نظریه شماره 7/1400/883 مورخ 1400/12/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تغییر کاربری اراضی و باغ‌‌‌‌‌های داخل در حریم شهر

نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۸۸۳ مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: الف و ب- اولا، با توجه به ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب ۱۳۷۴ با اصلاحات بعدی، چنانچه اراضی زراعی و باغ های مورد نظر ماده یک این قانون در حریم شهر قرار گرفته باشند، هرگونه تغییر کاربری آن ها مستلزم اخذ مجوز از کمیسیون مقرر در تبصره یک اصلاحی ماده یک این قانون است و از طرفی مطابق قسمت اخیر ماده ۲ قانون تعاریف محدوده و حریم شهر و روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها مصوب ۱۳۸۴، هر گونه ساخت و ساز غیرمجاز (بدون اخذ پروانه ساخت در حریم)، تخلف محسوب و به تخلفات مذکور در کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی و تبصره های آن رسیدگی می شود. از توجه به مقررات این دو قانون، این نتیجه حاصل می شود که مالکان اراضی و باغ های داخل حریم شهرها، چنانچه بخواهند در ملک خود تغییر کاربری بدهند و از جمله احداث بنا کنند، باید قبلا از کمیسیون موضوع تبصره یک اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب ۱۳۷۴ با اصلاحات بعدی، مجوز تغییر کاربری را اخذ نمایند و سپس با مراجعه به شهرداری برای احداث بنای مورد نظر خود پروانه ساختمانی کسب کنند؛ مگر اینکه اراضی زراعی و باغها بر اساس طرح مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به باغ شهر یا منطقه گردشگری و ... تغییر کرده باشد که در این صورت، صدور پروانه برای طرح جدید، مربوط به شهرداری بوده و نیاز به اخذ مجوز از کمیسیون تبصره یک اصلاحی ماده ۱ قانون مورد اشاره نیست.

شماره نظریه	۷/۱۴۰۰/۸۸۳
شماره پرونده	۱۴۰۰-۶۶-۸۸۳ ع
تاریخ نظریه	۱۴۰۰/۱۲/۲۸

ثانیا، وظیفه قانونی کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها مصوب ۱۳۳۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی رسیدگی به تخلفات ساختمانی نظیر اقدام عمرانی و احداث بنا بدون مجوز قانونی است و این امر متفاوت از جرایم و تخلفاتی نظیر تغییر کاربری غیر مجاز در اراضی و باغ ها واقع در حریم شهرها و خارج از محدوده قانونی و یا تجاوز به حریم راه ها و راه آهن و نظایر آن ها است که رسیدگی به آن در صلاحیت مراجع قضایی و دیگر دستگاه های ذی ربط است. دیگر پرسش های مطرح شده که مبتنی بر رسیدگی به بزه تغییر کاربری غیر مجاز در کمیسیون ماده صد شهرداری است، موضوعا منتفی است.