تملیک به موجب وصیت محقق نمی‌شود مگر با قبول موصی‌له پس از فوت موصی.

توضیح واژگان

قبول وصیت توسط موصی له، که در واقع، شرط تأثیر ایجاب موصی می باشد را، قبول شرطی گویند. [۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

منطوق این ماده، ذهن حقوقدانان و فقها را، به سمت عقد بودن وصیت تملیکی، سوق داده است. [۲] و در عقود غیر معوض، تملیکی نیز مانند عقود معوض تملیکی، قبول کننده، اقدام به تملک مالی می نماید؛ که قبلاٌ ایجاب کننده، به تملیک او درآورده است. [۳] لیکن فرض معقولی وجود دارد که وصیت تملیکی، ایقاع معلق بر موت موصی می باشد؛ چراکه موصی با وصیت خود، سلطه ای ناقص را، برای موصی له ایجاد نموده که با قبول وی، مالکیت او کامل می شود. [۴]

قبول موصی له، باید بعد از فوت موصی تحقق یابد؛ چراکه در زمان حیات وی، وصیت، هنوز طرحی است متزلزل، که ممکن است هرگز، منتهی به تملک نشود. [۵]

سوابق فقهی

وصیت، سبب انتقال موصی به می گردد؛ و قبول موصی له، شرط تأثیر این سبب می باشد. البته انتقاد شده که نظر مزبور، به دلیل فقدان معیاری موجه برای تشخیص سبب، اعتبار ندارد[۶]

حتی اگر موصی له ،پیش از فوت موصی رحلت کند؛ حق قبول وی، به ورثه او منتقل می شود. [۷]

مفاد تراضی موصی و موصی له، مقید به انتقال مالکیت از زمان فوت موصی است. [۸]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 338548
  2. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت). چاپ 7. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2779112
  3. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14120
  4. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت). چاپ 7. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2779112
  5. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت). چاپ 7. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2779296
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. فلسفه حقوق مدنی (جلد اول) (عناصر عمومی عقود). چاپ 1. گنج دانش، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 123684
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294436
  8. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (دوره عقود معین، قسمت سوم) (عطایا، هبه، وصیت). چاپ 7. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2779452