بررسی اصل برایت در جرایم سازمان یافته علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

بررسی اصل برایت در جرایم سازمان یافته علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط غلامرضا یزدانی، با راهنمایی باقر شاملو و با مشاوره جعفر کوشا در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

عنوان	بررسی اصل برایت در جرایم سازمان یافته علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	غلامرضا یزدانی
استاد راهنما	باقر شاملو
استاد مشاور	جعفر کوشا
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

اصل برایت کیفری یا فرض بی گناهی متهم یکی از مهمترین سنگرهایی است که در پناه آن انسان توانسته است رمز مقابله با تجاوز و تعرض به حقوق خود را دریابد و احساس امنیت و آزادی را در وجود خود تقویت کند. به موجب این اصل هر کسی به ارتکاب جرمی متهم شود بی گناه فرض می شود تا اینکه گناهکاری او بر طبق قانون در یک دادگاه صالح ثابت گردد. در عین حال این اصل نیز در موارد خاص مصالح عالیه عمومی ، مقتضی محدود شدن قلمرو این اصل یا جایگزینی و تقدم اماره مجرمیت بر این اصل می باشد. از جمله مهمترین موارد عدول از این اصل که در اسناد بین المللی و قوانین داخلی برخی کشورها پذیرفته شده جرایم علیه امنیت، جرایم علیه بشریت (جرایم جنگی)، ثروتهای مشکوک و جرایم سازمان یافته می باشد که می–توان گفت غالب این جرایم مخل امنیت ملی و فرا بین المللی می باشد. وجود سرمایه های مظنون است که ظن تحصیل آنها از طریق فعالیتهای مجرمانه می رود. همچنین در مورد جرایم سازمان یافته گاهی افراد با تبانی به منظور دستیابی به منافع مادی و قدرت اقدام به فعالیتهایی غیرقانونی و هماهنگ کرده و در این راه از هر نوع ابزار مجرمانه ای استفاده می کنند. در چنین مواردی بار اثبات دعوا معکوس شده قلمروی این اصل جاری نمی شود و بر متهم است که مشروعیت منشا این ثروت ها را اثبات کند. با وجود این نهایتا کنوانسیون جامعی در پالرموی ایتالیا (۲۰۰۰) به انضمام سه پروتکل برای همکاری دولتها در جهت مبارزه با این جرایم تدوین و برای امضای دولتها مفتوح گردید.با این حال دولت ایران فقط آنرا امضاء کرده و به دلیل ابهام در تامین منافع مالی ناشی از الحاق به این کنوانسیون مذکور آن را تصویب نکرده است.در حال حاضر در ایران قانون خاصی برای مبارزه با این جرم وجود ندارد اما در رابطه با برخی مصادیق شاخص جرایم سازمان یافته این کنوانسیون قوانینی وضع شده از جمله قانون.مبارزه با قاچاق" انسان۱۳۸۳،" قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۳۶۷ اصلاحیه۱۳۷۶و ۱۳۸۹" و قانون.مبارزه با پولشویی مصوب۱۳۸۶،این نوشتار تلاش می کند علاوه بر بررسی دقیق اصل برایت و چگونگی اعمال آن در جرایم سازمان یافته و تقدم اماره مجرمیت در این نوع جرایم ،تعریف ، ویژگی، اهداف، آثار و مصادیق آنرا بررسی کرده و در نهایت قلمرو و نحوه اجرای اصل برایت در جرایم سازمان یافته علیه امنیت ملی و محدودیت های آن مورد بررسی قرار دهد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف) بیان مسیله : ۱

ب) اهمیت موضوع تحقیق : ۴

ج) روش تحقیق : ۵

د) سیوالات : ۵

ه)فرضیات : ۵

و) پیشینه پژوهش: ۶

ز) شیوه ساماندهی پایان نامه : ۶

فصل اول: مستندات،قلمرو و آثار اصل برایت ۷

۱–۱– مبانی اصل برایت ۱۳

۱–۱–۱– قاعده درء ۱۳

۱–۱–۲– قاعده ترجیح اشتباه در عفو بر اشتباه در کیفر ۱۴

۱–۱–۳–حفظ نظم عمومی ۱۴

۲–۱–۴– اصل اباحه ۱۵

۱–۱–۵– اصل عدم ۱۵

۱–۲– منابع اصل برایت ۱۶

۱–۲–۱– مستندات عقلی اصل برایت ۱۶

۱–۲–۱–۱– تبلور اصل برایت در پرتو قاعده قبح عقاب بلابیان ۱۶

۱–۲–۱–۲– تبلور اصل برایت در پرتو قاعده اصل عدم ۱۷

۱–۲–۲– مستندات فقهی اصل برایت ۱۷

۱–۲–۲–۱– جایگاه اصل برایت در کتاب ۱۷

۱–۲–۲–۲– جایگاه اصل برایت در سنت: ۱۸

۱–۲–۳–مستندات حقوقی – قانونی ۲۰

۱–۲–۳–۱– اصل برایت در پرتو اسناد بین المللی و منطقهای ۲۰

۱–۲–۳–۱–۱– تبلور اصل برایت در اعلامیه جهانی حقوق بشر ۲۰

۱–۲–۳–۲– تبلور اصل برایت در میثاق بین المللی حقوق مدنی، سیاسی ۲۱

۱–۲–۳–۱–۳– اساسنامه دیوان کیفری بین المللی ۲۲

۱–۲–۳–۳–۱– تبلور اصل برایت در قانون اساسی ۲۴

۱–۲–۳–۳–۲– جایگاه اصل برایت در قانون مجازات اسلامی (قوانین کیفری ماهوی) ۲۴

۱–۲–۳–۳–۳– جایگاه اصل برایت در قانون آیین دادرسی کیفری (قوانین کیفری شکلی) ۲۵

۱–۲–۳–۵– موارد نقض اصل برایت در قوانین ایران ۲۷

۱–۳– قلمرو و آثار اصل برایت ۲۸

۱–۳–۱– قلمرو اصل برایت کیفری ۲۸

۱–۳–۲– آثار اصل برایت کیفری ۲۹

۱–۳–۲–۱– آثار اصل برایت کیفری در مرحله دادرسی و حقوق دفاعی متهم ۲۹

۱–۳–۲–۱– ۱ – آثار اصل برایت کیفری در مرحله دادرسی ۲۹

۱–۳–۲–۱– ۲ – آثار اصل برایت کیفری در حقوق دفاعی متهم ۳۰

۱–۳–۲–۲– آثار اصل برایت در حقوق کیفری ایران ۳۱

۱–۳–۲–۲–۱–۱– شفافیت در تدوین قوانین کیفری ۳۱

۱–۳–۲–۲–۱–۲ انتشار قوانین ۳۱

۱–۳–۲–۲–۱–۳– تفسیر مضیق قوانین کیفری ۳۲

۱–۳–۲–۲–۳–۱– منع دلیل تراشی از طریق قیاس ۳۳

۱–۳–۲–۲–۱–۴– عطف به ماسبق نشدن قانون ۳۳

۱–۳–۲–۲–۲–۱– حقوق دفاعی متهم در مرحله کشف و تعقیب جرم ۳۴

۱–۳–۲–۲–۲–۱–۱– تفهیم اتهام ۳۵

۱–۳–۲–۲–۲–۱–۲– داشتن وکیل ۳۵

۱–۳–۲–۲–۲–۲– حقوق دفاعی متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی ۳۷

۱–۳–۲–۲–۲–۲–۱– مصونیت از خوداتهامی ۳۷

۱–۳–۲–۲–۲–۲–۲– مصونیت از دستگیری و بازداشت خودسرانه ۳۸

۱–۴– موارد عدول از اصل برایت کیفری ۴۰

۱–۴–۱– جرایم علیه امنیت ۴۰

۱–۴–۲– جرایم علیه بشریت (جرایم جنگی) ۴۲

۱–۴–۳– ثروتهای مشکوک ۴۴

۱–۴–۴– جرایم سازمان یافته ۴۷

فصل دوم: مفهوم و انواع جرایم سازمان یافته ۴۸

۲–۱– مفهوم جرم سازمان یافته ۴۹

۲–۱–۱– تعریف جرم سازمان یافته ۴۹

۲–۱–۱–۱– تعریف لغوی جرم سازمان یافته ۵۱

۲–۱–۱–۲– تعریف جرم سازمان یافته از منظر دیدگاههای مختلف ۵۱

۲–۱–۲– تقسیمبندی جرم سازمان یافته ۵۵

۲–۱–۱–۴–۱– جرم سازمان یافته سنتی ۵۶

۲–۱–۱–۴–۲– سازمان جنایی حرفه ای ۵۶

۲–۱–۱–۴–۳– جرم سازمان یافته نژادی ۵۶

۲–۱–۱–۴–۴– سازمانهای تروریستی ۵۶

۲–۲– ویژگی های جرم سازمان یافته ۵۸

۲–۲–۱– سازمان یافتگی ۵۹

۲–۲–۱–۱–غیر ایدیولوژیک بودن سازمان یا گروه مجرمانه ۶۲

۲–۲–۱–۲– وجود سلسله مراتب ۶۲

۲–۲–۱–۳– استمرار جرم در طول زمان ۶۲

۲–۲–۱–۴– ارتکاب فساد اداری ۶۲

۲–۲–۱–۵– استفاده از ارعاب و خشونت ۶۳

۲–۲–۳– فراملی بودن ۶۳

۲–۲–۳– بهره برداری از رانت ۶۴

۲–۲–۵– انحصارطلبی ۶۵

۲–۲–۶– شدت جرم ۶۵

۲–۴– اهداف جرایم سازمان یافته ۶۵

۲–۴–آثار جرم سازمان یافته ۶۶

۲–۴–۱ آثار سیاسی ۶۷

۲–۴–۲– آثار اقتصادی ۶۷

۲–۴–۳– آثار اجتماعی، فرهنگی ۶۹

۲–۵–مصادیق فعالیتهای مجرمانه سازمان یافته ۷۰

۲–۵–۱– قاچاق ۷۲

۲–۵–۱–۱– قاچاق مواد مخدر ۷۲

۲–۵–۱–۲– قاچاق اسلحه ۷۲

۲–۵–۱– ۳– قاچاق مواد هستهای ۷۲

۲–۵–۱– ۴– قاچاق انسان ۷۲

۲–۵–۱– ۵– قاچاق اعضای بدن ۷۳

۲–۵–۲– پولشویی ۷۴

۲–۵–۳– فساد اداری ۷۷

۲–۵–۴– تروریسم ۷۸

الف) مولفههای اختصاصی جرایم تروریستی : ۷۹

۱– ماهیت وابستهی جرایم تروریستی : ۸۰

۲– اصل اصالت جمع و نفی فردگرایی : ۸۰

۳– اصل ساختار تشکیلاتی حاکم بر حرایم تروریستی : ۸۱

۴– اصل توجیه وسیله، بوسیله هدف : ۸۱

۵– اصل غافلگیری و تهدیدات مبهم : ۸۱

۲–۶–تقابل اماره مجرمیت بر اصل برایت ۸۴

۲–۶–۱– تبیین برتری اماره مجرمیت بر اصل برایت ۸۷

۲–۶–۱–۱– پیشینه تاریخی برتری اماره مجرمیت بر اصل برایت ۸۹

۲–۶–۱–۲ برتری اماره مجرمیت بر اصل برایت در جرایم سازمان یافته ۹۰

۲–۶–۲– تحلیل برتری اماره مجرمیت بر اصل برایت در جرایم سازمان یافته ۹۵

۲–۶–۲–۱– چرایی برتری اماره مجرمیت در جرایم سازمان یافته ۹۵

۲–۶–۲–۲– تعارض با اصل برایت ۹۹

۲–۷– جرم سازمان یافته در اسناد بین المللی ۱۰۱

۲–۷–۱–اسناد بین المللی ۱۰۲

۲–۷–۲– اسناد منطقه ای ۱۰۳

۲–۸– جرم سازمان یافته در نظام حقوق داخلی ایران ۱۰۴

۲–۸–۱– پاسخ ها در حقوق داخلی ایران ۱۰۶

۲–۸–۱–۱– پاسخ ها در قراردادهای دوجانبه ۱۰۶

۲–۸–۱–۲–قوانین موضوعه ۱۰۷

۲–۸–۱–۲–۱–تدابیر کیفری شکلی ۱۰۸

۲–۸–۱–۲–۱–۱–جرم انگاری ۱۰۸

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۱–تشکیل گروه مجرمانه و عضویت در آن ۱۰۸

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۲–تطهیر پول ۱۱۰

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۳–فساد اداری ۱۱۳

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۳–۱–ارتشاء ۱۱۴

۱–۸–۱–۲–۱–۱–۳–۲–اخذ و اعطای پورسانت ۱۱۵

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۳–۳–اختلاس ۱۱۶

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۳–۴–رانت خواری های اقتصادی و سیاسی ۱۱۷

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۴–جرایم شدید ارتکایی توسط گروه مجرمانه ۱۱۷

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۴–۱–اختلال در نظام اقتصادی کشور ۱۱۷

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۴–۲–قاچاق مواد مخدر: ۱۱۹

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۴–۳–سرقت های مسلحانه ۱۲۰

۲–۸–۱–۲–۱–۱–۴–۴–تولید،تکثیر و توزیع آثار مستهجن ۱۲۰

۲–۹–مصادیق خاص جرم سازمان یافته ۱۲۱

۲–۹–۱–۲–۱–۱–۵–۱–خرابکاری در وسایل و تجهیزات مربوط به راه آهن ۱۲۱

۲–۹–۱–۲–۱–۱–۵–۲–اختلال در امنیت پرواز هواپیما ۱۲۱

۲–۹–۱–۲–۱–۱–۵–۳–اختلال در صنایع ۱۲۱

نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۲۳

نتیجه گیری: ۱۲۴

پیشنهادها ۱۳۴

فهرست منابع ۱۳۸

کلیدواژه ها

• اصل برایت
• جرایم سازمان یافته
• اماره مجرمیت
• قاچاق
• پولشویی
• اصل برایت
• امنیت ملی
• جمهوری اسلامی ایران
• جرم سازمان یافته