ماده ۲۲۷ قانون مجازات اسلامی

اموری از قبیل مسافرت، حبس، حیض، نفاس، بیماری مانع از مقاربت یا بیماریی که موجب خطر برای طرف مقابل می گردد مانند ایدز و سفلیس، زوجین را از احصان خارج می کند.

توضیح واژگان

مسافرت در اینجا اطلاق دارد اما در روایات محدود به حد ترخص شده است.بهتر است ملاک عرفی قرار داده شوند یعنی زن و مرد در وضعیتی قرار بگیرند که امکان بهره گیری جنسی برای آنان در هر زمانی که بخواهند فراهم نباشد.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اموری مانند مسافرت،حبس،حیض و نفاس مانع از مقاربت یا نزدیکی با زوجه است.در این صورت تحقق جرم و کیفر رجم در شرایط احصان منتفی است.[۲] در واقع بیماری که بر اثر آمیزش جنسی موجب خطر سرایت بیماری به طرف مقابل شود،زوجین را از احصان خارج میکند و ممکن است کیفر حد زنای غیرمحصنه با احراز شرایط آن اعمال شود.[۳]

ضمنابرخی از فقها میان حالت غیبت و حیض تفکیک قائل شده اند و حالت دوم را به این دلیل که امکان بهره گیری جنسی از راههای دیگر غیر از نزدیکی وجود دارد را موجب خروج از احصان نمیدانند.[۴]

گفتنی است مصادیق مذکور در این ماده جنبه حصری ندارد و تمثیلی است.[۵]

رویه های قضائی

اداره حقوقی در نظریه مشورتی شماره 7/1165-1366/2/22 بیان داشته است"فرقی بین مسافرت به قصدهای مختلف نیست و مطلق مسافرت موجب خروج از احصان است."

همچنین بنابر رای شعبه 133 دادگاه کیفری یک مورخ 1373/2/6"در صورتی که مسافت محل سکونت همسر بیش از مسافت شرعی(حد ترخص)باشد،زنای زن شوهردار فاقد شرایط احصان تلقی میشود. و چنانچه در بلاد کبیره مانندتهران شوهر با زن بیش از چهار فرسخ از همسر خود دور شود،در اینجا هرچند صدق عنوان سفر ثابت نیست،لاکن با ملاک قرار دادن قابلیت دسترسی زن به شوهر و بالعکس و و جود شبهه و قاعده درا باید حکم به خروج از احصان داد."[۶]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3888288
  2. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4172440
  3. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4172452
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3888260
  5. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1422232
  6. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1422168