بررسی صلاحیتهای فوق العاده مقامات عالی حکومتی در ایران


بررسی صلاحیتهای فوق العاده مقامات عالی حکومتی در ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط ثریا شریعتی، با راهنمایی ابراهیم عزیزی و با مشاوره احمد اسدیان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

بررسی صلاحیتهای فوق العاده مقامات عالی حکومتی در ایران
عنوانبررسی صلاحیتهای فوق العاده مقامات عالی حکومتی در ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوثریا شریعتی
استاد راهنماابراهیم عزیزی
استاد مشاوراحمد اسدیان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


چکیده

حمایت از حیات ملت یکی از مهمترین وظایف حکومت است. حالت فوق العاده یا وضعیت استثنایی تنها زمانی ممکن است اعلام شود که حیات ملتی تهدید شده باشد. این زمانی رخ خواهد داد که در پرتو تهدیدهایی بر ضد ملتی، اختیارهای عادی مقام های عمومی برای اداره کشور نابسنده و ناکافی باشد. بسیاری از کشورها در قانون اساسی خود با پیش بینی اختیارات فوق العاده در شرایط غیرعادی و استثنایی برای عالی ترین مقامات حکومتی، او را قادر می سازند که خارج از محدودیت های معمولی قانون اساسی تدابیر و تصمیمات لازم را اتخاذ نماید و مملکت را از حالت بحران و هرج و مرج نجات دهند.در نظام مردم سالارجمهوری اسلامی ایران، عالی ترین مقام رسمی کشور، رهبر است . از این رو رهبری از اختیارات فوق العاده برخوردار می باشد که با متمرکز شدن قدرت در دست او، به وضع مقررات و اتخاذ تدابیر لازم تا مرتفع شدن حالت بحران می پردازد. تجلی تامین سعادت بشر توسط خداوند منان در مکتب تعالی بخش اسلام است که با رهبری الهی محقق می شود و لازمه آن عمل به احکام اسلام است و ولایت فقیه ضامن اجرای همه احکام نورانی اسلام است و چون اسلام برای هر وضعیتی چه عادی و چه فوق العاده برنامه حیات بخشی دارد، ولایت مطلقه فقیه با اعمال احکام الهی در هر مرحله سعادت، عزت و کرامت مردم و رشد، تعالی و سرافرازی کشور را محقق می نماید و تجارب انقلاب و اعمال ولایت امام و رهبری معظم انقلاب بهترین سند افتخار است که نشان داده است جمهوری اسلامی با تدابیر رهبر الهی همواره پیشرفت و عدالت و سرافرازی را طی نموده است و لازم است مدل آن تبیین شده و به جهان برای خدمت به بشریت ارایه شود.توازن و برابری بین اختیارات فوق العاده و حقوق و آزادی های فردی در قانون اساسی ایران به درستی برقرار شده است و مکانیسم کنترلی دقیقی وجود دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱


فصل اول: مبانی و مفاهیم

گفتار اول: اختیارات فوق العاده ۱

بند اول : ویژگی های حالت فوق العاده ۸

بند دوم: شرایط اعلام حالت فوق العاده ۹

بند سوم: مقامات تشخیص دهنده حالت فوق العاده ۱۰

بند چهارم: مقامات اعمال کننده حالت فوق العاده ۱۲

بند پنجم: برقراری حالت فوق العاده در قانون اساسی ۱۲

بند ششم: نظارت بر برقراری حالت فوق العاده و محدودیت های ضروری ۱۴

گفتار دوم: بالاترین مقام سیاسی ۱۸

بند اول: رهبری ۱۹

بند دوم: ریاست جمهوری ۲۵


فصل دوم: بررسی وظایف و اختیارات بالاترین مقام سیاسی در ساختار جمهوری اسلامی ایران

گفتار اول: وظایف و اختیارات مقام رهبری نسبت به کل نظام ۳۳

بند اول: تعیین سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران ۳۳

بند دوم: نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام ۳۴

بند سوم: حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه ۳۴

بند چهارم: حل معظلاتی که از طریق عادی قابل حل نیست ۳۵

بند پنجم: فرمان همه پرسی ۳۶

گفتار دوم: وظایف و اختیارات مقام رهبری نسبت به قوای سه گانه ۳۷

بند اول: قوه مجریه ۳۷

بند دوم: قوه مقننه ۴۰

بند سوم: قوه قضاییه ۴۷

گفتار سوم: سایر وظایف و اختیارات مقام رهبری ۴۷

بند اول: وظایف و اختیارات ولی امر به عنوان رهبر مسلمین جهان ۴۷

بند دوم: وظایف و اختیارات مقام رهبری در امور شرعی ۴۸

بند سوم: وظایف و اختیارات مقام رهبری در سایر ارگانهای دولتی و نهادهای قانونی ۵۰

گفتار چهارم: احکام حکومتی ۵۳

بند اول: مفهوم حکم حکومتی ۵۳

بند دوم: مصلحت و حکم حکومتی ۵۴

بند سوم: رهبری و احکام حکومتی ۵۵

بند چهارم: حکم حکومی ولی فقیه و حالت های فوق العاده و بحران ۵۸


فصل سوم: بررسی ارتباط میان اختیارات فوق العاده با اصل حاکمیت قانون، مردم سالاری

گفتار اول: ارتباط میان اختیارات فوق العاده با اصل حاکمیت قانون ۶۳

بند اول: مفهوم حاکمیت قانون ۶۳

بند دوم: مبانی حاکمیت قانون ۶۵

بند سوم: قانون اساسی و حاکمیت قانون ۶۷

بند چهارم: ارتباط حاکمیت قانون با اختیارات فوق العاده ۶۸

گفتار دوم: ارتباط میان اختیارات فوق العاده با مردم سالاری ۶۹

بند اول: مفهوم دموکراسی و مردم سالاری ۷۱

بند دوم: ارکان و مختصات دموکراسی ۷۲

بند سوم: قانون اساسی و مردم سالاری ۷۳

بند چهارم: ارتباط مردم سالاری با اختیارات فوق العاده ۷۴


فصل چهارم: اجرای صحیح و کارآمد اختیارات فوق العاده رهبری

گفتار اول: انواع نظارت ۸۰

بند اول: نظارت استطلاعی ۸۰

بند دوم: نظارت استصوابی ۸۱

گفتار دوم: قلمرو نظارت مجلس خبرگان ۸۲

نتیجه و پیشنهادات ۸۴

منابع ۸۷

کلیدواژه ها

  • بررسی صلاحیتها
  • صلاحیت قضایی
  • مقامات دولتی
  • حکومت
  • رهبری
  • اسلام
  • قوه داوری
  • تصمیم گیری
  • سیاستمدار