ماده ۲۰۴ قانون تجارت: اگر از طرف یک یا چند شریک ضامن تعیین اشخاص مخصوص برای تصفیه تقاضا شد و سایر شرکاء ضامن آن تقاضا را نپذیرفتند محکمه بدایت اشخاصی را برای تصفیه معین خواهد کرد.

توضیح واژگان

  • تصفیه: به مجموعه عملیاتی که منجر به نقد شدن دارایی و نیز طلب‌های شرکت گردد؛ تصفیه گویند.[۱][۲] به عبارت دیگر، تصفیه امور شرکت، مجموعه عملیاتی را گویند که برای وصول مطالبات و تأدیه دیون و تبدیل دارایی شرکت به وجه نقد و تقسیم آن میان شرکا، صورت می‌پذیرد.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در شرکت تضامنی، امر تصفیه بر عهده مدیر یا مدیران شرکت است. مگر آنکه شرکای ضامن، از خارج یا داخل شرکت، اشخاص دیگری را، برای تصفیه معین نمایند. چنانچه یک یا چند تن از شرکای ضامن، اشخاص خاصی را جهت امر تصفیه معین نمایند و سایر اعضا مخالف این امر باشند؛ محکمه مبادرت به تعیین مدیر تصفیه خواهد نمود. در ضمن، درصورتیکه مدیران تصفیه، غیر از مدیران شرکت باشند؛ باید مشخصات آنان در مراجع ثبتی ذیصلاح به ثبت رسیده و آگهی گردد.[۴] تصمیم‌های مربوط به تعیین مدیر تصفیه، برابر با مقررات خاصه هر یک از شرکت‌ها اتخاذ خواهد شد. در شرکت‌های تضامنی و نسبی، مدیر تصفیه با اتفاق آرای شرکا انتخاب می‌گردد. در شرکت‌های مختلط نیز، نظر همه شرکای ضامن شرط است. در شرکت‌های سهامی نیز مجمع عمومی و اکثریت آرای سهامداران، تعیین‌کننده مدیر تصفیه خواهد بود.[۵]

نکات توضیحی

ترتیب مذکور در ماده ۲۰۴ قانون تجارت، فقط ناظر به شرکت‌های تضامنی، نسبی و مختلط است؛ زیرا در اینگونه شرکت‌ها، انتخاب مدیر تصفیه، باید با اتفاق آرای شرکای ضامن صورت پذیرد. درصورت عدم تراضی آنان، قانونگذار تعیین مدیر تصفیه را، به محکمه واگذار نموده‌است تا اختلاف مزبور رفع گردیده و امر تصفیه با اختلال تؤام نگردد. لیکن، در رابطه با شرکت‌های سهامی و با مسئولیت محدود، با توجه به اینکه در اتخاذ تصمیم‌ها، نظر اکثریت شرط است؛ اقلیت نیز مکلف به پیروی از نظر آنان بوده و دیگر نیازی به مداخله دادگاه نخواهد بود.[۶]

منابع

  1. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت‌های تجاری) (کلیات، شرکت‌های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود). چاپ 15. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2885428
  2. فرشید فرحناکیان. قانون تجارت در نظم حقوق کنونی. چاپ 2. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4362996
  3. فرشید فرحناکیان. قانون تجارت در نظم حقوق کنونی. چاپ 2. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4362996
  4. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت‌های تجارتی (شرکت‌های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت‌های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و…). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2201632
  5. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت تعاونی، تصفیه امور شرکت‌ها، ثبت شرکت‌ها). چاپ 20. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1882600
  6. فرشید فرحناکیان. قانون تجارت در نظم حقوق کنونی. چاپ 2. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4363016