ماده ۹۳۷ قانون مدنی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۱ توسط Nasim (بحث | مشارکت‌ها)

هر گاه برای میت نه اعمام باشد و نه اخوال اولاد آن‌ها به جای آن‌ها ارث می‌برند و نصیب هر نسل نصیب کسی خواهد بود که به واسطه‌ی او به میت متصل می‌شود.

توضیح واژگان

نسل(اسم جمع)، یعنی رابطه ای که بین انسان با انسانی دیگر، ازطریق ولادت، در خط نزولی یا اطراف، حاصل گردد. [۱] یا به عبارتی دیگر، به مجموع فرزندان مساوی از نظر بطن و عنوان، نسل گویند. [۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

هرگاه وراث متوفی، منحصر به پسرعمه و دخترعمه از عمه امی، و پسرعمو و دخترعمو از عموی ابوینی او باشند؛ دراینصورت سدس ترکه، به فرزندان عمه امی میت تعلق داشته؛ که به تساوی، بین آنان تقسیم می گردد. مابقی ماترک نیز، متعلق به فرزندان عموی ابوینی وی خواهدبود؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، به ارث خواهندبرد. [۳]درصورتیکه عمو و عمه و دایی و خاله متوفی، در قید حیات نباشند؛ فرزندان آنها به قائم مقامی از پدر یا مادرشان، از میت ارث می برند. [۴] [۵]

درصورتیکه اعمام و عمات و اخوال و خالات متوفی، زنده نباشند؛ و فاقد اولاد نیز بوده باشند؛ پس ماترک میت به عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادرش رسیده؛ و اگر آنان هم، زنده نباشند؛ فرزندانشان به قائم مقامی، ترکه را تملک خواهندنمود. [۶]

چنانچه وراث متوفی، منحصر باشند به دو دخترعمه و پنج پسرخاله، دراینصورت ثلث ترکه، که سهم خاله میت است؛ بین اولاد او، به تساوی تقسیم خواهدشد؛ و دوثلث دیگر نیز، به فرزندان عمه متوفی تعلق داشته؛ که به نسبت ذکور دو برابر اناث، تملک خواهندنمود. [۷]

فرزندان عموی ابی، در فرض وجود پسرعموی ابوینی برای متوفی، از ارث محروم خواهندبود. [۸]

مستندات فقهی

خویشاوند با واسطه، به منزله خویشاوندی است که به وسیله او، به متوفی منتسب می شود؛ مگراینکه وارثی نزدیکتر از او به میت، وجود داشته باشد؛ که مانع ارث بری اش گردد. [۹]

سوابق فقهی

در فرضی که اعمام و عمات و اخوال و خالات متوفی، در قید حیات نباشند؛ فرزندان آنها، از متوفی ارث می برند. [۱۰]

فرزندان دایی و خاله متوفی، به تساوی، ترکه را تملک می نمایند. اولاد اعمام و عمات نیز، به نسبت ذکور دو برابر اناث، ارث می برند مگر درمورد فرزندان اعمام امی، که بنابر احتیاط، باید در تقسیم، مصالحه نمود. [۱۱]

تا وقتی که اولاد اعمام و عمات و اخوال و خالات میت، زنده باشند؛ عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادر متوفی، ارث نمی برند. [۱۲]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 344264
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 197616
  3. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 155892
  4. محمد بروجردی عبده. کلیات حقوق اسلامی. چاپ 1. رهام، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3575000
  5. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085536
  6. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15796
  7. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 15788
  8. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 155920
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیه اله  سیدحسین بروجردی (جلد بیست و نه) (ارث). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5012000
  10. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 54700
  11. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 54712
  12. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199964