بررسی دفاعیات غیر مصرح در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و تطبیق آن با مفاهیم مشابه در حقوق کیفری ایران

بررسی دفاعیات غیر مصرح در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و تطبیق آن با مفاهیم مشابه در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط نادیا باقری، با راهنمایی مجتبی جانی پور اسکلکی و با مشاوره مهین سبحانی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

عنوان	بررسی دفاعیات غیر مصرح در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و تطبیق آن با مفاهیم مشابه در حقوق کیفری ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	نادیا باقری
استاد راهنما	مجتبی جانی پور اسکلکی
استاد مشاور	مهین سبحانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه گیلان

چکیده

در حقوق جزای بین الملل نیز همانند حقوق داخلی، وجود عوامل مختلفی سبب سلب مسیولیت کیفری مرتکب می گردد. دادگاه کیفری بین المللی نیز از این قاعده مستثنی نبوده؛ لذا در مواد ۳۱ تا ۳۳ اساسنامه رم برخی از این دفاعیات از قبیل دفاع مشروع، مستی، اکراه، اختلالات روانی و ...را صراحتا برشمرده است. اما دفاعیات در عرصه حقوق بین الملل کیفری و علی الخصوص اساسنامه رم به موارد فوق الذکر منحصر نبوده؛ چنانچه بند ۳ ماده ۳۱ اساسنامه اشعار می دارد: علاوه برموارد تصریح شده در اساسنامه، دادگاه می تواند در زمان محاکمه، سایر عوامل نافی مسیولیت کیفری را که ناشی از حقوق قابل اجرا، مذکور در ماده ۲۱ می باشند، را مد نظر قرار دهد . ماده ۲۱ نیز طرح دفاعیاتی که خارج از قواعد دادرسی و ادله دادگاه کیفری بین المللی آمده و ناشی از حقوق قابل اجرا و یا برخاسته از قوانین ملی نظام های حقوقی دنیا بوده را مورد پذیرش قرار داده است. از جمله مصادیق دفاعیات غیر مصرح، دفاع مقابله به مثل، رضایت و صغر سن است.ردپای دفاع مقابله به مثل را در رویه قضایی محکمه نظامی بین المللی نورنبرگ می توان یافت. رضایت و صغر سن نیز که همواره در اکثر سیستم های حقوقی دنیا به عنوان یک دفاع مورد پذیرش بوده اند. در عرصه حقوق داخلی نیز در مباحث مربوط به حقوق اسلامی از دیرباز آموزه (چشم در مقابل چشم و گوش درمقابل گوش) به عنوان یک حق فطری و طبیعی برای مجنی علیه مورد پذیرش قرار گرفته است و از سوی دیگر رضایت مجنی علیه و کودکی نیز همواره از اسباب معافیت از مسیولیت کیفری محسوب می گشته است. لذا نوشتار حاضر با رویکردی تطبیقی–توصیفی– تحلیلی در صدد بررسی دفاعیات غیر مصرح در عرصه حقوق بین الملل کیفری خصوصا دادگاه کیفری بین المللی و تطبیق آن با مفاهیم مشابه در حقوق کیفری ایران است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان

چکیده فارسی

چکیده انگلیسی

درآمد

الف–بیان مسیله

ب–ضرورت و اهمیت پژوهش

ج–سوالات پژوهش

د–فرضیات پژوهش

ه–پیشینه پژوهش

و–روش پژوهش

ز–مقتضیات و موانع پژوهش

ح–ساماندهی پژوهش

فصل اول:کلیات و چارچوب نظری

مقدمه

۱–۱– مبحث اول:مقابله به مثل

۱–۱–۱–واژه شناسی،پیشینه،مبانی و مفاهیم مشابه دفاع مقابله به مثل

۱–۱–۱–۱– واژه شناسی دفاع مقابله به مثل

۱–۱–۱–۲– پیشینه تاریخی دفاع مقابله به مثل در حقوق بین الملل کیفری

۱–۱–۱–۳– مبانی نظری دفاع مقابله به مثل

۱–۱–۱–۴– مفاهیم مشابه دفاع مقابله به مثل

۱–۱–۱–۴–۱– تلافی

۱–۱–۱–۴–۱–۱– مفهوم تلافی

۱–۱–۱–۴–۱–۲– شروط دفاع تلافی

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۱– نقض پیشین

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۲– قصد اجرای قانون

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۳– مقام صالح به صدور دستور تلافی

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۴– رعایت مراتب

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۵– تناسب

۱–۱–۱–۴–۱–۲–۶– انسانیت

۱–۱–۱–۴–۱–۳– تلافی و مقابله به مثل

۱–۱–۱–۴–۲– دفاع مشروع

۱–۱–۱–۴–۳– تجاوز

۱–۲– مبحث دوم:رضایت

۱–۲–۱– واژه شناسی

۱–۲–۲– مبانی نظری و مفاهیم مشابه دفاع رضایت

۱–۲–۲–۱– مبانی نظری دفاع رضایت

۱–۲–۲–۱–۱– اصل خودمختاری

۱–۲–۲–۱–۲– مبنای اجتماعی

۱–۲–۲–۲– مفاهیم مشابه دفاع رضایت

۱–۲–۲–۲–۱– گذشت

۱–۲–۲–۲–۲– عفو

۱–۲–۲–۲–۲–۱– نهاد عفو در قانون مجازات سابق

۱–۲–۲–۲–۲–۲– رویکرد قانون مجازات ۱۳۹۲ به عفو

۱–۲–۲–۲–۳– صلح

۱–۲–۲–۲–۴– برایت

۱–۳– مبحث سوم:صغر سن

۱–۳–۱– پیشینه دفاع صغر سن

۱–۳–۱–۱– در حقوق باستان

۱–۳–۱–۲– در شریعت اسلام

۱–۳–۱–۲–۱– دوره فقدان تمیز و عدم مسیولیت کیفری مطلق

۱–۳–۱–۲–۲– دوره تمیز و برخورداری از مسیولیت کیفری نسبی

۱–۳–۱–۳– در نظام حقوقی مسیحیت

۱–۳–۱–۴– در محاکم بین المللی

فصل دوم: رویکرد دادگاه های کیفری بین المللی وحقوق کیفری ایران

۲–۱–مبحث اول: مقابله به مثل و رویکرد دادگاه های کیفری بین المللی

۲–۱–۱– مقابله به مثل و معیارهای ارایه شده از آن

۲–۱–۱–۱– مقابله به مثل به عنوان یک دفاع نسبت به جرم

۲–۱–۱–۲– مقابله به مثل به عنوان یک دفاع نسبت به تعقیب

۲–۱–۱–۳– مقابله به مثل به عنوان یک دفاع نسبت به مجازات

۲–۱–۲– رویه محاکم کیفری بین المللی

۲–۱–۲–۱– رویه محکمه نظامی بین المللی نورنبرگ

۲–۱–۲–۲– رویه محکمه نظامی بین المللی توکیو

۲–۱–۲–۳– مقابله به مثل در دادرسی های قبل از تاسیس دادگاه های موقت(موردی)

۲–۱–۲–۴– رویه دادگاه یوگسلاوی سابق

۲–۱–۲–۵– دفاع مقابله به مثل در رویکرد قضات دیوان بین المللی دادگستری(ICJ)

۲–۱–۲–۶– شرایط پذیرش دفاع مقابله به مثل در حقوق بین الملل عرفی

۲–۱–۲–۷– رویه دادگاه کیفری بین المللی

۲–۱–۳– وضعیت کنونی دفاع مقابله به مثل و احتمال کاربرد آن در آینده

۲–۱–۴– بررسی مقابله به مثل در حقوق اسلامی

۲–۱–۴–۱– انواع مقابله به مثل از منظر حقوق اسلامی

۲–۱–۴–۲– مبانی قاعده مقابله به مثل در حقوق اسلامی

۲–۱–۴–۲–۱– قرآن کریم

۲–۱–۴–۲–۲– روایات

۲–۱–۴–۳– حق یا وظیفه بودن مقابله به مثل

۲–۱–۴–۴– شرایط پذیرش مقابله به مثل از منظر حقوق اسلام

۲–۱–۴–۵– دیدگاه کلی قرآن کریم در خصوص مقابله به مثل

۲–۲– مبحث دوم:رضایت

مقدمه

۲–۲–۱– ماهیت و میزان صدمه

۲–۲–۲– دفاع رضایت در حقوق کیفری ایران

۲–۲–۲–۱– استثنایات اصل عدم تاثیر رضایت در ماهیت جرم

۲–۲–۲–۱–۱– رضایت نافی ارکان اختصاصی جرم

۲–۲–۲–۱–۲– رضایت شرط ضمنی قانون(شرط اباحه عمل)

۲–۲–۲–۲– شروط دفاع رضایت

۲–۲–۲–۲–۱– زمان رضایت

۲–۲–۲–۲–۲– کیفیت رضایت

۲–۲–۲–۲–۳– شرایط رضایت دهنده

۲–۲–۳– دفاع رضایت در حقوق کیفری بین المللی

۲–۲–۳–۱– رویه دادگاه یوگسلاوی سابق در خصوص رضایت

۲–۲–۳–۱–۱– اثر قاعده

از قواعد دادرسی و ادله محکمه ICTY(دلیل در دعاوی حملات جنسی)

۲–۲–۳–۲– دفاع رضایت در اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی

۲–۲–۳–۲–۱– بررسی تاثیر دفاع رضایت در نسل کشی

۲–۲–۳–۲–۲– بررسی تاثیر دفاع رضایت در جنایات علیه بشریت

۲–۲–۳–۲–۲–۱– اخراج یا انتقال اجباری یک جمعیت

۲–۲–۳–۲–۲–۲– حبس کردن یا ایجاد محرومیت شدید از آزادی جسمانی

۲–۲–۳–۲–۲–۳– خشونت جنسی

۲–۲–۳–۲–۳– تاثیر دفاع رضایت در جنایات جنگی

۲–۲–۳–۲–۳–۱– تخریب و ضبط گسترده اموال

۲–۲–۳–۲–۳–۲– اجبار اسرای جنگی به خدمت در صفوف نیروهای دولت دشمن

۲–۲–۳–۲–۳–۳– سوء استفاده از لباس های متحد الشکل دشمن

۲–۲–۳–۲–۳–۴– قرار دادن اشخاص تحت اختیار یک طرف متخاصم در معرض ایراد نقص بدنی یا موضوع آزمایش پزشکی

۲–۲–۳–۲–۴– تجاوز ارضی

۲–۲–۳–۲–۴–۱– مقررات جدید برای شروع دعاوی تجاوز ارضی

۲–۲–۳–۲–۴–۱–۱– یک دولت عضو پرونده را به دادگاه ارجاع دهد(خود ارجاعی)

۲–۲–۳–۲–۴–۱–۲– دادستان ICC ممکن است تعقیب و رسیدگی را شروع کند

۲–۲–۳–۲–۴–۱–۳– ارجاع پرونده از سوی شورای امنیت

۲–۲–۳–۲–۴–۲– رضایت دولت به عنوان یک دفاع نسبت به تجاوز ارضی

۲–۳– مبحث سوم:صغر سن

مقدمه

۲–۳–۱– دفاع کودکی در حقوق کیفری ایران

۲–۳–۱–۱– سابقه تاریخی کودکی به عنوان علت رافع مسیولیت در قوانین جزایی ایران

۲–۳–۱–۲– بررسی حدود مسیولیت جزایی اطفال در قانون راجع به مجازات اسلامی و قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰

۲–۳–۱–۳– بررسی حدود مسیولیت کیفری اطفال در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱/۲/۱۳۹۲

۲–۳–۲– مسیولیت مدنی اطفال

۲–۳–۳– فرانسه و آلمان

۲–۳–۴– نظام حقوقی کامن لا

۲–۳–۴–۱– کودکان زیر ده سال

۲–۳–۴–۲– کودکان از ده تا کمتر از چهارده سال

۲–۳–۴–۳– اشخاص بین چهارده سال تا هجده سال

۲–۳–۵– مطالعه تطبیقی حداقل سن مسیولیت کیفری در بعضی از کشورهای دنیا

۲–۳–۶– بررسی دفاع صغر سن در اسناد فراملی

۲–۳–۶–۱– قواعد بیجینگ

۲–۳–۶–۲– کنوانسیون حقوق کودک

۲–۳–۶–۳– کنوانسیون های ۱۹۴۹ ژنو و پروتکل های الحاقی به آن

۲–۳–۷– دفاع صغر سن در محاکم کیفری بین المللی

۲–۳–۷–۱– صغر سن در محاکم کیفری ICTY و ICTR

۲–۳–۷–۲– بررسی دفاع صغر سن در ICC

۲–۳–۸– کمیسیون های حقیقت یاب

۲–۳–۸–۱– کمیسیون حقیقت یاب سیرالیون(TRC)

۲–۳–۸–۱–۱– بررسی یک قضیه

۲–۳–۸–۲– کمیسیون حقیقت یاب تیمور شرقی(CAVR)

۲–۳–۸–۲–۱– بررسی یک قضیه

برآمد

کتاب نامه

کلیدواژه ها

• عفو
• حقوق جزا
• حقوق دفاعی
• دیوان بین المللی کیفری
• قانون مقابله به مثل
• دفاعیات
• مقابله به مثل
• رضایت
• صغر سن
• حقوق بین الملل کیفری
• حقوق کیفری ایران.
• سن
• ایران
• دفاع از خود