ماده ۹۵۶ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (added Category:اهلیت using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۹۵۶ قانون مدنی''': [[اهلیت]] برای دارا بودن حقوق با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می‌شود. | '''ماده ۹۵۶ قانون مدنی''': [[اهلیت]] برای دارا بودن [[حق|حقوق]] با زنده [[تولد|متولد]] شدن انسان شروع و با [[وفات|مرگ]] او تمام می‌شود. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۵ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۵۵ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۹۵۷ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۹۵۷ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
* [[ماده ۲ قانون داوری تجاری بین‌المللی]] | * [[ماده ۲ قانون داوری تجاری بین‌المللی]] | ||
== | == مطالعات تطبیقی == | ||
در حقوق آلمان و ایتالیا، صرف زنده متولد شدن | در حقوق آلمان و ایتالیا، صرف زنده متولد شدن را برای اهلیت، کافی دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406252|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
در حقوق فرانسه، قابلیت بقا | در حقوق فرانسه، قابلیت بقا را برای اعطای شخصیت به انسان، لازم دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5136408|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref> | ||
برابر با منشور ملل | برابر با [[منشور ملل متحد]]، انسان به محض تولد، از حقوق بشر، برخوردار می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سقط جنین (مجموعه مقالات سمینار میان رشته‌ای سقط جنین) (بررسی سقط جنین از منظر پزشکی، حقوقی، فقهی، اخلاقی، فلسفی، روانشناختی و جامعه‌شناسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1148896|صفحه=|نام۱=جمعی از نویسندگان|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
اصل، بر برخورداری انسان از حق تمتع است؛ مگر در مواردی که بنا بر مصالح اجتماعی، توسط قانونگذار ممنوع شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=11228|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref> | اصل، بر برخورداری انسان از [[اهلیت تمتع|حق تمتع]] است؛ مگر در مواردی که بنا بر مصالح اجتماعی، توسط قانونگذار ممنوع شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=11228|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref> | ||
یکی از حقوقدانان، به جای (اهلیت تمتع)، استفاده از لفظ | یکی از حقوقدانان، به جای (اهلیت تمتع)، استفاده از لفظ «اهلیت تملک» را، پیشنهاد نموده‌است؛ زیرا به نظر ایشان، اهلیت تمتع، اعم از توانایی دارا شدن حق، و نیز شایستگی لازم، برای اجرای آن است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1268176|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=ساکت|چاپ=1}}</ref> | ||
منظور از حقوق در این ماده، فقط حقوق مدنی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406464|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=آستان قدس رضوی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=73416|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=امینیان مدرس|چاپ=1}}</ref> و اهلیت برای برخورداری از حقوق | منظور از حقوق در این ماده، فقط [[حقوق مدنی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406464|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=آستان قدس رضوی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=73416|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=امینیان مدرس|چاپ=1}}</ref> و اهلیت برای برخورداری از [[حقوق سیاسی]]، نظیر [[حق رأی]]، به محض تولد، شروع نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406468|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
شخصیت مدنی انسان، نظیر برخورداری از نام، حق انسان بر تصویر و فیلم خود، و … شایسته حمایت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3109140|صفحه=|نام۱=مراد|نام خانوادگی۱=مقصودی|چاپ=2}}</ref> | == نکات توضیحی == | ||
شخصیت مدنی انسان، نظیر برخورداری از نام، حق انسان بر تصویر و فیلم خود، و … شایسته حمایت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3109140|صفحه=|نام۱=مراد|نام خانوادگی۱=مقصودی|چاپ=2}}</ref> محرومیت از اهلیت، با اصول «[[آزادی]]» و «برابری» مندرج در [[قانون اساسی]]، [[تعارض]] دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شخصیت حقوقی (حقوق مدنی، حقوق تجارت، حقوق اساسی، حقوق بین‌الملل خصوصی و عمومی، حقوق اداری و کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1167320|صفحه=|نام۱=محمدجواد|نام خانوادگی۱=صفار|چاپ=1}}</ref> | |||
محرومیت از اهلیت، با اصول | |||
== رویه‌های قضایی == | == رویه‌های قضایی == | ||
* [[رای وحدت رویه شماره ۷۳۲ مورخ ۱۳۹۳/۱/۱۹ هیئت عمومی دیوان عالی کشور]] | * [[رای وحدت رویه شماره 732 مورخ 1393/1/19 هیات عمومی دیوان عالی کشور|رای وحدت رویه شماره ۷۳۲ مورخ ۱۳۹۳/۱/۱۹ هیئت عمومی دیوان عالی کشور]] | ||
* [[رای دادگاه درباره اثر وکالتنامه نسبت به اموال آینده موکل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۶۱۷)]] | * [[رای دادگاه درباره اثر وکالتنامه نسبت به اموال آینده موکل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۶۱۷)]] | ||
نسخهٔ ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۴۸
ماده ۹۵۶ قانون مدنی: اهلیت برای دارا بودن حقوق با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می‌شود.
مواد مرتبط
مطالعات تطبیقی
در حقوق آلمان و ایتالیا، صرف زنده متولد شدن را برای اهلیت، کافی دانسته‌اند.[۱]
در حقوق فرانسه، قابلیت بقا را برای اعطای شخصیت به انسان، لازم دانسته‌اند.[۲]
برابر با منشور ملل متحد، انسان به محض تولد، از حقوق بشر، برخوردار می‌شود.[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اصل، بر برخورداری انسان از حق تمتع است؛ مگر در مواردی که بنا بر مصالح اجتماعی، توسط قانونگذار ممنوع شده‌است.[۴]
یکی از حقوقدانان، به جای (اهلیت تمتع)، استفاده از لفظ «اهلیت تملک» را، پیشنهاد نموده‌است؛ زیرا به نظر ایشان، اهلیت تمتع، اعم از توانایی دارا شدن حق، و نیز شایستگی لازم، برای اجرای آن است.[۵]
منظور از حقوق در این ماده، فقط حقوق مدنی است.[۶][۷] و اهلیت برای برخورداری از حقوق سیاسی، نظیر حق رأی، به محض تولد، شروع نخواهد شد.[۸]
نکات توضیحی
شخصیت مدنی انسان، نظیر برخورداری از نام، حق انسان بر تصویر و فیلم خود، و … شایسته حمایت است.[۹] محرومیت از اهلیت، با اصول «آزادی» و «برابری» مندرج در قانون اساسی، تعارض دارد.[۱۰]
رویه‌های قضایی
- رای وحدت رویه شماره ۷۳۲ مورخ ۱۳۹۳/۱/۱۹ هیئت عمومی دیوان عالی کشور
- رای دادگاه درباره اثر وکالتنامه نسبت به اموال آینده موکل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۶۱۷)
مقالات مرتبط
- بررسی آثار حقوقی مترتب بر تمایز صلاحیت در حقوق عمومی و اهلیت در حقوق خصوصی
- مبانی و تشکیل قراردادهای الکترونیکی آتی نفت
منابع
- ↑ حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406252
- ↑ علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین). چاپ 1. میزان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5136408
- ↑ سقط جنین (مجموعه مقالات سمینار میان رشته‌ای سقط جنین) (بررسی سقط جنین از منظر پزشکی، حقوقی، فقهی، اخلاقی، فلسفی، روانشناختی و جامعه‌شناسی). چاپ 1. سمت، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1148896
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 11228
- ↑ محمدحسین ساکت. حقوق مدنی (جلد اول) (شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی). چاپ 1. جنگل، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1268176
- ↑ حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406464
- ↑ محمد امینیان مدرس. مفقودان و ایثارگران از دیدگاه حقوقی و قوانین حمایتی. چاپ 1. آستان قدس رضوی، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 73416
- ↑ حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 406468
- ↑ مراد مقصودی. حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین). چاپ 2. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3109140
- ↑ محمدجواد صفار. شخصیت حقوقی (حقوق مدنی، حقوق تجارت، حقوق اساسی، حقوق بین‌الملل خصوصی و عمومی، حقوق اداری و کیفری). چاپ 1. بهنامی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1167320