصل وحدت تابعیت زوجین در حقوق ایران، بریتانیا و کنوانسیونهای بینالمللی
رویه‌های قضایی
- نظریه شماره ۷/۹۹/۳۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۳/۰۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره خرید مال غیرمنقول به صورت عادی توسط تبعه خارجی
- نظریه شماره ۷/۹۹/۴۷۲ مورخ ۱۳۹۹/۰۷/۰۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حق استملاک اموال غیرمنقول توسط اتباع خارجی
منابع
- ↑ ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 176308
- ↑ مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و ششم شماره 128-129 پاییز و زمستان 1353. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1353. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1410128
- ↑ محمد نصیری. حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول و دوم) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه) (وضع اتباع بیگانه و تعارض قوانین و دادگاه‌ها). چاپ 23. آگه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 151060
- ↑ حسین آل کجباف. تابعیت در ایران و سایر کشورها. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1272264
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد دوم). چاپ -. مجمع علمی و فرهنگی مجد، -. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2508348
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199092
- ↑ محمدرضا زمانی درمزاری. حقوق خانواده به زبان ساده (راهنمای عملی و کاربردی نحوه طرح دعاوی مربوط به ازدواج و طلاق). چاپ 1. فرانک، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1462352
- ↑ مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و ششم شماره 128-129 پاییز و زمستان 1353. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1353. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1410128