ویکی حقوق:الفاظ خنثی
این دستورالعمل بخشی از شیوهنامه رسمی ویکیحقوق است. محتوای این صفحه چارچوبی از اصول و معیارهایی را ارائه میدهد که رعایت آنها برای پاسداشت بیطرفی و ارتقای انسجام علمی مقالات ضروری است. پژوهشگران ویکیحقوق نیز موظفاند در صورت مشاهده مقالاتی که با این ضوابط همخوانی ندارند، آنها را بر اساس این شیوهنامه اصلاح کنند. |
در ویکی حقوق، رعایت بیطرفی زبانی و استفاده از الفاظ خنثی الزامی است. مطالب باید به گونهای ارائه شوند که هیچگونه جانبداری یا القای برتری نظر خاصی در آنها دیده نشود.
الفاظ خنثی در معرفی حقوقدانان
در مقالات مربوط به معرفی حقوقدانان، رعایت اصول خنثینویسی و عدم استفاده از صیغههای جمع یا عناوین اغراقآمیز الزامی است. تمامی افراد باید به صورت سوم شخص مفرد و بدون القاب توصیف شوند،
- مثالها:
- نادرست: "استاد برجسته و دانشمند عالیمقام، دکتر سید حسن امامی، خدمات بیبدیلی به حقوق ایران کرده است."
- درست: "سید حسن امامی حقوقدان ایرانی است که در حوزه حقوق مدنی پژوهش کرده است."
- نادرست "ایشان مقالات بسیاری در حوزهی حقوق نگاشتهاند و آثار ایشان الهامبخش بوده است."
- درست: "وی مقالات بسیاری در حوزهی حقوق نگاشته است و آثار او تأثیرگذار بوده است."
همچنین استفاده از صفات توصیفی و ارزشگذارانه مانند "برجسته"، "بزرگترین"، یا "موفقترین" برای افراد، باید پرهیز شود.
الفاظ خنثی در انعکاس نظریات علمی
اگر در موضوعی، چند دیدگاه متفاوت وجود دارد، نویسندگان موظفاند همه دیدگاهها را با الفاظ برابر مطرح کنند، حتی اگر یکی از آنها از دیدگاه پژوهشگر معتبرتر باشد.
- مثالها:
- نادرست:"دکتر مرتضی عدل با ارائه نظریهای برتر، تمامی منتقدان را به چالش کشید."
- درست: "مرتضی عدل نظریهای ارائه داد که واکنشهای متفاوتی از سوی منتقدان به همراه داشت."
- نادرست: "بسیاری از پژوهشگران با نظریه استاد مرتضی عدل موافق هستند و تنها معدودی به آن ایراد گرفتهاند."
- درست: "پژوهشگران دربارهی نظریه مرتضی عدل دیدگاههای متفاوتی ارائه دادهاند."
سایر مصادیق الفاظ بیطرف
- به کارگیری جملات توصیفی بدون سوگیری عاطفی.
- خودداری از عباراتی که به تمجید یا تخریب شخص یا گروه خاصی اشاره دارد.
- پرهیز از تعابیری که بار ارزشی یا هیجانی دارند.
استثنائات
- شایان ذکر است که تنها استثنای این سیاست در خصوص الفاظ خنثی، معصومین (علیهمالسلام) هستند که با تکریم از ایشان یاد خواهد شد. به این ترتیب، در اینگونه مقالات هم عناوینی مانند امام یا حضرت پیش از نام ایشان ذکر میشود و هم پس از نام، عبارت (علیهالسلام) آورده خواهد شد.