اظهارات اشخاص ثالث

اظهارات اشخاص ثالث به‌منزله بخش عمده‌ای از ادله اثبات همچون سایر پدیده‌های حقوقی دیگر در طول تاریخ زندگی بشر اولاً به‌نحو موردی و براساس نیاز وی، بسته به نوع نگاه و اقناع‌شوندگی او از این اظهارات و ثانیاً بدون هرگونه برنامه‌ریزی قبلی یا دقت در رابطه میان این اظهارات با یکدیگر و یا سایر ادله اثبات و در واقع به‌نحوی ارتکازی و ناخودآگاه در اصطلاح محقق شده‌اند. حال آنکه می‌توان اظهارات اشخاص ثالث را با توجه به در نظر گرفتن سه‌گانه طرفین دعوا، دادرس و ثالث از حیث منشأ دریافت داده‌ها و دلایل اثباتی ابرازی تحت عنوان مقسمی کلی که حاوی عناوین متعددی از ادله اثبات دعواست، در نظر گرفت. آنچنان‌که در همین باره در کد آیین دادرسی فرانسه مصوب ۱۹۷۵ نیز فصلی تحت عنوان «اظهارات (اعلامات) اشخاص ثالث»[۱] ذیل باب هفتم - ادارة قضایی دلیل[۲] - آمده است. این دسته‌بندی کلی در واقع حاکی از آن است که اولاً منحصر کردن ادله اظهارات اشخاص ثالث به موارد معین‌شده در قانون بلاوجه است، زیرا این موارد نسبت به سایر موارد معین‌نشده ویژگی خاصی ندارد و نیز کارکرد همگی در عرف واقع‌نمایی از مدلول است؛ ثانیاً ارائه توجیهات منطقی و منظم در راستای تحلیل و توجیه همه موارد قابل فرض و هرچند غیرمنصوص ضروری است. برای مثال وجه تسمیه «بینه» که از حیث تاریخی به نوع خاصی از اقسام این اظهارات به‌همراه شرایط خاصی حمل شده است، در واقع می‌تواند به هر نوعی از اظهارات اشخاص ثالث که به‌نحو متعارف قابل قبول باشد، حمل شود. بنابراین در نظر نگرفتن ارزش اثباتی سایر اقسام این نوع از دلیل (غیر از بینه) موجه نیست.[۳]

منابع

  1. Chapitre iv les déclarations des tière
  2. Titre VII l'administration judiciaire de preuve
  3. محسنی, حسن; نجفی, احمد (1401). "ماهیت اظهارات اشخاص ثالث در دادرسی و موانع پذیرش آن". مطالعات حقوق خصوصی. 52 (1): 127–148. doi:10.22059/jlq.2022.334839.1007616. ISSN 2588-5618.