ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی
ماده 731 قانون مجازات اسلامی: هرکس به طور غیرمجاز نسبت به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به مجازات های مقرر محکوم خواهد شد:
الف)دسترسی به داده های مذکور یا تحصیل آنها یا شنود محتوای سری در حال انتقال، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی از ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال یا هر دو مجازات.(اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰)
ب) در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای اشخاص فاقد صلاحیت، به حبس از دو تا ده سال.
ج) افشاء یا در دسترس قرار دادن داده های مذکور برای دولت، سازمان، شرکت یا گروه بیگانه یا عاملان آنها، به حبس از پنج تا پانزده سال.
تبصره ۱ – داده های سری داده هایی است که افشای آنها به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه می زند.
تبصره ۲ – آئین نامه نحوه تعیین و تشخیص داده های سری و نحوه طبقه بندی و حفاظت آنها ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزارت اطلاعات با همکاری وزارتخانه های دادگستری، کشور، ارتباطات و فناوری اطلاعات و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
مواد مرتبط
پیشینه
نرخ جریمه مذکور در بند (الف) ماده 731 قانون مجازات اسلامی بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده از ۰۰۰ /۰۰۰ /۶۰ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۱۸۰ ریال بود.[۱]
نکات توضیحی ماده 731 قانون مجازات اسلامی
ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی در راستای جرم انگاری برخی از انواع جاسوسی های رایانه ای وضع شده است. البته گروهی معتقدند جاسوسی رایانه ای را نمی توان از جرم دسترسی غیر مجاز به داده های رایانه ای تفکیک نمود. چراکه مقدمه و لازمه جاسوسی، دسترسی به این اطلاعات است.عده ای معتقدند مسئولیت عدم افشاء اطلاعات محرمانه در فضای مجازی تنها بر افرادی است که به موجب قانون یا قرارداد مکلف به حفظ این اسرار بوده و در واقع این اسرار ضمن تعهد به عدم افشاء، به هر نحوی در اختیار ایشان قرار گرفته باشد. لذا افرادی که بدون برنامه ریزی قبلی و به طور ناخواسته اطلاعات سری رایانه ای را به دست بیاورند، مسئولیتی در قبال عدم افشاء آن ها ندارند. مگر در فرض علم به محرمانه بودن این اطلاعات و افشاء عامدانه آن ها. [۲] بنابراین طبق این ماده اگر موضوع جرم داده های سری باشد،شنود آنها جاسوسی رایانه ای خواهد بود.[۳]ضمنا در انجام رفتارهای جاسوسی نیازی به قصد خاص نیست مگر در نقض تدابیر امنیتی سامانه های رایانه ای یا مخابراتی موضوع ماده 732 قانون مجازات اسلامی که مرتکب باید قصد دسترسی به داده های سری موضوع این ماده را داشته باشد.[۴]همچنین دادگاه می تواند مرتکب این جرم را با رعایت شرایط مقرر،متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند مجازات تکمیلی محکوم کند.[۵]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 731 قانون مجازات اسلامی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- دسترسی غیرمجاز به دادههای سری در حال انتقال یا ذخیره شده در سامانههای رایانهای یا مخابراتی جرم است.
- مجازات دسترسی غیرمجاز شامل حبس یا جزای نقدی یا هر دو است.
- شدت مجازات بر اساس نوع و میزان جرم متفاوت است.
- انتقال یا افشای دادههای سری به افراد غیرمجاز، مجازات حبس طولانیتری دارد.
- افشای داده به گروههای بیگانه مجازات حبس سنگینتری دارد.
- دادههای سری مواردی هستند که امنیت کشور یا منافع ملی را تحت تأثیر قرار میدهند.
- آئیننامه تشخیص و طبقهبندی دادههای سری باید توسط وزارت اطلاعات و دیگر وزارتخانههای مرتبط تهیه شود.
- آئیننامه مذکور باید توسط هیأت وزیران به تصویب برسد.
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ معاونت حقوقی ریاست جمهوری، تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶
- ↑ سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276852
- ↑ حسن عالی پور. حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای). چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4205440
- ↑ حسن عالی پور. حقوق کیفری فناوری اطلاعات (جرایم رایانه ای). چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4205608
- ↑ محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5262352