نظریه شماره 7/98/919 مورخ 1398/09/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

استعلام: آیا استعمال عبارات دزد، کلاهبردار، رباخوار، به صورت حضوری یا در متن پیامک صدق افتراء می نماید یا توهین؟

شماره نظریه	۷/۹۸/۹۱۹
شماره پرونده	۹۸-۱۸۶/۲-۹۱۹ ک
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۹/۱۷

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا، مستفاد از مواد ۶۰۸ و ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ۱۳۷۵ بزه افترا مقید به وسیله است لیکن وسیله در ارتکاب بزه یادشده جنبه حصری ندارد. بنابراین ارتکاب بزه از طریق پیامک امکان پذیر است اما صرف بیان مطلب افتراآمیز به صورت حضوری، اگر مصداق سخنرانی و نطق در مجامع نباشد از مصادیق افترا موضوع ماده ۶۹۷ قانون فوق الذکر محسوب نمی شود و مشمول بزه توهین موضوع ماده ۶۰۸ این قانون است.

ثانیا، در رکن مادی بزه افترا لازم است امری که مطابق قانون جرم است به دیگری نسبت داده شود و لذا در تحقق بزه یادشده، انتساب صریح محتوای مجرمانه و عجز از اثبات صحت اسناد ضرورت دارد و صرف انتساب عناوین مجرمانه برای تحقق این جرم کافی نبوده و می تواند مشمول بزه توهین ساده موضوع ماده ۶۰۸ قانون فوق الذکر باشد.