حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل با تاکید بر کردها در ترکیه
حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل با تاکید بر کردها در ترکیه عنوان پایان نامه ای است که توسط موسی کرمی، با راهنمایی مصطفی فضایلی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
 | |
| عنوان | حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل با تاکید بر کردها در ترکیه |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | موسی کرمی |
| استاد راهنما | مصطفی فضایلی |
| استاد مشاور | [[]] |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
چکیده
ایان نامه ی حاضر بر آن است تا به واکاوی حقوق فرهنگی اقلیت های قومی به طور عام و خلق کرد در ترکیه به طور خاص به موجب حقوق بین الملل بپردازد. حقوق فرهنگی که از آن به عنوان حقوق مرتبط با فرهنگ یاد می شود و اجرای آن ها در حیات فرهنگی و هویت نوع بشر از اهمیت والایی برخوردار است، بخش جدایی ناپذیر حقوق بشر را تشکیل می دهند که هر فرد بشری فارغ از جنس، نژاد، قومیت، مذهب و غیره از آن بهره مند است. نظام حقوق اقلیت ها با تفاوت هایی چند، در ذیل نظام بین الملل حقوق بشر قرار می گیرد؛ اصل منع تبعیض به مثابه پلی این دو نظام را به یکدیگر پیوند می دهد. بهره مندی اقلیت های قومی از حقوق فرهنگی خاص را نباید تبعیض آمیز تلقی نمود؛ چه آنکه نیل به برابریِ ماهوی آن را ضروری می سازد. خلق کرد، با دارا بودن وضعیت غیر حاکم و تشکیل دومین گروه قومی از لحاظ جمعیت در ترکیه، در نظام بین الملل حقوق اقلیت ها، اقلیتی قومی به شمار می رود. اعضای این اقلیت قومی که از زمان تشکیل جمهوری ترکیه به سال ۱۹۲۳ تا اوایل دهه ی ۱۹۹۰ مورد ظلم فرهنگی واقع شده اند، سزاوار بهره–مندی از آن دسته از حقوق فرهنگی که در نظام بین الملل حقوق اقلیت ها برای اقلیت های قومی به رسمیت شناخته شده است می باشند. تضمین بهره مندی کردها از حقوق فرهنگی برای حفظ تنوع فرهنگی، که یونسکو از آن به میراث مشترک بشریت یاد می نماید و امنیت ملی و صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی ضروری به نظر می رسد. بر این اساس، این بهره مندی می بایست از طریق سازکارهای در دسترس همچون تقویت مبانی و توسعه ی منابع حقوق فرهنگیِ اقلیت های قومی در سطوح ملی و بین–المللی، فعال نمودن نهادهای ناظر ملی و بین المللی، جرم انگاری برخی مصادیق نقض شدید حقوق فرهنگی اقلیت های قومی و قس علی هذا تضمین گردد.اصطلاحات کلیدی: حقوق فرهنگی، حقوق بشر، اقلیت قومی، کردها در ترکیه، حقوق اقلیت ها
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
فصل نخست: شناخت مفاهیم، جایگاه حقوق فرهنگی اقلیت ها در نظام بین الملل حقوق بشر و پیشینه ی موضوع ۱۰
مبحث نخست: شناخت مفاهیم ۱۱
مبحث دوم: جایگاه حقوق فرهنگی اقلیت ها در حقوق بین الملل ۳۱
مبحث سوم: پیشینه ی موضوع ۴۷
فصل دوم: مبانی و مصادیق حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین–الملل ۷۵
مبحث نخست: مبانی حقوقی–فلسفی حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل ۷۶
مبحث دوم: مصادیق حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل ۱۱۲
فصل سوم: واکاوی حقوق فرهنگی اقلیتِ قومیِ کرد در ترکیه در چهارچوب نظام بین الملل حقوق فرهنگی اقلیت های قومی ۱۵۴
مبحث نخست: کردهای ترکیه به مثابه اقلیتی قومی و سیر بهره مندی ایشان از حقوق فرهنگی ۱۵۶
مبحث دوم: چالش های تضمین حقوق فرهنگی کردها در ترکیه و ضرورت رفع این چالش ها ۱۷۷
مبحث سوم: طرق رفع چالش های تضمین حقوق فرهنگی کردها در ترکیه ۱۹۲
نتیجه گیری و پیشنهادها ۲۱۱
منابع و مآخذ ۲۱۹
فهرست تفصیلی مطالب
مقدمه ۱
۱ بیان مساله ۱
۲ پیشینه ی مطالعاتی پژوهش ۲
۳ ضرورت و اهداف پژوهش ۴
۴ پرسش های اصلی و سوالات فرعی ۵
۵ فرضیه های پژوهش ۵
۶ روش پژوهش ۶
۷ سازماندهی پژوهش ۶
فصل نخست: شناخت مفاهیم، جایگاه حقوق فرهنگی اقلیت ها در نظام بین الملل حقوق بشر و پیشینه ی موضوع ۸
۸
مبحث نخست: شناخت مفاهیم ۹
گفتار نخست: فرهنگ ۹
گفتار دوم: هویت فرهنگی ۱۲
گفتار سوم: تنوع فرهنگی ۱۴
گفتار چهارم: حقِ فرهنگی ۱۵
گفتار پنجم: اقلیت قومی ۱۶
بند نخست: اقلیت در حقوق بین الملل ۱۶
بند دوم: گروه قومی در حقوق بین الملل ۱۹
بند سوم: تعریف اقلیت قومی ۲۱
بند چهارم: رابطه ی اقلیت قومی با اقلیت ملی ۲۳
گفتار پنجم: کردهایِ ترکیه ۲۴
مبحث دوم: جایگاه حقوق فرهنگی اقلیت ها در حقوق بین الملل ۲۷
گفتار نخست: جایگاه حقوق فرهنگی در بین حق های بشری: چالش ها و ویژگی ها ۲۷
بند نخست: جایگاه حقوق فرهنگی در بین حق های بشری ۲۷
بند دوم: شرایط و مصادیق حقوق فرهنگی به مثابه حقوق بشریِ فردی ۲۹
بند سوم: دلایل نادیده انگاشته شدن حقوق فرهنگی در میان حق های بشری ۳۳
بند چهارم: تعهدات اصلی و حداقلی دولت ها در قبال حقوق فرهنگی ۳۴
گفتار دوم: پیوند حقوق فرهنگی و حقوق اقلیت ها و ویژگی های خاص حقوق فرهنگی اقلیت ها ۳۶
بند نخست: پیوند حقوق فرهنگی و حقوق اقلیت ها ۳۶
بند دوم: ویژگی های خاص حقوق فرهنگی اقلیت ها ۳۹
مبحث سوم: پیشینه ی موضوع ۴۱
گفتار نخست: گفتمان های حقوق و تنوع فرهنگی و قومی ۴۱
بند نخست: همانندسازی یا یکسان سازی فرهنگی ۴۲
بند دوم: تکثرگرایی فرهنگی ۴۳
الف) تکثرگرایی برابرگرایانه ۴۴
ب) تکثرگرایی نابرابر ۴۴
بند سوم: وحدت متکثر (وحدت در عین کثرت) ۴۵
بند چهارم: تنوع فرهنگی در اندیشه ی سیاسی اسلام ۴۵
گفتار دوم: بازتاب حقوق فرهنگی اقلیت ها در اسناد و رویه ی قضایی بین المللی و قوانین اساسی برخی کشورهای چندقومیتی ۴۸
بند نخست: اسناد بین المللی و منطقه ای ۴۸
الف) اسناد بین المللی ۴۹
۱– میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶) ۴۹
۲– کنوانسیون حقوق کودک (۱۹۸۹) ۴۹
۳– اعلامیه ی حقوق اشخاص متعلق به اقلیت های ملی یا قومی، مذهبی و زبانی ملل متحد (۱۹۹۲) ۵۰
۴– اعلامیه ی یونسکو در خصوص اصول همکاری فرهنگی در عرصه ی بین المللی (۱۹۶۶) ۵۲
۵– اعلامیه ی جهانی تنوع فرهنگی یونسکو (۲۰۰۱) ۵۲
ب) اسناد منطقه ای ۵۳
۱– سند کپنهاگ (۱۹۹۰) ۵۳
۲– کنوانسیون چهارچوب حمایت از اقلیت های ملی شورای اروپا (۱۹۹۵) ۵۴
بند دوم: قوانین اساسی برخی کشورها ۵۷
الف) بلغارستان ۵۷
ب) اوکراین ۵۸
ج) هندوستان ۵۹
د) ایران ۶۰
جمع بندی فصل نخست ۶۲
فصل دوم: مبانی و مصادیق حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل ۶۴
مبحث نخست: مبانی حقوقی–فلسفی حقوق فرهنگی اقلیت های قومی در حقوق بین الملل ۶۵
گفتار نخست: اصل منع تبعیض و حمایت از حقوق اقلیت ها ۶۷
بند نخست: تعریف و تفسیر اصل منع تبعیض ۶۸
بند دوم: جایگاه قاعده ی منع تبعیض در حقوق بین الملل ۷۲
بند سوم: تبعیض غیرمستقیم ۷۴
بند چهارم: تبعیض مثبت ۷۷
گفتار دوم: چرایی لزوم شناسایی حقوق ویژه برای اقلیت ها ۷۹
بند نخست: تفسیر شکلی اصل منع تبعیض و پِیآمد آن ۸۰
بند دوم: تفسیر ماهوی اصل منع تبعیض و پیامد آن ۸۲
گفتار سوم: فردی یا گروهی بودن حقوق اقلیت ها ۸۶
بند نخست: نظریه ی مبتنی بر فردی بودن حقوق اقلیت ها ۸۶
بند دوم: نظریه ی مبتنی بر جمعی بودن حقوق اقلیت ها ۸۷
گفتار چهارم: ماهیت تعهدات دولت ها در قبال حقوق فرهنگی اقلیت های قومی ۸۹
بند نخست: رویکرد اسناد بین المللی (نبود تعهدات ایجابی) ۹۰
بند دوم: رویه ی قضایی بینالمللی (ایجاد تعهدات ایجابی) ۹۱
مبحث دوم: مصادیق حقوق فرهنگی اقلیتهای قومی در حقوق بین الملل ۹۶
گفتار نخست: حقوق زبانی ۹۶
بند نخست: حق سخن گفتن به زبان مادری و به کارگیری آن در روابط خصوصی ۹۷
بند دوم: حق به کارگیری زبان مادری در عرصه های عمومی ۹۹
الف) حقوق زبانی اقلیت های قومی در مراجع اداری ۱۰۰
۱–رویه ی مراجع قضایی ۱۰۰
۲– رویکرد اسناد بین المللی ۱۰۲
ب) حقوق زبانی اقلیت های قومی در نظام قضایی ۱۰۴
۱–رویه ی کمیته ی حقوق بشر ۱۰۵
۲– رویه ی دیوان اروپایی حقوق بشر ۱۰۷
ج) مظاهر زبان اقلیت های قومی در عرصه ی عمومی ۱۰۸
بند سوم: حق آموزش و یادگیری زبان مادری ۱۱۰
الف) رویکرد اسناد بین المللی ۱۱۰
ب) رویه ی مراجع قضایی ۱۱۳
بند چهارم: حق برخورداری از رسانه ها به زبان مادری ۱۱۸
گفتار دوم: حق اقلیت های قومی بر سبک زندگی خاص خویش ۱۲۰
بند نخست: حق حفظ و گسترش میراث فرهنگی ۱۲۰
بند دوم: حق اقلیت های قومی بر اقامت در سرزمینِ نیاکانی ۱۲۳
الف) رویه ی کمیته ی حقوق بشر ۱۲۴
ب) رویه ی نظام اروپایی حقوق بشر ۱۲۶
جمع بندی فصل دوم ۱۲۹
فصل سوم: واکاوی حقوق فرهنگی اقلیت قومی کرد ترکیه در چهارچوب نظام بین–الملل حقوق فرهنگی اقلیتهای قومی ۱۳۱
مبحث نخست: کردهای ترکیه به مثابه اقلیتی قومی و سیر بهره مندی ایشان از حقوق فرهنگی ۱۳۲
گفتار نخست: نگاهی کوتاه بر تاریخچه ی کردها در ترکیه ۱۳۲
گفتار دوم: کردها به مثابه اقلیتی قومی در ترکیه ۱۳۴
گفتار سوم: ترکیه و حقوق فرهنگی کردها ۱۳۶
بند نخست: حقوق فرهنگی اکراد در ترکیه از ۱۹۲۳ تا ۱۹۹۱ ۱۳۶
الف) پس از استقلال ترکیه تا پیش از کودتای ۱۹۶۰ ۱۳۷
ب) کودتاهای سالهای ۱۹۶۰، ۱۹۷۱ و ۱۹۸۰ ۱۴۱
بند دوم: از سال ۱۹۹۱ تا کنون: از ترک های کوهستان تا شهروندان اروپایی ؟ ۱۴۴
مبحث دوم: چالشهای تضمین حقوق فرهنگی کردها در ترکیه و ضرورت رفع آنها ۱۵۰
گفتار نخست: چالش های تضمین حقوق فرهنگی کردها در ترکیه ۱۵۰
بند نخست: ضعف باور و اعتقاد بین المللی به حقوق فرهنگی (مصیبت حق فرهنگی بودن) ۱۵۱
بند دوم: نبود نظارت و ضمانت اجراهای کافی و کارآمد و عدم جرم انگاری مصادیق نقض حقوق فرهنگی اقلیت ها ۱۵۲
بند سوم: پان ترکیسم افراطی و اندیشه ی کمالیسم در ترکیه ۱۵۵
گفتار دوم: ضرورت رفع چالش های تضمین حقوق فرهنگی کردهای ترکیه ۱۵۷
بند نخست: تنوع فرهنگی به مثابه میراث مشترک بشریت ۱۵۷
بند دوم: مخاطره ای برای صلح و امنیت داخلی، منطقه ای و بین المللی ۱۵۸
مبحث سوم: طرق رفع چالش های تضمین حقوق فرهنگی کردها در ترکیه ۱۶۲
گفتار نخست: ضرورت تبیین و تقویت مبانی و توسعه ی منابع حقوق فرهنگی اقلیت های قومی ۱۶۳
گفتار دوم: فعال نمودن نهادهای ناظر ملی و بین المللی ۱۶۷
گفتار سوم: جرم انگاری برخی مصادیق نقض حقوق فرهنگی و پیش بینی ضمانت اجراهای کارآمد ۱۷۱
جمع بندی فصل سوم: ۱۷۶
نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۷۷
منابع و مآخذ ۱۸۴
کلیدواژه ها
- حقوق فرهنگی
- کردها
- حقوق فرهنگی
- ترکیه
- حقوق بین المللی
- اقلیت قومی
- حقوق بشر