بررسی حقوقی جرم شناختی کودکان بزه دیده و شاهد جرم در پرتو قطعنامه 2005

بررسی حقوقی جرم شناختی کودکان بزه دیده و شاهد جرم در پرتو قطعنامه ۲۰۰۵ عنوان پایان نامه ای است که توسط فاطمه ابراهیمی، با راهنمایی لمیاء رستمی تبریزی و با مشاوره باقر شاملو در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

عنوان	بررسی حقوقی جرم شناختی کودکان بزه دیده و شاهد جرم در پرتو قطعنامه ۲۰۰۵
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	فاطمه ابراهیمی
استاد راهنما	لمیاء رستمی تبریزی
استاد مشاور	باقر شاملو
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۰
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

ضرورت اتخاذ یک رویکرد حمایتی افتراقی نسبت به کودکان بزه دیده و شاهد جرم، مطابق با معیارهای بین المللی از یک سو، و آسیب پذیری این کودکان در برابر تحمل و یا مشاهده ی جرایم و رفتارهای خشن از سوی دیگر، قانون گذاران ملی و بین المللی را برآن داشته تا در صدد تدوین و اصلاح قوانین حمایتی برای این کودکان برآیند. حمایت های شکلی از اطفال بزه دیده و شاهد جرم در کنار حمایت های ماهوی از طریق جرم انگاری و کیفرانگاری جرایم علیه اطفال می تواند گامی در جهت حمایت هرچه بیشتر از این اطفال محسوب شود. به رسمیت شناختن حقوقی نظیر حق برخورداری از رفتار شایسته و دلسوزانه، حق مصونیت در برابر تبعیض، حق کسب اطلاع، حق بیان دیدگاه ها و نگرانی ها و استماع آنها از سوی مسیولان، حق برخورداری از کمک های موثر، حق حفظ حریم خصوصی، حق کاهش صعوبت دادرسی، حق برخورداری از امنیت، حق دریافت خسارت و حق برخورداری از تدابیر ویژه در فرآیند دادرسی که در قطعنامه ای تحت عنوان رهنمودهای راجع به اجرای عدالت برای کودکان بزه دیده و شاهد جرم مصوب شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۵ ذکر شده است، می تواند در تضمین حقوق این اطفال موثر واقع شود.با بررسی قوانین ایران مشاهده می شود اطفال بزه دیده و شاهد جرم به عنوان افرادی که نیازمند توجه بیشتر و اِعمال شیوه های دادرسی افتراقی می باشند مورد شناسایی قرار نگرفته و قوانینی که بتواند حقوق مذکور را به نحو شایسته تضمین نماید هنوز به تصویب نرسیده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱مقدمه ۲۱) موضوع مورد بحث ۲۲) ضرورت موضوع مورد بحث ۷۳) سوالات تحقیق ۷۴) فرضیات تحقیق ۸۵) قلمرو تحقبق ۹۶) روش تحقیق ۹۷) طرح و ساماندهی تحقیق ۹بخش اول : تاملی بر جایگاه اطفال بزه دیده و شاهد جرم در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۱۲فصل اول : تعاریف ومفاهیم ۱۲مبحث اول : تعریف کودک بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۱۲گفتار اول : تعریف کودک ۱۳گفتار دوم : تعریف بزه دیده ۱۴گفتار سوم : تعریف کودک بزه دیده ۱۵الف : در معنای عام ۱۶ب : در معنای خاص ۱۶مبحث دوم : تعریف کودک شاهد جرم در حقوق ایران واسناد بین الملل ۱۸گفتار اول : مفهوم شهادت ۱۸گفتار دوم : مفهوم شاهد ۱۹الف : شاهد در معنای خاص ۱۹ب : شاهد در معنای عام ۲۱گفتار سوم : تعریف کودک شاهد جرم ۲۱فصل دوم : پیشینه ی تاریخی حمایت از کودکان بزه دیده و شاهد جرم در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۲۳مبحث اول: پیشینه ی تاریخی حمایت از اطفال بزه دیده و شاهد جرم در اسناد بین الملل ۲۴گفتار اول : پیشینه ی تاریخی حمایت از بزه دیدگان ۲۵گفتار دوم : پیشینه ی تاریخی حمایت از کودکان ۳۱الف : کنوانسیون حقوق کودک ۱۹۸۹ ۳۲ب : سایر اقدامات سازمان ملل متحد جهت تحکیم حقوق کودک ۳۳ج : سایر اسناد بین المللی در رابطه با حقوق کودک ۳۳د : حقوق کودک در کنفرانس ها و نهادهای بین المللی ۳۴گفتار سوم : پیشینه ی تاریخی حمایت از اطفال بزه دیده و شاهد جرم ۳۴مبحث دوم : پیشینه ی تاریخی حمایت از اطفال بزه دیده و شاهد جرم در حقوق ایران ۳۶گفتار اول : قبل از تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان ۳۷گفتار دوم : بعد از تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان ۳۹فصل سوم : کودکان بزه دیده و شاهد جرم؛ از مبانی حمایت تا پیشگیری از بزه دیدگی ۴۵مبحث اول : بررسی مبانی وعلل حمایت از اطفال بزه دیده وشاهد جرم ۴۵گفتار اول : مبنای فلسفی و ایدیولوژیک ۴۶گفتار دوم : مبنای ارزشی ۴۷گفتار سوم : قصور دولت ها ۴۷گفتار چهارم : حل و فصل غیر قضایی ۴۸گفتار پنجم : تقلیل بزهکاری اطفال بزه دیده ۵۰گفتار ششم : پیشگیری از بزه دیدگی مجدد اطفال ۵۱گفتار هفتم : پیشگیری از بزه دیدگی ثانویه ی اطفال ۵۲مبحث دوم : بررسی علل و عوامل بزه دیدگی اطفال ۵۳گفتار اول : عوامل شخصی ۵۳الف : عوامل مربوط به شخصیت و ویژگی های طفل ۵۳ب : عوامل مربوط به شخصیت و ویژگی های والدین ۵۴گفتار دوم : عوامل محیطی ۵۵الف : عوامل مربوط به خانواده ۵۵ب : عوامل مربوط به اجتماع ۵۷مبحث سوم : پیشگیری از بزه دیدگی کودکان ۵۸گفتار اول : پیشگیری کنشی از بزه دیدگی کودکان ۵۸الف : پیشگیری از طریق حذف و خنثی سازی عوامل بزه دیده زا ۶۰ب : پیشگیری از طریق شناسایی کودکان مستعد بزه دیدگی، حمایت و مراقبت از آنها ۶۱ج : پیشگیری از طریق ایمن سازی کودکان ۶۲گفتار دوم : پیشگیری واکنشی از بزه دیدگی کودکان ۶۲فصل چهارم: حمایت های ماهوی از کودکان بزه دیده و شاهد جرم در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۶۵مبحث اول : حمایت های ماهوی از کودکان بزه دیده در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۶۵گفتار اول : جرم انگاری حمایتی ۶۶الف : جرم انگاری رفتارهای آسیب زا نسبت به کودکان ۶۶ب : جرم انگاری عدم گزارش جرایم علیه کودکان ۶۸گفتار دوم : کیفرانگاری حمایتی ۶۹الف : تشدید کیفر مرتکبان جرایم علیه کودکان ۷۰ب : اعمال کیفرهای مالی ۷۲ج : اعمال کیفر دنباله دار ۷۳گفتار سوم : پیش بینی شیوه های جبران آثار ناشی از بزه دیدگی ۷۵الف : جبران آثار مادی ناشی از بزه دیدگی ۷۷ب : جبران آثار معنوی ناشی از بزه دیدگی ۷۸مبحث دوم : حمایت های ماهوی از کودکان شاهد جرم در حقوق ایران و اسناد بین الملل ۸۰گفتار اول : جرم انگاری حمایتی ۸۰الف : جرم انگاری تهدید شاهد ۸۱ب : جرم انگاری توهین به شاهد ۸۴ج : جرم انگاری افشای هویت یا اقامتگاه شاهد ۸۶گفتار دوم : عدم امکان انتساب افترا به شاهد و اخذ ضمانت احتیاطی از متهم ۸۹الف : عدم امکان انتساب افترا به شاهد ۹۰ب : اخذ ضمانت احتیاطی از متهم ۹۲بخش دوم : حمایت از کودکان بزه دیده و شاهد جرم در فرآیند دادرسی کیفری (با تاکید بر قطعنامه ی ۲۰۰۵) ۹۵فصل اول : تشکیلات ناظر بر کودکان بزه دیده و شاهد جرم در فرآیند کیفری ۹۷مبحث اول : مراجع و نهادهای مرتبط با کودکان بزه دیده و شا هد جرم در فرآیند کیفری ۹۸گفتار اول : مراجع رسیدگی کننده به جرم علیه کودک ۹۸الف : مراجع رسمی ۹۸ب : مراجع غیر رسمی ۱۰۱گفتار دوم : سایر مراجع مرتبط با کودکان بزه دیده و شا هد جرم در فرآیند کیفری ۱۰۶مبحث دوم : مقامات و دست اندرکاران مرتبط باکودکان بزه دیده و شاهد جرم در فرآیند کیفری ۱۰۹گفتار اول : آموزش به مقامات و دست اندرکاران ۱۰۹گفتار دوم : وظایف مقامات و دست اندرکاران ۱۱۱الف : وظایف عام ۱۱۱۱– توجه به عالی ترین منافع کودک ۱۱۱اول : حمایت ۱۱۲دوم : رشد هماهنگ ۱۱۴۲– توجه به کرامت انسانی ۱۱۶۳– عدم تبعیض ۱۱۸۴– حق مشارکت ۱۲۲ب : وظایف خاص ۱۲۳فصل دوم : تشریفات ناظر بر کودکان بزه دیده و شاهد جرم در فرآیند کیفری ۱۲۵مبحث اول : تشریفات عام ۱۲۵گفتار اول : اطلاع رسانی در خصوص فرآیند کیفری ۱۲۶گفتار دوم : تسهیل امکان دستیابی به کمک های موثر ۱۲۸الف : حمایت مالی ۱۳۱ب : حمایت پزشکی ۱۳۱ج : حمایت حقوقی ۱۳۲د : حمایت اجتماعی ۱۳۲گفتار سوم : حمایت از کودک در برابر آسیب های احتمالی و تامین امنیت وی ۱۳۳الف : حفاظت در برابر کنشگران عدالت کیفری ۱۳۵۱– حفاظت از بزه دیده در برابر متهم ۱۳۵۲– حفاظت از بزه دیده در برابر نهادهای عدالت کیفری ۱۳۹ب : حفاظت در برابر جامعه (حفاظت از هویت بزه دیدگان و شهود) ۱۴۱۱– حفاظت در برابر رسانه های جمعی ۱۴۲۲– حفاظت در برابر افراد جامعه ۱۴۴گفتار چهارم : اتخاذ تدابیر پیشگیرانه ی خاص ۱۴۶گفتار پنجم : حفظ حریم خصوصی کودکان ۱۴۷گفتار ششم : برخورد عادلانه ۱۴۷مبحث دوم : تشریفات خاص ۱۴۹گفتار اول : تشریفات خاص ناظر بر مرحله ی قبل از رسیدگی در دادگاه ۱۵۰الف : مرحله ی کشف جرم و تحقیقات مقدماتی ۱۵۱۱– تسهیل ورود طفل بزه دیده به فرآیند دادرسی ۱۵۲اول : گزارش دهی اجباری ۱۵۳دوم : حیثیت عمومی بخشیدن به جرایم علیه اطفال ۱۵۶سوم : تکلیف متولیان در اعلام جرم ۱۵۶چهارم : تخصیص نهاد های ویژه جهت اعلام جرم ۱۵۷۲– شناسایی نیازهای طفل بزه دیده در بدو ورود به فرآیند ۱۵۹اول : اقدامات فوری در جهت حمایت از اطفال بزه دیده و شاهد جرم ۱۵۹دوم: قابلیت استناد به نوار ضبط شده ی اظهارات طفل به جای شهادت ۱۶۰ب : مرحله ی بازپرسی ۱۶۱۱– آماده سازی اطفال بزه دیده و شاهد جرم برای بازپرسی ۱۶۲۲– حمایت از اطفال بزه دیده و شاهد جرم در مرحله ی بازپرسی ۱۶۴اول : اتخاذ شیوه های متناسب بازپرسی از اطفال بزه دیده و شاهد جرم ۱۶۵دوم : تضمین حقوق اطفال بزه دیده و شاهد جرم در جلسه ی بازپرسی ۱۶۹گفتار دوم : تشریفات خاص ناظر به کودک بزه دیده و شاهد جرم در مرحله ی محاکمه ۱۷۰الف : مرحله ی رسیدگی در دادگاه ۱۷۱۱– حق طفل بزه دیده و شاهد جرم در کاهش صعوبت رسیدگی ۱۷۲اول : آماده سازی اطفال بزه دیده و شاهد جرم برای دادرسی ۱۷۳دوم : عدم مواجهه ی طفل بزه دیده با بزهکار ۱۷۴سوم : همراهی طفل بزه دیده در طول جریان دادرسی ۱۷۴۲– جلوگیری از افشای هویت طفل بزه دیده و شاهد جرم ۱۷۵اول : غیر علنی کردن جلسه ی دادرسی ۱۷۶دوم : ایجاد مانع بین شاهد و متهم ۱۷۷ب : مرحله ی صدور و اجرای حکم ۱۷۷۱– تامین حقوق طفل بزه دیده در مرحله ی تعیین مجازات ۱۷۹اول : تاثیر آسیب پذیری طفل بزه دیده در تعیین مجازات ۱۷۹دوم : تضمین حقوق مالی طفل بزه دیده در صدور احکام مالی ۱۸۳سوم : مجازات های جایگزین حبس و دغدغه های اطفال بزه دیده ۱۸۵۲– حمایت از طفل بزه دیده و شاهد جرم در مرحله ی اجرای مجازات ۱۸۷اول : حمایت از اطفال بزه دیده در آزادی پیش از موعد بزهکار ۱۸۸دوم : تضمین اجرای احکام مالی به نفع طفل بزه دیده ۱۸۹نتیجه گیری ۱۹۱ضمایم ۱۹۵فهرست منابع و مآخذ ۲۱۸چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• آیین دادرسی
• جرم انگاری
• جرم شناسی
• رفتار بزهکار
• شاهد
• قطع نامه های بین المللی
• کودکان
• نظام حقوقی
• اطفال بزه دیده و شاهد جرم
• قطعنامه ی ۲۰۰۵
• حمایت های کیفری
• فرآیند دادرسی کیفری.