ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی

قطع زبان یا لب، موجب قصاص است و باید مقدار و محل آنها رعایت شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در راستای اجرای این ماده بایستی مساحت قطع شده نسبت به کل مساحت زبان یا لب اندازه گرفته شود. هر نسبتی که حاصل گردد به همان میزان باید از لب یا زبان جانی قطع شود.

سوابق فقهی

برخی از فقها در صورت رعایت تساوی قصاص لب را ممکن دانسته اند و در این خصوص فرقی میان لب های گشاد یا تنگ و کوچک و بزرگ قائل نشده اند. این فقها قصاص در زبان را نیز چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی در صورت رعایت تساوی جاری دانسته اند.برخی از فقها بیان نموده اند که زبان لال را باید در مقابل زبان گویا قصاص نمود تا مجنی علیه را بتوان به بخشی از حقوق خود رساند. اما گروهی دیگر از فقها بر این باورند که قصاص زبان چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی ساقط است. زیرا در اعضاء قابل انبساط و تبعّض پذیر، رعایت مماثلت در قصاص ممکن نیست. همچنین برخی از فقها از آنچه که بریدن گوشت لب منتهی به استخوان نمی شود، قصاص آن را نا ممکن دانسته اند.

به موجب انتها این ماده، مقدار قصاص باید رعایت شود. گروهی از نویسندگان معتقدند مقصود از مقدار قصاص این نیست که محل قصاص و محل جنایت به یک اندازه باشند. به عنوان مثال اگر بیست سانتی متر از لب کسی در اثر جنایت قطع شده باشد، قرار نیست بیست سانتی متر هم از لب جانی قطع شود. بلکه مقصود این است که باید مساحت قطع شده را نسبت به کل آن لب یا زبان سنجید و به همان نسبت از لب یا زبان جانی نیز قطع شود.