منطقه ای سازی عدالت کیفری بین المللی

عنوان	منطقه ای سازی عدالت کیفری بین المللی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	محمد فرجی
استاد راهنما	بهزاد رضوی فرد
استاد مشاور	علی حسین نجفی ابرندآبادی، هیبت الله نژندی منش
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

منطقه ای سازی عدالت کیفری بین المللی عنوان رساله ای است که توسط محمد فرجی، با راهنمایی بهزاد رضوی فرد و با مشاوره علی حسین نجفی ابرندآبادی و هیبت الله نژندی منش در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

گسترش روزافزون بزهکاری های فراملی و دشوارتر شدن تعقیب و دادرسی جرایم دارای عنصر خارجی در سطح منطقه ای و حتی مزایای دادرسی منطقه ای جنایات بین المللی، ضرورت و امکان پیش بینی سازکارها و نهادهای کیفری منطقه ای را مطرح کرده اند. هدف این پژوهش تحلیل بایستگی منطقه ای شدن عدالت کیفری و تبیین چگونگی تحقق نظام عدالت کیفری منطقه ای است. آن تحلیل بر اساس سه محور حقوقی، جرم شناختی و سیاسی انجام شده است؛ در محور نخست، در پرتو هدف بنیادین مقابله با بی کیفرمانی در حقوق کیفری بین المللی، گرایش به ایجاد و توسعه سازکارها و نهادهای کیفری منطقه ای نمایانده می شود. در محور دوم، با استفاده از مبانی نظری جرم شناسی به ویژه مبانی نظریه های کنترل، از جهت راهکاریابی بر نتیجه تحلیل حقوقی تاکید می شود. در محور سوم، با طرح نظریه های روابط بین الملل به ویژه نظریه هایی که بر همکاری دلالت دارند، امکان عینیت نتایج تحلیلی پیش گفته در چارچوب مفهوم حاکمیت کیفری مشخص می شود. وانگهی، آن تبیین با بررسی سازکارها و نهادهای کیفری موجود منطقه ای در طرحی سازوار با طرح یک نظام عدالت کیفری، چگونگی تحقق یک نظام عدالت کیفری منطقه ای و الگوهای آن را مشخص می کند. در تکمیل تحلیل هایی که چرایی و چگونگی منطقه ای شدن عدالت کیفری را مشخص می کنند، شرایط چنین ایده ای بر اساس شرایط همگرایی منطقه ای و ضرورت توسعه نظام مند ابزارهای کیفری منطقه ای بررسی شده اند و همچنین در تاکید بر امکان و ضرورت تحقق این ایده، آثار آن در چارچوب تجزیه حقوق کیفری بین المللی و حقوقی سازی مقابله با جرایم بحث شده اند. نتیجه آنکه تکامل حقوق کیفری بین المللی در پرتو هدف مقابله با بی کیفرمانی در چارچوب اصول، سازکارها و نهادهای کیفری بیانگر گرایش به ایجاد و توسعه نظام های عدالت کیفری منطقه ای است. توجیه ضرورت پیش بینی و تقویت ابزارهای سرکوبنده از چشم انداز مبانی نظریه های کنترل جرم شناسی در چارچوب تحلیل منطقه ای بزهکاری بر مبانی حقوقی پیش گفته تاکید می کند. نظریه های سیاسی با تاکید بر گسترش مسایل بین المللی به ویژه بزهکاری به ضرورت تقویت توسعه همکاری های بین المللی در چارچوب مفهوم حاکمیت های بین المللی که در خصوص موضوع به عنوان حاکمیت کیفری منطقه ای مفهوم سازی می شود اشاره دارند. عینیت حاکمیت کیفری منطقه ای در سطحی پیشرفته شامل تمام اجزاء متناظر یک نظام عدالت کیفری است که کارکردهای تعقیب، تحقیق، دادرسی، اجراء، بازسازگاری و حتی ترمیم را دربر می گیرند؛ چنین نظامی بر اساس الگوهای هنجارین و نهادین و نیز همکاری، همکاری تقویت شده، تلفیق، شناسایی متقابل، هماهنگ سازی و یکسان سازی محقق می شود. همجواری و نزدیکی جغرافیایی، افزایش تعاملات اقتصادی و اجتماعی و همسانی های سیاسی و نیز توسعه نظام مند و تدریجی ابزارهای کیفری منطقه ای به ترتیب شرایط امکان ایجاد و توسعه مطلوب نظام عدالت کیفری منطقه ای هستند. در نهایت، با رد تجزیه حقوق کیفری بین المللی به ویژه در خصوص جنایات بین المللی و نیز با تاکید بر ضرورت تقویت سازکارهای حقوقی در برابر بزهکاری هایی که از نبود چنین سازکارهایی فرصت ارتکاب می یابند، بر منطقه ای شدن عدالت کیفری تاکید می شود.

ساختار و فهرست رساله

فهرست مطالب مقدمه

فصل مقدماتی: منطقه و منطقه ای سازی

گفتار نخست منطقه

بند نخست مفهوم منطقه

۱ همجواری جغرافیای

۲ تعاملات اجتماعی و اقتصادی

بند دوم ویژگی های منطقه

گفتار دوم منطقه ای سازی

بند نخست تعاریف منطقه ای سازی

۱ منطقه ای سازی از چشم انداز جهانی شدن

۲ منطقه ای سازی از چشم انداز اقتصاد

۳ منطقه ای سازی از چشم انداز جامعه شناسی

بند دوم مبنای منطقه ای سازی

بخش نخست مبانی عدالت کیفری منطقه ای

فصل نخست مبنای حقوقی عدالت کیفری منطقه ای

گفتار نخست توسعه قلمرو موضوعی حقوق کیفری بین المللی به بزهکاری های منطقه ای

بند نخست تعریف حقوق کیفری بین المللی

بند دوم جایگاه و مفهوم جرایم منطقه ای

۱ گسترش قلمرو موضوعی حقوق کیفری بین المللی

۲ مفهوم جرایم منطقه ای و معیارهای آن

الف شناسایی جامعه منطقه ای

ب ارتکاب یا آثار در ارتباط با بیش از یک کشور

گفتار دوم توسعه هدف مقابله با بی کیفرمانی حقوق کیفری بین المللی به بزهکاری های منطقه ای

بند نخست یا محاکمه یا استرداد

بند دوم صلاحیت های کیفری بین المللی

بند سوم مراجع کیفری بین المللی

۱ معاهدات ورسای، سور و لوزان

۲ دادگاه های توکیو، نورنبرگ، یوگوسلاوی سابق و رواندا

۳ دیوان کیفری بین المللی و دادگاه های هیبرید

۴ دادسرای اروپایی و دادگاه آفریقایی

بند چهارم همکاری کیفری بین المللی

بند پنجم اصل شناسایی متقابل

گفتار سوم گرایش به عدالت کیفری منطقه ای

بند نخست از عدالت کیفری ملی تا عدالت کیفری بین المللی

بند دوم عدالت کیفری منطقه ای

۱ اروپا

۲ آفریقا

۳ جنوب شرقی آسیا

۴ اقیانوسیه

۵ جنوب آسیا

۶ غرب آسیا

۷ آمریکا

فصل دوم مبنای جرم شناختی عدالت کیفری منطقه ای

گفتار نخست دلالت های جرم شناسی برای بزهکاری منطقه ای

بند نخست نظریه کنترل منطقه ای

۱ تحرک پذیری بزهکاران منطقه ای

۲ فراگیری بزهکاری در سطح منطقه ای

۳ حمایت از بزهدیدگان منطقه ای

بند دوم کنترل کیفری منطقه ای

گفتار دوم تحلیل منطقه ای بزهکاری های منطقه ای

بند نخست آسیا

۱ شرق آسیا

۲ غرب آسیا

بند دوم اروپا

بند سوم آفریقا

بند چهارم آمریکا

۱ آمریکای لاتین

۲ آمریکای شمالی

بند پنجم اقیانوسیه

فصل سوم مبنای سیاسی عدالت کیفری منطقه ای

گفتار نخست ابتناء روابط بین الملل بر نظم حقوقی

بند نخست واقع گرایی و امتناع توسعه نظام های حقوقی بین المللی

۱ پیش فرض های نظریه واقع گرایی

۲ تقابل واقع گرایی با نظم حقوقی بین المللی

بند دوم لیبرالیسم و امکان توسعه نظام های حقوقی بین المللی

۱ پیش فرض های نظریه لیبرالیسم

۲ تعامل لیبرالیسم با نظم حقوقی بین المللی

الف جامعه گرایی

ب وابستگی متقابل

پ نهادگرایی

گفتار دوم بزهکاری و حاکمیت های بین المللی

بند نخست واکنش در برابر واقعیت جهانی شدن

۱ واقعیت جهانی شدن

۲ حاکمیت های بین المللی

بند دوم بین المللی و منطقه ای شدن پدیده بزهکارانه

۱ بین المللی شدن بزهکاری

۲ بزهکاری منطقه ای

گفتار سوم توسعه حاکمیت کیفری بین المللی

بند نخست حاکمیت و حاکمیت کیفری

۱ مفهوم حاکمیت

۲ حاکمیت کیفری

بند دوم مبنای نظری حاکمیت کیفری

۱ تحکیم حاکمیت برای تامین امنیت

۲ تامین امنیت همچون یک منفعت مشترک

جمع بندی

بخش دوم الگوها، سازکارها، شرایط و آثار عدالت کیفری منطقه ای

فصل نخست الگوها و سازکارهای عدالت کیفری منطقه ای

گفتار نخست الگوهای منطقه ای سازی عدالت کیفری

بند نخست الگوهای بنیادین

۱ الگوهای اصلی

الف همکاری

ب همکاری تقویت شده

پ شناسایی متقابل

ت تلفیق

ث هماهنگ سازی

ج یکسان سازی

۲ الگوهای هنجارین و نهادین

الف الگوی هنجارین

ب الگوی نهادین

بند دوم الگوهای کارکردی

۱ مبادله اطلاعات

۲ تحقیق و تعقیب

۳ دادرسی و اجراء

۴ ترمیم

گفتار دوم سازکارهای عدالت کیفری منطقه ای

بند نخست قرار جلب اروپایی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند دوم انسداد و مصادره ابزار و نتایج جرم در اتحادیه اروپا

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند سوم رای تحقیق اروپایی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند چهارم یوروژوست

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند پنجم پلیس منطقه ای

نخست پلیس اروپایی (یوروپل)

۱ پیشینه

۲ کارکرد

دوم پلیس آفریقایی (آفریپل)

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند ششم گروه تحقیق مشترک

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند هفتم دادرسان رابط

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند هشتم شبکه قضایی اروپایی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند نهم مبادله اطلاعات

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند دهم افسران رابط

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند یازدهم نظارت و تعقیب منطقه ای

نخست نظارت و تعقیب فرامرزی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

الف نظارت فرامرزی

ب تعقیب فرامرزی

دوم حمل و تحویل تحت نظارت

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند دوازدهم دادسرای اروپایی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند سیزدهم انتقال تعقیب و دادرسی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند چهاردم اجرای فراملی مجازات ها

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند پانزدهم حمایت منطقه ای از بزهدیدگان

۱ پیشینه

۲ کارکرد

گفتار سوم چشم انداز دادگاه منطقه ای

بند نخست دادگاه منطقه ای آفریقایی

۱ پیشینه

۲ کارکرد

بند دوم دادگاه منطقه ای اروپایی

۱ پیشینه

۲ مبانی

الف دلایل ضد ایجاد یک دادگاه کیفری اروپایی

ب دلایل برای ایجاد یک دادگاه کیفری اروپایی

بند سوم دیوان کیفری منطقه ای

فصل دوم شرایط و آثار عدالت کیفری منطقه ای

گفتار نخست شرایط منطقه ای سازی عدالت کیفری

بند نخست شرایط فراحقوقی

بند دوم شرایط حقوقی

گفتار دوم آثار منطقه ای سازی عدالت کیفری

بند نخست تجزیه حقوق کیفری بین المللی

۱ تجزیه حقوق جنایات بین المللی

۲ تجزیه حقوق بزهکاری های منطقه ای

بند دوم جنگ حقوقی و حقوق سازی مقابله با بزهکاری

۱ جنگ حقوقی

۲ حقوقی سازی مقابله با بزهکاری های منطقه ای

جمع بندی

نتیجه و پیشنهاد

منابع و مآخذ

الف فارسی

ب انگلیسی

پ فرانسوی

کلیدواژه ها

• منطقه ای شدن
• بزهکاری منطقه ای
• بی کیفرمانی
• کنترل
• حاکمیت کیفری
• عدالت کیفری منطقه ای