ماده ۵۰۸ قانون مدنی

در موردی که منفعت به بیان مدت اجاره معلوم شود تعیین راکب یا محمول لازم نیست ولی مستأجر نمی‌تواند زیاده بر مقدار متعارف حمل کند و اگر منفعت به بیان مسافت و محل، معین شده باشد تعیین راکب یا محمول لازم است.

توضیح واژگان

اجاره: به قراردادی که به موجب آن، مستأجر در مقابل مالی که به مؤجر پرداخت می نماید؛ برای زمانی مشخص، مالک منافع عین مستأجره می گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر شخصی حیوانی را، برای حمل بار اجاره نماید؛ باید میزان محموله، با رؤیت و یا تخمین تقریبی، به نحوی که رفع غرر نماید؛ معلوم گردد. و نیز جنس محموله باید مشخص باشد. چراکه به عنوان نمونه، نمی توان بین پنبه و آهن، قائل به هیچگونه تفاوتی نگردید. راکب نیز، باید با مشاهده و یا توصیف معلوم گردد. حیوان نیز، باید به وسیله رؤیت و یا با وصف معین شود. حتی اگر عرف آن منطقه، بین مرکب نر و ماده، تمایز قائل گردد؛ حیوان مورد اجاره، از این حیث نیز باید معلوم شود.

سوابق فقهی

اگر حیوانی، برای حمل بار معینی اجاره شود؛ ولی مستأجر بار بیشتری را بر آن سوار نماید؛ دراینصورت باید اجاره میزان مازاد را نیز، تأدیه نماید. و اگر مرکب، بر اثر بار اضافه تلف گردد؛ وی مسئول است. چون مسبب تلف بوده؛ و تعدی او منجر به از بین رفتن حیوان گردیده است. اما در مواردی که مؤجر، مباشرت در توزین کالا نموده؛ و با علم به غرر، اقدام به بارگیری کرده است؛ دراینصورت مستأجر هیچگونه ضمانی نداشته؛ و فقط باید اجرت توافق شده را پرداخت نماید. و چنانچه شخص ثالث، اقدام به وزن محموله نموده باشد؛ مسئولیت تأدیه اجرت المثل بار مازاد، بر عهده او است.