نظریه شماره 7/96/2535 مورخ 1396/10/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین صلاحیت مرجع رسیدگی به دعوای اعسار از هزینه دادرسی در پرونده های قطعیت یافته در مرحله تجدیدنظر

نظریه شماره ۷/۹۶/۲۵۳۵ مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۳ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین صلاحیت مرجع رسیدگی به دعوای اعسار از هزینه دادرسی در پروندههای قطعیت یافته در مرحله تجدیدنظر: در مورد پروندههایی که در دادگاه تجدیدنظر حکم غیابی صادر شده یا در مرحله تجدیدنظر قطعیت یافتهاند و دعوای اعسار از هزینه دادرسی در ضمن واخواهی، اعاده دادرسی یا اعتراض ثالث مطرح میشود، رسیدگی به دعوای اعسار همچنان در دادگاه بدوی صورت میگیرد. بنابر ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، رسیدگی به دعوای اعسار غالبا با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی نخستین به دعوای اصلی را داشته است. همچنین، طبق ماده ۷ همان قانون، نمیتوان در مرحله بالاتر به ماهیت دعوایی رسیدگی کرد مگر اینکه در مرحله نخستین در آن دعوا حکمی صادر نشده باشد، مگر به موجب قانون. بنابراین، در چنین مواردی دادگاه بدوی همچنان مرجع رسیدگی به دعوای اعسار خواهد بود.

شماره نظریه	۷/۹۶/۲۵۳۵
شماره پرونده	۹۶–۹۳–۱۸۵۴
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۱۰/۲۳
موضوع نظریه	آیین دادرسی مدنی
محور نظریه	اعسار از هزینه دادرسی

استعلام

در پرونده هایی که دادگاه تجدید نظر حکم غیابی صادر کرده است یا اینکه پرونده در مرحله تجدید نظر قطعیت یافته است و نسبت به این احکام ضمن واخواهی یا اعاده دادرسی و یا اعتراض ثالث اعسار از هزینه دادرسی مطرح می شود رسیدگی به اعسار در کدام مرجع بدوی و تجدید نظر رسیدگی خواهد شد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

با عنایت به ماده ۲۴ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹که تصریح نموده رسیدگی به دعوای اعسار به طور کلی با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی نخستین به دعوای اصلی را دارد یا ابتدا به آن رسیدگی نموده است و با توجه به ماده ۷ این قانون، نمی توان در مرحله بالاتر به ماهیت هیچ دعوایی رسیدگی نمود تا زمانی که در مرحله نخستین در آن دعوا حکمی صادر نشده است مگر به موجب قانون، بنابراین به دعوای اعسار از هزینه دادرسی دعوای اعتراض ثالث و اعاده دادرسی و واخواهی از حکم غیابی صادره توسط دادگاه تجدیدنظر نیز دادگاه بدوی رسیدگی می کند.