استفاده از روش میانجی گری–داوری MED–ARB در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری با تمرکز بر صنعت نفت و گاز
استفاده از روش میانجی گری–داوری MED–ARB در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری با تمرکز بر صنعت نفت و گاز عنوان رساله ای است که توسط نغمه جوادپور، با راهنمایی حمیدرضا علومی یزدی 111 در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
 | |
| عنوان | استفاده از روش میانجی گری–داوری MED–ARB در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری با تمرکز بر صنعت نفت و گاز |
|---|---|
| رشته | حقوق |
| دانشجو | نغمه جوادپور |
| استاد راهنما | حمیدرضا علومی یزدی111 |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
چکیده
داوری روش غالب حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری می باشد نظام داوری سرمایه گذاری از برخی اهداف اولیه ای که از روش داوری برای حل و فصل اختلافات انتظار می رفت، فاصله گرفته؛ به این معنا که داوری های سرمایه گذاری از منظر مدت زمان رسیدگی، هزینه های رسیدگی، تقابلی بودن این شیوه و هم چنین عدم پاسخگویی به نیازهای شفافیت در راستای رعایت حقوق ذی نفعان، امروزه مورد انتقاد است. لذا در سال های اخیر هم در محافل علمی و هم در رویه، توجه ویژه ای به سایر روش های غیرقضایی و یا ترکیبی از روش های قضایی و شبه–قضایی، صورت گرفته و مطالعات و تحقیقات زیادی در این خصوص در حال انجام است تا سایر شیوه های حل و فصل اختلافات نیز بررسی و شیوه های بهینه تری به ذی نفعان این صنعت، ارایه شود. در این رساله به دلیل این که روش ترکیبی میانجیگری –داوری، مرسوم ترین شیوه ترکیبی معرفی شده در حوزه حل و فصل اختلافات می باشد و تا زمان نگارش رساله حاضر در ادبیات حقوقی ایران مورد بررسی قرار نگرفته، انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته است. روش رسیدگی میانجیگری–داوری ، همان طور که از نامش پیداست حاوی ویژگی های غیرقضایی و شبه قضایی مسالمت آمیز در یک فرایند واحد است و طرفین توافق می کنند که دعاوی و اختلافات آن ها ابتدایا به میانجیگری ارجاع شود و در صورتی که ظرف مدت معین و با شرایط مشخص، طرفین به توافق نرسند و به اصطلاح میانجیگری با شکست مواجه شود، ادامه فرایند از طریق نظام داوری توسط همان فرد / افراد و یا نهاد سابق، انجام شود. این روش به دلیل مزیت اقتصادی و هم چنین انعطاف بالا (که احتمال رسیدن به توافق را افزایش می دهد و هم چنین در فرض عدم توافق، کارایی مرحله داوری را بالا می برد)، هم چنین به دلیل ویژگی دوستانه بودن این شیوه که احتمال ماندگاری سرمایه گذاری های انجام شده را افزایش می دهد و قطعیت روش میانجیگری–داوری به لحاظ حقوقی، روش مناسبی برای حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز، ارزیابی شده است. لازم به ذکر است که صنعت نفت و گاز بالاترین حجم از سرمایه گذاری های انجام شده در سراسر جهان و متعاقبا بیشترین میزان دعاوی سرمایه گذاری مربوطه را به خود اختصاص داده است. فرضیه رساله در خصوص ماهیت و مزایای منحصر به فرد روش میانجیگری–داوری در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز، ثابت شده؛ بدین معنا که روش میانجیگری–داوری با اعطای مزایای انعطاف و مسالمت آمیز بودن به طرفین، امکان رسیدگی به توافق را برای ذی نفعان اختلافات حوزه نفت و گاز بیشتر فراهم می کند و در عین حال، قطعیت و ضمانت اجرای مورد نیاز طرفین را به آنان می دهد. چالش های اجرای توافقات حاصل شده از طریق میانجیگری در روش میانجیگری–داوری، در بستر کنوانسیون سنگاپور، پاسخ داده شده و قابلیت اجرای این گونه توافقات را در سطح بین المللی افزایش می دهد. همچنین، چالش اعمال اصول شفافیت و محرمانگی در روش میانجیگری–داوری برای دعاوی سرمایه گذاری، با استفاده از راهکارهای قراردادی و مدیریتی در فرایند میانجیگری جهت رسیدن به منافع حداکثری، تحلیل شده است.
ساختار فهرست رساله
مقدمه
تبیین موضوع و محدوده بحث:
اهمیت و ضرورت موضوع:
متدولوژی و روش تحقیق:
اهداف و سوالات تحقیق:
هدف اصلی:
هدف فرعی:
سوال اصلی:
سوالات فرعی:
فرضیه اصلی:
فرضیات: (متناظر با سوالات فرعی رساله):
سابقه مطالعات و تحقیقات پیشین:
الف: بررسی ادبیات موجود در ایران
ب: بررسی ادبیات موجود در جهان
ساختار تحقیق:
فصل اول:
مفهوم شناسی اختلافات سرمایه گذاری و بررسی ویژگی های صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
فصل اول– مفهوم شناسی اختلافات سرمایه گذاری و بررسی ویژگی های صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
بخش اول: شناخت نظام حقوقی و اختلافات حوزه سرمایه گذاری خارجی
گفتار اول: حقوق سرمایه گذاری خارجی
قسمت اول: تاریخچه حقوق سرمایه گذاری خارجی و تفکیک آن از سایر شاخه ها
قسمت دوم: منابع حقوق سرمایه گذاری خارجی
بند اول: معاهدات دوجانبه و چندجانبه سرمایه گذاری
بند دوم: معاهدات منطقه ای و کنوانسیون های بین المللی
بند سوم: حقوق بین الملل عرفی
بند چهارم: اصول کلی حقوقی
بند پنجم: اظهارات یک طرفه
بند ششم: آرای داوری سابق ( رویه ی دیوان های داوری )
گفتار دوم : مفهوم شناسی سرمایه گذاری خارجی
گفتار سوم : مفهوم شناسی سرمایه گذار خارجی
گفتار چهارم : مفهوم شناسی دعاوی سرمایه گذاری خارجی
قسمت اول: مفهوم شناسی دعاوی معاهده ای و قراردادی
قسمت دوم: شرط التزام ؛ چالش مرزبندی دعاوی قراردادی و معاهده ای
قسمت سوم: جمع بندی مباحث، انواع اختلافات سرمایه گذاری ( اعم از معاهده ای و قراردادی)
بخش دوم: ویژگی های صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
گفتار اول: دلایل جایگاه ویژه صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز در جهان
گفتار دوم: معرفی بازیگران عرصه ( سرمایه گذاران و دولت های صاحب منابع هیدروکربوری) : از انحصار شرکت های بین المللی نفتی بر بازار نفت و گاز تا حرکت به سمت رقابت
گفتار سوم: ویژگی های اختلافات صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
گفتار چهارم : دلایل بروز اختلاف در صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
گفتار پنجم: اختلافات رایج در صنعت سرمایه گذاری نفت و گاز
جمع بندی فصل اول:
فصل دوم:
تحلیل نظام فعلی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری خارجی ( داوری سرمایه گذاری ) و بررسی روش میانجیگری سرمایه گذاری و سایر روش های حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
فصل دوم: تحلیل نظام فعلی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری خارجی (داوری سرمایه گذاری ) و بررسی روش میانجیگری سرمایه گذاری و سایر روش های حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
بخش اول: سیر تحول نظام حقوق حل و فصل اختلافات خارجی و تحلیل روش داوری سرمایه گذاری خارجی
گفتار اول: تاریخچه تحول حقوق سرمایه گذاری خارجی و نظام حل و فصل اختلافات
گفتار دوم: ریشه های تاریخی گرایش به داوری در روابط سرمایه گذاری خارجی
گفتار سوم : تفاوت نظام داوری سرمایه گذاری و داوری تجاری
قسمت اول: ماهیت دوگانه داوری سرمایه گذاری
قسمت دوم: اصل محرمانگی در داوری های تجاری بین المللی
قسمت سوم: اصل شفافیت در داوری های سرمایه گذاری
قسمت چهارم: مقایسه تطبیقی اصول محرمانگی و شفافیت در داوری های تجاری و سرمایه گذاری
گفتار چهارم : انتقادات نسبت به نظام داوری سرمایه گذاری ( شکلی و ماهوی )
گفتار پنجم: مزایای داوری سرمایه گذاری
بخش دوم: جایگاه روش های پیشگیری ار بروز اختلافات، سایر روش ها و میانجیگری در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری خارجی
گفتار اول: رویکردهای پیشگیری از بروزاختلافات در روابط سرمایه گذار و دولت میزبان
گفتار دوم: سایر روش های حل و فصل اختلافات در حوزه سرمایه گذاری
بند اول: روش های قضایی و شبه قضایی
بند دوم: سازش
بند سوم: مذاکره مستقیم
بند چهارم: هیات حل و فصل اختلافات
بند پنجم : طراحی سیستم های اختلاف
بند ششم: ارزیابی اولیه توسط ثالث بی طرف
بند هفتم : مذاکره ی تسهیل شده
بند هشتم: توافق حاصل شده از طریق مذاکره
بند نهم: بازرسی
بند دهم: حقیقت یابی
بند یازدهم: کمک فرد ثالث بی طرف
بند دوازدهم: مذاکره مجدد
بند سیزدهم : میانجیگری
قسمت اول: ماهیت و اهمیت روش میانجیگری
قسمت دوم: میانجیگری حقوقی در مقابل میانجیگری تجاری
گفتار سوم: اهمیت روش های دوستانه حل و فصل اختلافات در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
جمع بندی فصل دوم:
فصل سوم:
ماهیت شناسی میانجیگری–داوری: فرصت ها و چالش ها؛ رویه ها و قواعد مرتبط در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
فصل سوم: ماهیت شناسی میانجیگری–داوری: فرصت ها و چالش ها؛ رویه ها و قواعد مرتبط در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
بخش اول: ماهیت شناسی روش میانجیگری–داوری و تمیز این روش از سایر شیوه های مشابه
گفتار اول: ماهیت حقوقی روش میانجیگری–داوری
گفتار دوم: تفاوت های اساسی روش میانجیگری و داوری
گفتار سوم: تفاوت های روش میانجیگری–داوری با سایر روش های ترکیبی مشابه
قسمت اول: تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه میانجیگری الزام آور
قسمت دوم: تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه داوری–میانجیگری
قسمت سوم: تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه داوری–میانجیگری–داوری
قسمت چهارم : تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه میانجیگری و داوری همزمان
قسمت پنجم: تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه میانجیگری در داوری
قسمت ششم: تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه داوری در میانجیگری
قسمت هفتم : تفاوت روش میانجیگری–داوری با شیوه های چند لایه حل و فصل اختلافات
گفتار چهارم: میانجیگری–داوری در نظام حقوقی ایران
بخش دوم: فرصت ها و چالش های اتخاذ روش میانجیگری –داوری در دعاوی سرمایه گذاری نفت و گاز
گفتار اول: مزایای استفاده از روش میانجیگری–داوری
قسمت اول: انعطاف و مدیریت طرفین اختلاف بر فرایند رسیدگی
قسمت دوم: ماندگار ی و حفظ روابط طرفین
قسمت سوم: میانجیگری–داوری از منظر کارایی اقتصادی
قسمت چهارم: اهمیت میانجیگری در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری انرژی
قسمت پنجم: قابلیت های روش میانجیگری در صنعت سرمایه گذاری
گفتار دوم: چالش های استفاده از روش میانجیگری
قسمت اول: چالش های اصل محرمانگی و بی طرفی در روش میانجیگری–داوری
قسمت دوم: میانجیگری و مساله محرمانگی و شفافیت در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری
قسمت سوم: چالش های اجرای توافقات حاصله از روش میانجیگری–داوری در سطح بین المللی
قسمت چهارم: دلایل کمتر مورد استقبال قرار گرفتن میانجیگری در روابط سرمایه گذاران–دولت ها
بخش سوم: بررسی میانجیگری–داوری از منظر قواعد و رویه های موجود در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نفت و گاز
گفتار اول: تحولات اخیر در حوزه قواعد میانجیگری سرمایه گذاری
قسمت اول: قواعد میانجیگری سرمایه گذار– دولت کانون وکلای بین المللی سال ۲۰۱۲
قسمت دوم: قواعد راهنمای میانجیگری سرمایه گذاری معاهده منشور انرژی سال ۲۰۱۶
قسمت سوم: قواعد میانجیگری ایکسید
قسمت چهارم: میانجیگری در معاهدات سرمایه گذاری
گفتار دوم: موضع قواعد مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران در خصوص روش میانجیگری–داوری
گفتار سوم : میانجیگری قراردادهای سرمایه گذاری بخش انرژی در رویه
قسمت اول: اختلاف سرمایه گذاری ناشی از قرارداد طولانی مدت معدن
قسمت دوم: اختلاف دو شرکت نفتی در خصوص تعهدات ضمانت نامه بانکی در یک قرارداد مشارکت در عملیات
قسمت سوم: استفاده دو شرکت بزرگ فعال در حوزه انرژی از میانجیگری جهت بازتعریف بسته قراردادی طولانی مدت در یک سرمایه گذاری مشترک:
گفتار چهارم : برخی ملاحظات عملی در خصوص میانجیگری اختلافات سرمایه گذاری
قسمت اول: ملاحظات مهم میانجیگری و داوری همزمان در حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری
قسمت دوم: ترجیح به انتخاب داور واحد و تحلیل نظر مخالف
قسمت سوم: ترکیب و روش انتصاب: میانجی واحد یا هیات میانجیگری؟
قسمت چهارم : همکاری در رسیدگی های موازی
قسمت پنجم: رابطه میانجی ها و داور یا داوران در فرایند رسیدگی همزمان
قسمت ششم: مشارکت با حسن نیت
قسمت هفتم : رویه های برتر میانجی ها در جلسات طرفین
قسمت هشتم: دو راهی میانجیگری–داوری برای فعالان این صنعت ( داوران و میانجی ها )
نتیجه گیری، یافته ها و پیشنهادات:
فهرست منابع
منابع فارسی:
کتاب ها
مقالات
پایان نامه ها:
قوانین و مقررات :
منابع انگلیسی:
کلیدواژه ها
- اختلافات سرمایه گذاری
- Investment disputes
- investment arbitration
- transparency
- hybrid methods
- New York convention
- داوری سرمایه گذاری