بررسی تطبیقی دیدگاههای جرم شناسی اسلامی با دیدگاههای جرم شناسی عرفی


بررسی تطبیقی دیدگاههای جرم شناسی اسلامی با دیدگاههای جرم شناسی عرفی عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی رضایی، با راهنمایی علیرضا میلانی و با مشاوره نریمان فاخری در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.

بررسی تطبیقی دیدگاههای جرم شناسی اسلامی با دیدگاههای جرم شناسی عرفی
عنوانبررسی تطبیقی دیدگاههای جرم شناسی اسلامی با دیدگاههای جرم شناسی عرفی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومهدی رضایی
استاد راهنماعلیرضا میلانی
استاد مشاورنریمان فاخری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه پیام نور استان تهران


چکیده

یکی از مسایلی که همواره بشر و زندگی اجتماعی او را در طول قرون متمادی به نشانه گرفته است بزهکاری و جرم بوده است. بنا به این ضرورت در طول قرون مختلف و متناسب با رشد علم، دیدگاههای مختلفی نیز راجع به این پدیده ارایه شده است تا اینکه در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی جرم شناسی علمی متولد گردید همانطوریکه در آموزه های اسلامی مورد تاکید است آموزه های اسلامی واجد اعجاز در زمینه های علمی هستند و مباحثی که اکنون تحت عنوان جرم شناسی عملی مطرح می گردند در چندین قرن قبل توسط جرم شناسی اسلامی و در آموزه های مختلف اسلام مطرح گردیده اند. با توجه به ضرورت تاکید بر مفاهیم اسلام و بهره گیری از علوم ناب اسلامی در این تحقیق بر آن شدیم که به مقایسه دیدگاههای جرم شناسی عرفی با دیدگاههای جرم شناسی اسلامی بپردازیم با این هدف که به نقاط قوت مکتب خود واقف گردیده و به آنها عمل کنیم. در جهت نیل به مقصود در دو فصل شباهتها و تفاوتهای دیدگاههای جرم شناسی عرفی با دیدگاههای جرم شناسی اسلامی را از حیث نظری و کاربردی بررسی کردیم و نقاط افتراق و اشتراک آنها را مشخص ساختیم.هرچند که در بحث جرم شناسی عوامل وقوع جرم به قدری زیاد است که با جزمیت تام نمی توان گفت که بین فلان عمل عامل با بزه رابطه علیت وجود دارد ولی هرکدام از این عوامل به نحوی در وقوع جرم موثر است.و ما حصل این مقایسه این بود که در پاره ای از مباحث جرم شناسی اسلامی با دید جامع تر و کامل تری به بررسی مطالب جرم شناسی پرداخته است و نظریات مطروحه در منابع اسلامی بسیار کامل بوده و گره گشای بسیاری از مسایل جامعه ما در حال حاضر هستند.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحهمقدمه

الف– انگیزه

ب– اهداف تحقیق

پ– تعریف مساله و سوالات تحقیق

ج– فرضیه ها

چ– روش تحقیق

ح– پیشینه تحقیق

د– ضرورت تحقیق و محدودیت ها

ر– ساختار تحقیق ۶فصل اول: کلیات

بخش اول: تعریف و دامنه جرم شناسی

بخش دوم: مقدمه ای بر دیدگاههای جرم شناسی عرفی

بخش سوم: مقدمه ای بر دیدگاههای جرم شناسی اسلامی

فصل دوم: تشابهات جرم شناسی عرفی با جرم شناسی اسلامی

بخش اول: جرم شناسی عرفی

مبحث اول: انسان شناسی جنایی یا مکتب اثباتی(تحققی)

گفتاراول: خصوصیات ارثی

الف: خصوصیات ارثی چهره

ب : سایر خصوصیات فیزیکی

مبحث دوم : مکاتب جامعه شناسی جنایی

گفتار اول : مکتب سوسیالیست

گفتار دوم : مکتب محیط اجتماعی و جامعه شناسی دورکیم

مبحث سوم : مکاتب ترکیبی یا تعدد عوامل

گفتاراول : دیدگاه ترکیبی فری

گفتار دوم : نظریه اتریشی– آلمانی یا مکتب گراتز – لنتز

بند اول : خود محور بینی

بند دوم : فقدان ثبات روانی

بند سوم : پرخاشگری

بند چهارم بی تفاوتی عاطفی

مبحث چهارم : مکاتب علت شناسی

گفتار اول : گرایش روانی – زیستی

گفتار دوم: گرایش جامعه شناسی روان شناختی

گفتارسوم : گرایش اخلاقی– روان شناختی

گفتار چهارم : گرایش ترکیبی

بخش دوم : نظریات جرم شناسی پویا یا دینامیک یا متحول

مبحث اول : نظریه شخصیت جنایی

مبحث دوم : نظریه مجازات و جبران

بخش سوم : نظریه های مبتنی بر واکنش اجتماعی علیه جرم

بخش چهارم : خصوصیات بارز جرم شناسی اسلامی

بخش پنجم : تشابهات نظری جرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی از باب سیاست جنایی

مبحث اول : مراجع پاسخ دهی به پدیده مجرمانه از دیدگاه جرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی ۵۰ مبحث دوم : پاسخ به پدیده مجرمانه

بخش ششم : تشابهات کاربردی جرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی

مبحث اول : مفهوم پیشگیری از جرم

گفتار اول : مفهوم موسع پیشگیری از جرم

گفتار دوم : مفهوم مضیق پیشگیری از جرم

گفتار سوم : تعریف پیشگیری و اوصاف آن ۵۷مبحث دوم : اقسام پیشگیری

گفتار اول : طبقه بندی بر اساس معیار سن

گفتار دوم : طبقه بندی به پیشگیری عام و خاص

گفتار سوم : طبقه بندی به پیشگیری انفعالی و فعال ۵۹گفتار چهارم : پیشگیری بر اساس الگوی پزشکی

گفتار پنجم : پیشگیری اجتماعی و پیشگیری زودرس

گفتار ششم : پیشگیری دفاعی و پیشگیری رهایی بخش

مبحث سوم : مراحل پیشگیری

گفتار اول : مبانی نظری و تاریخی پیشگیری ازجرم در اسلام

گفتار دوم : شیوه های اجرایی پیشگیری از جرم درجرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی

بند اول : پیشگیری اجتماعی در دیدگاههای جرم شناسی عرفی واسلامی

بند دوم : پیشگیری وضعی در دیدگاههای جرم شناسی اسلام و عرفی

الف : دشوار یا غیر ممکن کردن وقوع جرم

ب : جلوگیری از پیدایش و تشدید انگیزه های مجرمانه

مبحث چهارم : تشابه در خصوص اصلاح اصلاح و تربیت بزهکاران در هر دو سیستم

گفتار اول : اصول حاکم بر اصلاح و تربیت بزهکارن

گفتار دوم : بستر اعمال اقدامات اصلاح درمان

بند اول : اصلاح و درمان از طریق اعمال کیفر

بند دوم : اصلاح و درمان از طریق تدابیر غیر کیفری ۷۵فصل سوم : تفاوتهای دیدگاههای جرم شناسی اسلامی با جرم شناسی عرفی

بخش اول : وجوه افتراق دیدگاههای جرم شناسی عرفی با جرم شناسی اسلامی از حیث نظری

مبحث اول : انسان شناسی جنایی

مبحث دوم : مکاتب جامعه شناسی جنایی

مبحث سوم : دیدگاه ترکیبی

مبحث چهارم : نظریه های پویا یا دینامیک یا متحول

گفتار اول : نظریه شخصیت جنایی یا مجرمانه

گفتار دوم : نظریه مجازات و جبران

مبحث پنجم : نظریه های مبتنی بر واکنش اجتماعی علیه جرم

بخش دوم : وجوه افتراق میان دیدگاههای جرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی از حیث کاربردی

مبحث اول : وجوه افتراق میان دیدگاه های جرم شناسی اسلامی وعرفی از حیث پیشگیری

مبحث دوم : وجوه افتراق میان دیدگاههای جرم شناسی اسلامی و جرم شناسی عرفی از حیث اصلاح و درمان

گفتار اول : اقدامات تامینی و تربیتی

گفتار دوم : توبه ۱۱۹مبحث سوم : وجوه افتراق جرم شناسی اسلامی و عرفی از حیث جرم شناسی سیاست جنایی

نتیجه گیری و پیشنهادات

منابع و مآخذ

چکیده انگلیسیواژگان انگلیسی

کلیدواژه ها

  • حقوق عرفی
  • آموزه دینی
  • سیاست جنایی
  • جرم شناسی
  • اسلام
  • زندگی اجتماعی
  • بزهکاری
  • جرم شناسی اسلامی
  • جرم شناسی عرفی
  • جرم شناسی نظری
  • جرم شناسی کاربردی
  • سیاست جنایی
  • جرم شناسی پیشگیری
  • جرم شناسی اصلاح و درمان
  • جرم شناسی انتقادی