دیه دنده

مواد 653 و 654 قانون مجازات اسلامی (1392) در خصوص دیه دنده ها می باشد.

مقصود از «دنده ها»، دوازده جفت استخوان قوسی شکل و بلند و سازنده دیواره قفسه سینه مهره داران است که در زنان و مردان قرار گرفته اند و محل آنان به گونه ای است که از جلو به استخوان جناق و از عقب به ستون فقرات متصل می باشند، برخی از این دنده ها، قلب فرد را احاطه نموده اند.

دیه شکستن دنده ها

در قانون

دیه شکستن هر یک از دنده ها در ماده ۶۵۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)، مشخص شده است، این ماده، از جمله موادی است که در آن، دیه شکستگی یک عضو به طور خاص مشخص شده است. بر اساس ماده فوق، دیه دنده های مجاور قلب، بیشتر از سایر دنده ها است، عده ای، علت این افزایش مبلغ دیه را اهمیت این دنده ها در حفاظت از قلب دانسته اند، به همین دلیل، گروهی بر این باورند که در فرضی که قلب شخصی در سمت راست بدن او باشد، حکم ماده فوق را باید نسبت به دنده های سمت راست وی اعمال کرد. برخی از حقوقدانان تاکید کرده اند که دیه شکستن هر دنده را باید مطابق ماده فوق تعیین نمود نه خمس دیه آن.

در فقه

مستند فقهی این حکم را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند، همچنین مستند این حکم را کتاب ظریف دانسته اند.

برخی از فقها بیان داشته اند که شکستن استخوان دنده کنار قلب، دیه ای معادل بیست و پنج دینار و مو برداشتن آن، دیه ای معادل دوازده و نیم دینار دارد. دیه سایر دنده ها را که اطراف بازو باشد را ده دینار دانسته اند. همچنین دیه کوبیدن دنده های مجاور قلب را برخی دوازده و نیم دینار و دیه جابجایی آن ها را هفت و نیم دینار دانسته اند،

اما در خصوص حکم ماده فوق، دو نظر مخالف نیز از سوی فقها مطرح شده است:1- دیه هر دنده، ولو دنده های مجاور قلب، معادل دو دیه است. 2-دیه تمام دنده ها بیست و پنج دینار است.

در رویه قضایی

به موجب نظر دیوان عالی کشور در رای شماره 4/496/70، میزان دیه دو دنده در سمت چپ، 50 درهم است.

دیه موضحه دنده ها

زخم «موضحه» عبارت از زخمی است که موجب دیده شدن سفیدی استخوان شود، دیه این زخم، یک چهارم شکستن دیه شکستن آن عضو است.

در قانون

ماده ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)، در خصوص دیه موضحه هر یک از دنده ها می باشد.

دیه ترک خوردن دنده ها

در قانون

حکم دیه ترک خوردن هر یک از دنده ها نیز در ماده 654 قانون مجازات اسلامی، پیش بینی شده است.

در فقه

برخی از فقها معتقدند اگر استخوان دو طرف سینه به موجب کوبیده شدن آن کج یا خمیده شود، موجب نصف دیه و در فرضی که فقط یک طرف استخوان خمیده شود، یک چهارم دیه ثابت می شود.

در رویه قضایی

بر اساس رأی صادره از شعبه شانزده دیوان عالی کشور در تاریخ 69/9/7، دیه ترک خوردن دنده سمت چپ معادل چهار دینار است.