ماده ۱۱۲۵ قانون مدنی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۱۶ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها) (added Category:نکاح using HotCat)

ماده ۱۱۲۵ قانون مدنی: جنون و عنن در مرد هر گاه بعد از عقد هم حادث شود موجب حق فسخ برای زن خواهد بود.

توضیح واژگان

به عدم قدرت نشر آلت مرد، عنن گویند. [۱]  و عنن یعنی ناتوانی مرد برای نزدیکی. [۲]

عنین کسی است که آلت او، برای مقاربت نشر نمی گردد. [۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

استقرار جنون در هریک از زوجین، قبل از نکاح، از موجبات فسخ نکاح محسوب می گردد. اما درصورتی که پس از ازدواج، زوجه به جنون مبتلا شود؛ زوج نمی تواند نکاح را فسخ نماید؛ در حالی که در فرض ابتلای زوج به جنون، پس از نکاح، همسر وی از حق فسخ برخوردار است. [۴] [۵]

جنون و عنن در مرد، هر گاه بعد از عقد هم حادث شود؛ موجب حق فسخ برای زن خواهد بود. ولی چنانچه زوجه، پس از نکاح، به جنون مبتلا گردد؛ زوج حق ندارد عقد را، فسخ نماید؛ زیرا درصورت ابتلای مرد به جنون، تأمین نفقه زوجه، با مشکل مواجه خواهدشد؛ و در چنین شرایطی، زن با فسخ نکاح، می تواند از سختی ها رهایی یابد؛ و دیگر اینکه درصورت حدوث جنون زوجه بعد از ازدواج، مرد می تواند از حق طلاق خویش استفاده نموده؛ و دیگر دلیلی برای اعطای حق فسخ به وی، وجودندارد. [۶] و دلیل وضع این ماده، این است که زن، از حق طلاق برخوردار نبوده؛ و بتواند در موارد عارض شدن جنون و عنن بر زوجه، به نوعی، از مشکلات مربوطه نجات یابد. [۷]

به دلیل ارتباط نکاح با نظم عمومی و مصلحت جامعه، قانونگذار به منظور جلوگیری از ابتلای زوجه به فساد، در فرضی که شوهر، پس از عقد، مبتلا به عنن گردد؛ حق فسخ عقد را برای زوجه، به رسمیت شناخته است. [۸]

سوابق فقهی

استقرار جنون در هریک از زوجین، قبل از نکاح، از موجبات فسخ نکاح محسوب می گردد. اما درصورتی که پس از ازدواج، زوجه به جنون مبتلا شود؛ زوج نمی تواند نکاح را فسخ نماید؛ در حالی که در فرض ابتلای زوج به جنون، پس از نکاح، همسر وی از حق فسخ برخوردار است. [۹]

عنن در مرد، هر گاه بعد از عقد هم حادث شود؛ موجب حق فسخ برای زن خواهد بود. [۱۰]

انتقادات

درصورتیکه زوج، قبل از حدوث عنن، دخول نموده باشد؛ دیگر زن حق اعمال خیار فسخ را به دلیل عنن ندارد. لذا بهتر است این ماده، نسخ گردیده، و مفاد آن، به تناسب موضوع، به عنوان تبصره، به مواد 1121 و 1122 قانون مدنی الحاق گردد. [۱۱]

همانطورکه زوج، ملزم به تحمل زوجه، پس از ابتلا به جنون در دوران زندگی مشترک است؛ بهتر است که حق فسخ زوجه، در صورت عارض شدن جنون در زوج پس از عقد، منتفی گردد. [۱۲]

منابع

  1. سیدمحمد اصغری. بررسی تطبیقی جرم سیاسی (همراه با دو قاعده درأ و نفی حرج). چاپ 1. اطلاعات، 1378.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2126952
  2. عبدالرسول دیانی. حقوق خانواده  (ازدواج و انحلال آن). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1052844
  3. عبدالرسول دیانی. حقوق خانواده  (ازدواج و انحلال آن). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1052844
  4. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 177680
  5. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 908616
  6. اسداله لطفی. سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2030168
  7. علیرضا حسنی. فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط. چاپ 1. فکرسازان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4633144
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 143136
  9. سیدمحمدزمان دریاباری. گزیده آرای محاکم دادگستری. چاپ 2. بهنامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2567244
  10. علیرضا حسنی. فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط. چاپ 1. فکرسازان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4634096
  11. علی یارارشدی. مجله حقوقی عدالت آراء شماره 3-2 زمستان 1384 بهار 1385. عدالت آرا، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3955248
  12. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 143120