ارتکاب جرایم رایانه ای توسط اشخاص حقوقی


ارتکاب جرایم رایانه ای توسط اشخاص حقوقی عنوان پایان نامه ای است که توسط سعیده وثوق، با راهنمایی عسل عظیمیان و با مشاوره محمدفاضل صدری در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

ارتکاب جرایم رایانه ای توسط اشخاص حقوقی
عنوانارتکاب جرایم رایانه ای توسط اشخاص حقوقی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوسعیده وثوق
استاد راهنماعسل عظیمیان
استاد مشاورمحمدفاضل صدری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۴
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود


چکیده

رشد سریع فناوری رایانه ای و تحول عصر اطلاعات و گسترش ارتباطات شبکه ای نه تنها امکان سوء استفاده از فناوری را افزایش داده، بلکه شیوه های ارتکاب جرایم رایانه ای را نیز متنوع تر نموده و به دام انداختن مجرمان را نیز سخت تر کرده است. بدین ترتیب قانون جرایم رایانه ای سرانجام در سال ۱۳۸ تصویب شد تاکشور ما گامی دیگر در مبارزه با پدیده ی جرم بردارد.از زمان ورود جرایم رایانه ای به کشور ما، اظهار نظرهای بسیاری است که سال ها زمان لازم است تا دنیا به شناخت لازم از این پدیده برسد. ولی به طور کل، با توجه به تعاریف و تقسیم بندی های ارایه شده از سوی حقوقدانان، جرایم رایانه ای به دو دسته تقسیم می شوند که در دسته ی اول، رایانه موضوع و هدف جرم قرار می گیرد و در دسته ی دوم، رایانه ابزار و وسیله ی ارتکاب جرم واقع می شود.مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی نیز مبحثی از جرایم رایانه ای است و موضوعی ریشه ای است که در حقوق کیفری ایران مطرح بوده و از این رو در قوانین وضع شده ی کشور تاکنون می توان ردپایی از آن را مشاهده نمود، ولی با این وجود قانون گذار کشور ایران تا قبل از سال ۱۳۸۸ و تصویب قانون جرایم رایانه ای، نظر بر عدم پذیرش آن را داشت و با پذیرش آن در وضع قانون جرایم رایانه ای ابواب جدید و نوپایی در این راه گشوده شده و نظریات و دیدگاه های متفاوت و تحولات شگرفی در قواعد عمومی حقوق کیفری ایران و معیارهای سنجش برای رسیدگی به اتهامات اشخاص حقوقی پدید آمده و خواهد آمد که از این پس در نظام حقوقی ایران مطرح خواهد شد. مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی نیاز به پیش بینی شرایط مسیولیت و نیز تعیین کیفرهای بایسته و متناسب است. این حالت در ماده های ۱۹ و ۲۰ قانون جرایم رایانه ای پیش بینی شده است و به همین علت، این قانون مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی را به رسمیت شناخته است. به علاوه ماده ۲۰ قانون مجازات اسلامی نیز به مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی پرداخته است.پیرو این مساله، مواد ۱۹ و ۲۰ قانون جرایم رایانه ای، به ترتیب نحوه ی مسیول دانستن اشخاص حقوقی و نوع و میزان مجازات آنها را بیان کرده اند. طبق ماده ۱۹ در صورتی اشخاص حقوقی مسیول دانسته می شوند که جرایم رایانه ای مندرج در این قانون یا سایر قوانین به ۴ شکل در راستای منافع و به نام آنها ارتکاب یابد که طی ۴ بند به حالت های گوناگون آنها اشاره شده و ملاحظه ی آن ها، به وضوح نشان می دهد که تنها در صورتی اشخاص حقوقی تحت پیگرد قرار می گیرند که جرم رایانه ای مورد نظر در پرتو حمایت آنها و با بهره گیری از امکانات و فرصت های فراهم آمده توسط آنها ارتکاب یافته باشد. در ادامه، ماده ۲۰ مجازات های گوناگونی را برای جرایم رایانه ای ارتکاب یافته توسط اشخاص حقوقی پیش بینی کرده است که با توجه به ویژگی های آنها سازگاری یافته اند. البته محوریت اصلی با جزای نقدی است و در کنار آن مجازات های تکمیلی دیگری حسب نوع جرایم ارتکاب یافته پیش بینی شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه



چکیده ۱

مقدمه ۲

بیان مساله ۲

اهمیت و ضرورت تحقیق ۳

پیشینه ی تحقیق ۳

اهداف تحقیق ۴

سوالات و فرضیه های تحقیق ۴

روش تحقیق ۴

سازماندهی تحقیق ۵

بخش اول : کلیات ۵

مبحث اول: رایانه ۷

مبحث دوم:اینترنت ۸

مبحث سوم: شبکه ۱۰

مبحث چهارم: فضای سایبر ۱۱

اهمیت تعریف جرم رایانه ای ۱۵

مبحث اول:مشکلات تعریف ۱۵

مبحث دوم:تعاریف ارایه شده از طرف سازمان ها و کشورها در مورد جرایم رایانه ای ۱۶

مبحث اول:تاریخچه ایجاد رایانه ۲۱

رایانه های نسل اول: ۲۱

رایانه های نسل دوم: ۲۲

رایانه های نسل سوم: ۲۲

رایانه های نسل چهارم: ۲۳

رایانه های نسل پنجم: ۲۳

مبحث دوم:تاریخچه پیدایش و تحول جرم رایانه ای ۲۴

مبحث سوم:تاریخچه ی جرایم رایانه ای در ایران ۲۷

مبحث اول:تصنعی یا غیر طبیعی بودن ۳۰

مبحث دوم:داشتن جنبه ی بین المللی ۳۰

مبحث سوم:حجم خسارات ۳۱

مبحث چهارم:عدم تخمین میزان جرایم ارتکابی ۳۲

مبحث پنجم:خصوصیات بزهکاران جرایم رایانه ای ۳۳

خصوصیات عملیاتی ۳۴

خصوصیات منابع ۳۴

خصوصیات رفتاری ۳۵

مبحث ششم: آیین تعقیب و دادرسی جرایم رایانه ای ۳۵

فصل پنجم: آثار زیان بار جرایم رایانه ای ۳۷

مبحث اول: آثار و آسیب های روانی ۳۷

مبحث دوم: آسیب های اجتماعی و فرهنگی ۴۰

مبحث سوم: آثار سیاسی (تزلزل در حاکمیت و اقتدار سیاسی) ۴۲

فصل ششم:کشف و پیشگیری جرایم رایانه ای ۴۶

مبحث اول: کشف جرایم رایانه ای ۴۶

گفتار اول: نیاز به کشف جرایم رایانه ای ۴۶

گفتار دوم: روش های جمع آوری اطلاعات و انواع داده ها ۴۷

گفتار سوم: مزایای داشتن آمادگی برای کشف جرایم ۴۷

گفتار چهارم: عیب ها وخطرات کشف جرایم رایانه ای ۴۷

گفتار پنجم: نقش پلیس در کشف جرایم رایانه ای ۴۸

گفتار ششم: ویژگی های مامورین کشف جرایم رایانه ای ۴۸

گفتار هفتم: چگونگی کشف جرایم رایانه ای توسط پلیس ۴۹

مبحث دوم: پیشگیری از جرایم رایانه ای ۵۰

گفتار اول: نقش پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ایران ۵۵

گفتار دوم: نقش دادستان ۵۶

گفتار سوم: نقش مردم ۵۷

بخش دوم ۵۹

طبقه بندی جرایم رایانه ای ۵۹

حالت آخر تقسیم بندی ۶۱

فصل دوم: جرایم علیه رایانه ۶۲

مبحث اول: ایجاد خسارت در داده ها ۶۲

گفتار اول: عنصر قانونی ۶۳

گفتار دوم: عنصر مادی ۶۳

گفتار سوم: عنصر روانی ۶۵

مبحث دوم: دسترسی غیرمجاز ۶۶

گفتار اول: عنصر قانونی ۶۶

گفتار دوم: عنصر مادی ۶۷

گفتار سوم: عنصر معنوی ۶۷

گفتار اول: عنصر قانونی ۶۸

گفتار دوم: عنصر مادی ۶۹

گفتار سوم: عنصر معنوی ۷۱

مبحث اول: جاسوسی رایانه ای ۷۱

گفتار اول: عنصر قانونی ۷۲

گفتار دوم: عنصر مادی ۷۲

گفتار سوم: عنصر معنوی ۷۴

مبحث دوم: جعل رایانه ای ۷۵

گفتار اول:عنصر قانونی ۷۶

گفتار دوم:عنصر مادی ۷۶

گفتار سوم:عنصر روانی ۷۸

مبحث سوم: کلاهبرداری رایانه ای ۷۸

گفتار اول:عنصر قانونی ۷۹

گفتار دوم: عنصر مادی ۸۰

گفتار سوم: عنصر معنوی ۸۱

مبحث چهارم: سرقت رایانه ای ۸۱

گفتار اول:عنصر قانونی ۸۱

گفتار دوم:عنصر مادی ۸۲

گفتار سوم:عنصر معنوی ۸۲

بخش سوم: ۸۳

مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی در جرایم رایانه ای ۸۳

مبحث اول:نوع جرم ارتکابی، رایانه ای ۸۸

مبحث دوم: به نام شخص حقوقی ۸۹

مبحث سوم: بزه رایانه ای در راستای سود شخص حقوقی ۹۰

مبحث چهارم: جرم ارتکابی عمدی ۹۰

مبحث پنجم: بررسی شرایط مذکور در ۹۱

فصل پنجم:مجازات اشخاص حقوقی در قانون جرایم رایانه ای ۹۶

فصل ششم: تکرار جرم در قانون جرایم رایانه ای ۹۷

فصل هفتم: فواید پیش بینی مسیولیت کیفری برای اشخاص حقوقی ۹۹

پایان نامه ۱۰۷

کلیدواژه ها

  • شخص حقوقی
  • مسیولیت کیفری
  • حقوق جزا
  • کشف جرم
  • جرم رایانه ای
  • فناوری