ماده ۴۰۲ قانون مجازات اسلامی

اگر شخصی یک چشم کسی را درآورد یا کور کند، قصاص می‌ شود، گرچه مرتکب بیش از یک چشم نداشته باشد و دیه ‌ای به وی پرداخت نمی‌ شود. این حکم در مورد همه اعضای زوج بدن جاری است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در اعمال این ماده آگاهی یا نا آگاهی مرتکب نسبت به یک چشم داشتن فرد مجنی علیه لازم نیست. همچنین چه جانی یک چشم و چه دو چشم کسی را کور کند یا درآورد، اگر فقط یک چشم داشته باشد، همان یک چشم را باید قصاص نمود. اما اگر این اقدام منتهی به پرداخت دیه شود، در خصوص دو چشم، دو دیه و در خصوص یک چشم نیز یک دیه پرداخته میشود.

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند مجنی علیه می تواند در اجرای قصاص چشم مرتکب را با دست درآورد. اما گروهی دیگر معتقدند بهتر است این عمل با آلت برنده ای انجام شود.

مستندات فقهی

برخی از فقها معتقدند به موجب آیات قرآن قصاص چشم سابت است و اگر جانی یک چشم و مجنی علیه دو چشم داشته باشد حتی اگر در نهایت جانی کور شود نیز قصاص اعمال می شود.مستند فقهی این ماده را باید روایتی از اما صادق (ع) دانست. منتهی عده ای این روایت را ضعیف دانسته اند. همچنین اجماع در خصوص امکان قصاص فرد تک چشمی که عمدا چشم فردی سالم را کور کند یا در آورد وجود دارد.