تحریم سرمایه گذاری خارجی از منظر حقوق بین الملل اقتصادی: بررسی موردی ایران


تحریم سرمایه گذاری خارجی از منظر حقوق بین الملل اقتصادی: بررسی موردی ایران عنوان رساله ای است که توسط محمدرضا ملت، با راهنمایی سیدیاسر ضیایی 1 در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه قم دفاع گردید.

تحریم سرمایه گذاری خارجی از منظر حقوق بین الملل اقتصادی: بررسی موردی ایران
عنوانتحریم سرمایه گذاری خارجی از منظر حقوق بین الملل اقتصادی: بررسی موردی ایران
رشتهحقوق بین الملل
دانشجومحمدرضا ملت
استاد راهنماسیدیاسر ضیایی1
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه قم


چکیده

با توجه به حرکت جامعه بین المللی پس از پایان جنگ جهانیدوم به سمت تشدید تحریم های سرمایه گذاری های خارجی به ویژه پس از پایان جنگ سرد، امروزه این نوع تحریم ها به عنوان یکی از حربه های مهم در ساختار ملل متحد و هم در خارج از آن در چارچوب تحریم های یکجانبه اولیه و ثانویه تلقی می شوند. سوال اصلی تحقیق حاضر که با رویکرد توصیفی–تحلیلی و بهره گیری از جدیدترین منابع کتابخانه ای موجود اعم از اسناد بین المللی مرتبط و آرای قضایی و داوری بین المللی و هم چنین اسناد حقوق داخلی ناظر بر سرمایه گذاری خارجی و در سه بخش انجام شده است بدین صورت است که تحریم های سرمایه گذاری خارجی علیه جمهوری اسلامی ایران و تحریم های موثر بر سرمایه گذاری خارجی علیه ایران تا چه اندازه در حقوق بین الملل اقتصادی از مشروعیت برخوردارند. نتیجه تحقیق حاضر متضمن این است که تحریم های سرمایه گذاری خارجی نه ممنوع هستند و نه تجویز شده اند بلکه با رعایت قواعد بین المللی مجاز هستند.تحریم های سرمایه گذاری که با اصول و قواعد حقوق بین الملل اقتصادی و سرمایه گذاری خارجی از جمله اصل آزادی تجارت،شرط ثبات معاهدات سرمایه گذاری،شروط اقدام متقابل و قطعنامه های سازمان های بین المللی اقتصادی،حقوق بشر اقتصادی،حق توسعه،اصول معاهدات سرمایه گذاری خارجی،تعهدات ناشی از برجام،مقررات سازمان تجارت جهانی،منشور جهانی انرژی و دکترین های اقتصادی و حقوقی همخوانی نداشته و نامشروع هستند و به همین دلیل بخش زیادی از تحریم های سرمایه گذاری خارجی علیه ایران از مشروعیت برخوردار نیست.

ساختار فهرست رساله

فهرست تفصیلی مقدمه

بیان مسیله

پیشینه تحقیق

اهداف تحقیق

جنبه نوآوری

سوالهای تحقیق

فرضیههای تحقیق

روش تحقیق

ساختار تحقیق

بخش اول: مفاهیم، نظریات و پیشینه تحریم سرمایه گذاری خارجی

۱–تعریف مفاهیم

۱–۱–سرمایه

۲–۱ –سرمایهگذار

۳–۱–سرمایهگذاری

۴–۱–سرمایهگذاری خارجی

۵–۱–معاهدات سرمایه گذاری خارجی

۶–۱–تحریم ۲۳

–۶– ۱–تحریمهای اقتصادی

۲–۶–۱– تحریم های سرمایهگذاری خارجی

۲–نظریات اقتصادی

۳– نظریات حقوقی ۳۹

–۱–مبانی مشروعیت تحریمهای اقتصادی بین المللی

۲–۱–۳– دفاع مشروع

۳–۱–۳–تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل متحد

۳–۲– مبانی عدم مشروعیت تحریم اقتصادی بینالمللی

۴–پیشینه تحریم سرمایه گذاری خارجی ۵۰ ۴–۱–پیشینه تحریم سرمایه گذاری خارجی درعرصه جهانی ۵۰ ۲–۴–پیشینه تحریم سرمایه گذاری خارجی ایران

رهیافت بخش

بخش دوم: ارزیابی تحریم سرمایه گذاری خارجی ایران از منظر اصول حقوقبینالملل اقتصادی و معاهدات بینالمللی اقتصادی و نهاد های بین المللی اقتصادی

۱–اصول حقوق بین الملل اقتصادی

۱–۱–۱–مفهوم اصل توسعه در حقوق بین الملل

۱–۱–۲–اصل توسعه و تحریم سرمایه گذاری خارجی ایران

۲–۱–از منظر اصل انتقال فناوری

۱–۲–۱ –مفهوم اصل انتقال فناوری در حقوقبینالملل

۱–۲–۳– اصل انتقال فناوری و تحریم سرمایه گذاری خارجی در ایران

۳–۱–از منظر اصل آزادی تجارت

۱–۳–۱–مفهوم اصل آزادی تجارت در حقوق بین الملل

۱–۳–۲– اصل آزادی تجارت و تحریمهای سرمایه گذاری خارجی علیه جمهوری اسلامی ایران

۱–۳–۳– اصل آزادی تجارت وتحریم سرمایه گذاریخارجی در ایران

۴–۱ اصل تعیین سرنوشت اقتصادی از منظر حقوقبین الملل

۱–۴–۱مفهوم اصل تعیین سرنوشت اقتصادی

۱–۴– ۲حق تعیینسرنوشت اقتصادی و تحریم های سرمایه گذاری خارجی علیه ایران

۲–تحریم سرمایه گذاری خارجی از منظر معاهدات بین المللی اقتصادی

۱–۲ موافقت نامه های تجارت آزاد

۲–۲– معاهدات مودت

۳–۲–معاهدات دوجانبه سرمایه گذاری خارجی

۲–۴–معاهدات چندجانبه سرمایه گذاری خارجی

۲–۴–۱منشور انرژی

۲–۴–۲–آژانس چندجانبه تضمین سرمایه گذاری( میگا)

۲–۵ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)

۳– نهاد های جهانی

۳–۱–سازمان تجارت جهانی

۳–۲– بانک جهانی

۳–۳–صندوق بین المللی پول

۴–۳–سازمان همکاری اقتصادی و توسعه

۴–تحریم های سرمایه گذاریخارجی از منظر سازمانهای منطقه ای

اتحادیه اروپا

رهیافت بخش

بخش سوم: تحریمهای سرمایه گذاری خارجی ایران از منظر رویه قضایی بینالمللی و مسیولیت بین المللی ناشی از تحریم های سرمایه گذاری خارجی ایران

۱–دیوان بین المللی دادگستری

۲– دیوان دادگستری اروپایی

۱–۲– عدم مشروعیت تحریم های اتحادیه اروپا در زمینه سرمایه گذاری خارجی

۲–۱–۱ –فقدان صلاحیت

۲–۱–۲–نقض الزامات اساسی ناظر بر تشریفات تصمیم گیری

۲–۱–۳ –سوء استفاده از قدرت

۲–۲ انواع مسیولیت در اعمال تحریم های اقتصادی و سرمایه گذاری در رویه قضایی دیوان دادگستری اروپایی

۱–۲–۲مسیولیت محض

۲–۲–۲مسیولیت مشترک

۳– مسیولیت بین المللی شرکتهای تحریم کننده

۴– ساز و کارهای بین المللی طرح مسیولیت بینالمللی ناشی از سرمایه گذاری خارجی ایران

رهیافت بخش

نتیجه گیری و پیشنهادها

منابع

کلیدواژه ها

  • سرمایه گذاری خارجی
  • تحریم
  • آزادی تجارت
  • موافقت نامه سرمایه گذاری خارجی
  • حقوق بین الملل اقتصادی
  • ایران