ماده ۷۰۵ قانون مدنی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۸ توسط Javad (بحث | مشارکت‌ها)

ضمان موجل به فوت ضامن، حال می‌شود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق اصل کلی حال شدن دیون شخص متوفی ، با فوت ضامن در ضمان موجل ، ضمان حال شده و دین از ترکه وی اخذ می شود . ورثه میت نیز می توانند آنچه را که پرداخت شده از مدیون مطالبه نمایند.[۱] [۲] همچنین در صورتی که قبل از حلول اجل ، مضمون عنه در عقد ضمان غیر تبرعی فوت کند ، چون میت به ضامن بدهکاری دارد ، ورثه باید مطابق مواد 868 و 869  این قانون بدهی را از ترکه جدا کرده و بعد از ادای دین توسط ضامن به وی پرداخت نمایند.[۳] برخلاف آن چه یاد شد در ضمان از دین موجل ،در صورت فوت مضمون عنه ، ضامن قبل از سررسید دین اصلی ملزم به تادیه نمی باشد.[۴][۵]

سوابق و مستندات فقهی

«اگر در ضمان موجل از دین حال ، ضامن در اثنا اجل بمیرد دین او حال می شود و ورثه حق دارند از مدیون اصلی اداء دین را بخواهند » عده ای معتقدند در این نظر دو خطا وجود دارد : اول اینکه ضامن مدیون نبوده تا به موت او دین ، حال گردد دوم اینکه به فرض حلول حق مطالبه مادامی که ورثه ضامن طلب بستانکار را ندهند حق رجوع به مدیون اصلی را ندارند.[۶]

«چنانچه با اذن مضمون عنه ، دین موجل را به طور مدت دار ضمانت نماید ، سپس قبل از سپری شدن هر دو مدت بمیرد و آنچه بر عهده او آمده جال شود و از ترکه اش برداشته شود ، ورثه اش حق رجوع به مضمون عنه را ندارند ، مگر بعد از رسیدن وقت دین که بر او بود . و دین نسبت به مضمون عنه به سبب مرگ ضامن ، حال نمی شود و فقط نسبت به ضامن حال می شود.»[۷]

حال شدن دین در صورت فوت یکی از ضامن و مضمون عنه در تمامی مذاهب چهارگانه در نظر گرفته شده است ، جز یک نظر مخالف در حنابله وجود دارد.[۸]

انتقادات

«اگر در ضمان موجل از دین حال ، ضامن در اثنا اجل بمیرد دین او حال می شود و ورثه حق دارند از مدیون اصلی اداء دین را بخواهند » عده ای معتقدند در این نظر دو خطا وجود دارد : اول اینکه ضامن مدیون نبوده تا به موت او دین ، حال گردد دوم اینکه به فرض حلول حق مطالبه مادامی که ورثه ضامن طلب بستانکار را ندهند حق رجوع به مدیون اصلی را ندارند.[۹]

منابع

  1. حمید بهرامی احمدی. حقوق مدنی (جلد سوم) (کلیات عقود و قراردادها). چاپ 2. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1402400
  2. حسن ره پیک. حقوق مدنی عقود معین (جلد دوم) تحلیل عقود مشارکتی(شرکت، مضاربه، مزارعه، مساقات) اذنی و نیابتی (ودیعه، عاریه، وکالت) تبعی و وثیقه ای (ضمان، حواله، کفالت، رهن) تبرعی و شانسی (هبه، گروبندی). چاپ 1. انتشارات خرسندی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 768620
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. ضمان عقدی در حقوق مدنی. چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 36100
  4. سیدمحمود کاشانی. حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 521304
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. ضمان عقدی در حقوق مدنی. چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 36088
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4471968
  7. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 51436
  8. رضاحسین گندمکار. مسئولیت تضامنی قراردادی. چاپ 1. دانشگاه مفید، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2112448
  9. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4471968