حقوق بشردوستانه

حقوق بشردوستانه بین الملل، عبارت است از مجموعه مقررات و قوانین که به منظور کاستن ضایعات و خسارات جنگ تنظیم شده است.[۱]

تعریف

پیشینه

موضوعات

اهداف

اهمیت

منابع حقوق بشردوستانه

قلمرو

ارتباط با سایر رشته ها

حقوق بشردوستانه و حقوق بشر

حقوق بشردوستانه مقرراتی است، ناظر به رعایت حداقل حقوقی که در هنگام جنگ، طرفین متخاصم باید نسبت به یکدیگر رعایت کنند.[۲] به عبارت دیگر می توان گفت، حقوق بشردوستانه نوع خاصی از حقوق بشر است و بنابراین می توان به طور اختصار آن را به عنوان ابزار حقوق بشری حقوق جنگ تعریف کرد. بنابراین حقوق بشر و حقوق بشردوستانه ارتباط تنگاتنگی با هم دارند.[۳] اما موضوع حقوق بشردوستانه، نه کل بشریت بلکه بخش محدودی از آن ها یعنی رزمندگان، مجروحان، بیمان، کشتی شکستگان، اسیران جنگی و غیر نظامیان می باشد. نکته قابل توجه دیگر در حقوق بشردوستانه این است که حقوق بشردوستانه عمدتا حاکم بر روابط بین المللی است در حالی که حقوق بشر ناظر بر روابط بین حکومت یک کشور و افراد واقع در قلمرو آن کشور می باشد. همچنین هدف حقوق بشردوستانه تسکین درد و رنج افرادی است که در نتیجه درگیری مسلحانه برای آن ها ایجاد شده است اما هدف حقوق بشر حمایت از حقوق و آزادی های انسانی در برابر اقتدار فراگیر حکومت دولت متبوع آن ها می باشد. از لحاظ قلمرو زمانی نیز بین این دو رشته تفاوت وجود دارد. حقوق بشردوستانه در زمان بروز درگیری های مسلحانه بین المللی یا غیر بین المللی و آشوب مطرح است اما حقوق بشر در زمان صلح نیز مطرح است اما در زمان بروز مخاصمات مسلحانه و شورش های داخلی نیز به عنوان منبع فرعی حقوق بشر دوستانه جهت تکمیل قواعد حمایتی آن اعمال می شود.[۴]

منابع

  1. سیدمصطفی محقق داماد. حقوق بشردوستانه بین المللی (رهیافت اسلامی). چاپ 1. علوم انسانی، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6652628
  2. حسین مهرپور. نظام بین المللی حقوق بشر. چاپ 7. اطلاعات، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6665804
  3. حسین مهرپور. نظام بین المللی حقوق بشر. چاپ 7. اطلاعات، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6665824
  4. سعید ارادت. همگرایی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه (تئوری وحدت یا تجزیه حقوق). دوفصلنامه اطلاع رسانی حقوقی شماره 9 بهمن و اسفند 1383، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6665796