الگوی تنظیمگری فضای مجازی با تمرکز بر رمزارزش‌ها؛ مطالعۀ تطبیقی شورای‌عالی فضای مجازی با شورای‌عالی امنیت فضای مجازی چین
الگوی تنظیمگری فضای مجازی با تمرکز بر رمزارزش‌ها؛ مطالعۀ تطبیقی شورای‌عالی فضای مجازی با شورای‌عالی امنیت فضای مجازی چین نام مقاله ای از مهدی ساقی و سید محمد هادی راجی و محسن رضایی صدر آبادی بوده که در شماره دهم دوره پنجم (مهر 1403) فصلنامه حقوق فناوری های نوین منتشر شده است.
چکیده
طی سال‌های گذشته فضای مجازی به یکی از اصلی‌ترین مسائل حاکمیت‌ها تبدیل شده و به تبع گسترش فنّاوری‌های این فضا و افزایش دادوستدهای بین‌المللی، پدیدۀ رمزارزش‌ها مورد توجه قرار گرفته و در تمامی کشورهای جهان به‌عنوان قلمروی حساس و نیازمند سیاست‌گذاری شناخته شده است. در این نوشتار، در پی پاسخ به این پرسش اصلی هستیم که «الگو و نحوۀ تنظیمگری موضوعات تخصصی فضای مجازی به‌ویژه پدیدۀ رمزارزش‌ها در ایران با توجه به جایگاه حقوقی شورای‌عالی فضای مجازی و تجربۀ تطبیقی کشور چین چگونه باید باشد؟» در همین راستا، با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، ابتدا رابطۀ حکمرانی و تنظیمگری فضای مجازی را تشریح کرده و سپس به مفهوم و ابعاد حکمرانی و تنظیمگری رمزارزش‌ها به‌منزلۀ یک موضوع تخصصی در فضای مجازی پرداخته شده است. در ادامه ساختار، وظایف و اقدامات چین در تنظیمگری فضای مجازی به‌ویژه رمزارزش‌ها را با اقدامات ایران مقایسه خواهیم کرد؛ زیرا نهاد و ساختار تنظیم مقررات فضای مجازی در چین و ایران شباهت‌هایی دارد؛ ازجمله آن‌که هردو از ساختار فرادولتی برای تنظیمگری فضای مجازی استفاده می‌کنند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اولاً جایگاه حقوقی شورای‌عالی فضای مجازی در موضوعات تخصصی فضای مجازی همچون رمزارزش‌ها که ابعاد مختلفی دارند، باید به‌عنوان تنظیمگری تنظیمگران (هماهنگ‌کننده بین قوای سه‌گانه) باشد؛ ثانیاً چندبعدی‌بودن موضوع رمزارزش‌ها و تداخل حوزه‌های مختلف پولی، مالی، انرژی، صنعت و تجارت، نیاز به وجود یک ستاد هماهنگی ملی را مضاعف می‌‌کند که تاکنون به آن توجه جدی نشده است.
کلیدواژه ها
- تنظیمگری
- رمزارزش‌ها
- فضای مجازی
- شورای‌عالی فضای مجازی
- جمهوری خلق چین
مواد مرتبط
- ماده 22 قانون جرایم رایانه ای
- ماده 5 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- ماده 6 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- ماده 24 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران
- ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
- ماده 2 قانون اساسنامه مرکز ملی فضای مجازی کشور
- ماده 4 قانون اساسنامه مرکز ملی فضای مجازی کشور
- ماده 9 قانون اساسنامه مرکز ملی فضای مجازی کشور
- ماده 93 قانون مالیات های مستقیم
- ماده 94 قانون مالیات های مستقیم
- ماده 97 قانون مالیات های مستقیم
- اصل 57 قانون اساسی
- اصل 138 قانون اساسی