ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

در صورتی که قتل غیرعمد به واسطه بی‌ احتیاطی یا بی‌ مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته است یا به سبب عدم‌ رعایت نظامات واقع شود، مسبب به حبس از یک تا سه سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم خواهد شد مگر اینکه‌ خطای محض باشد. تبصره - مقررات این ماده شامل قتل غیرعمد در اثر تصادف رانندگی نمی ‌گردد.

توضیح واژگان

در خصوص واژه غیر عمد باید گفت این اصطلاح در خصوص جرایمی به کار میرود که اولاً در آن ها قصد نتیجه وجود نداشته باشد. ثانیاً عنصر معنوی آن ها را خطای کیفری تشکیل دهد.176094

مقصود از راندن ، هدایت کردن و به حرکت درآوردن وسیله نقلیه است.355552

قید عبارت «مگر اینکه‌ خطای محض باشد.» بیانگر این امر است که در قتل های خطای محض، نمیتوان از تقصیر مرتکب نسبت به بزه دیده صحبت کرد.350720 البته عده ای معتقدند این عبارت دارای ابهام است. زیرا از یک سو معلوم نیست کدام موارد را باید خطای محض در نظر گرفت. از سوی دیگر مشخص نشده است که در فرض خطای محض بودن عمل مرتکب، کدام یک از دو ضمانت اجرای مورد بحث در این ماده در خصوص او اعمال میشود؟353768

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در مقام جرم انگاری نوع خاصی از جنایات غیر عمدی در حین رانندگی است که از طریق بیان شرایط ویژه تشدید مجازات ازجمله مستی، نداشتن پروانه، حرکت با سرعت غیرمجاز و ... بسط داده شده اند.3738160 لذا این جرم را باید منصرف از قتل های شبه عمد ناشی از رانندگی دانست.377164 قتل موضوع این ماده ممکن است از طریق مباشرت، تسبیب یا سبیت اقوی از مباشرت روی دهد.350884

در تحقق این جرم باید میان تقصیر مرتکب جرم و نتیجه ، رابطه سببیت وجود داشته باشد.350888عنصر معنوی این جرم را باید تقصیر دانست که ممکن است در نتیجه بی احتیاطی، بی مبالاتی، عدم رعایت نظامات دولتی و عدم مهارت رخ دهد.377136احراز عنصر معنوی عمل مرتکب اعم از عمدی یا خطایی با مقام قضایی است.436208