تضمینات حقوق بشر در تحقیقات مقدماتی
تضمینات حقوق بشر در تحقیقات مقدماتی عنوان پایان نامه ای است که توسط سارا مشکین سنجابی، با راهنمایی محمود آخوندی و با مشاوره عادل ساریخانی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
 | |
| عنوان | تضمینات حقوق بشر در تحقیقات مقدماتی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | سارا مشکین سنجابی |
| استاد راهنما | محمود آخوندی |
| استاد مشاور | عادل ساریخانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
چکیده
اعلامیه های جهانی و منطقه ای حقوق بشر دربردارنده موازینی در ارتباط با اصول آیین دادرسی کیفری می باشد که تاکید اصلی آنها بیشتر بر حفظ منافع اشخاص مرتبط با دادرسی کیفری( از قبیل متهم، شاکی و شهود و غیره )است. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان انعکاس این موازین در قوانین داخلی است. از جمله این اصول و موازین در مرحله تحقیقات مقدماتی عبارتند از : اصل برایت، لزوم دخالت وکیل، منع هر گونه اکراه، اجبار و شکنجه و محدود کردن موارد بازداشت موقت و غیره است. حقوقدانان همواره به منظور بهینه سازی قواعد آیین دادرسی کیفری،اصول فوق را با این قانون مورد مطابقت و مقایسه قرار می دهند. اصول مورد تاکید در اعلامیه های حقوق بشر، قرن ها قبل مورد توجه دین مبین اسلام قرارگرفته است. با این وجود در قوانین داخلی به جز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اشکالاتی در این زمینه دیده می شود. اعطاء اختیارات وسیع به ضابطان، محدودیت حضور وکیل در مرحله تحقیقات مقدماتی ، فقدان نص قانون صریح در رابطه با حق سکوت متهم و غیره از جمله این ایرادات است.از آنجا که تحقیقات مقدماتی در قانون آیین دادرسی کیفری ایران با توجه به قانون احیاء دادسرا به شیوه تفتیشی انجام می شود، همین امر موجب می شود که حقوق متهم در این مرحله بییشتر در معرض آسیب قرار بگیرد. از این رو در این پژوهش با مطالعه تطبیقی حقوق و آزادی های متهم در حقوق ایران و اعلامیه های جهانی حقوق بشر مبادرت به ارایه پیشنهادهای سازنده از جمله حضور بی قید و شرط وکیل در تمام مراحل دادرسی، احیا پلیس قضایی و غیره شده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
الف: تعریف مسیله ۱
ب: سوال تحقیق: ۳
ج: فرضیه ها: ۴
د: سابقه تحقیق: ۴
ر: ضرورت انجام تحقیق: ۴
ز: هدف ها و کاربردها: ۵
فصل اول: ۷
کلیات ۷
مبحث اول: مفاهیم ۸
گفتار اول: مفاهیم لغوی ۸
الف – تضمین ۸
ب – حقوق: ۹
ج– تحقیقات مقدماتی ۹
د – متهم ۹
ز– حقوق بشر ۹
گفتار دوم: مفاهیم اصطلاحی ۱۰
الف – تضمین ۱۰
ب – حقوق ۱۰
ج– تحقیقات مقدماتی ۱۳
د– متهم ۱۴
ز – حقوق بشر ۱۶
مبحث دوم: تاریخچه ۱۸
گفتار اول: تاریخچه دادسرا ۱۸
الف – دوره دادگستری خصوصی ۱۸
ب – دادگستری عمومی و پیدایش دادسرا ۱۸
۱–دوره قدیم که اصطلاحا به زمان بین شروع دادگستری عمومی تا اندکی قبل از انقلاب کبیر فرانسه اطلاق می شود ۱۹
۲–آغاز عصر اصلاحات (همزمان با پیدایش انقلاب کبیر فرانسه) ۱۹
۳–دوران معاصر ۱۹
گفتار دوم: تاریخچه تحقیقات مقدماتی در نظام های دادرسی کیفری ۲۰
الف: نظام اتهامی ۲۰
ب – نظام تفتیشی ۲۰
ج– دادرسی مختلط یا روش فرانسوی ۲۲
گفتار سوم: تاریخچه تحقیقات مقدماتی در قوانین ایران ۲۳
گفتار چهارم: تاریخچه حقوق بشر ۲۵
الف – تاریخ باستانی حقوق بشر ۲۵
ب – سهم ایران در حمایت از حقوق بشر ۲۷
ج – پایه های حقوق بشر در قرآن ۲۹
د– تاریخچه تصویب اعلامیه های حقوق بشر ۳۰
مبحث سوم: مبانی ۳۲
گفتار اول: اصل برایت ۳۲
الف– تبیین اصل برایت ۳۲
ب – آثار اصل برایت ۳۲
۱– تکلیف مقام تعقیب به تحصیل و ارایه دلایل اتهام ۳۳
۲– لزوم تفهیم اتهام به متهم ۳۳
۳– حق بهره مندی از وکیل در تحقیقات مقدماتی ۳۳
۴– اعطای فرصت و امکانات لازم به متهم برای دفع اتهام از خود ۳۴
۵– منع شکنجه ۳۴
۶– منع بازداشت خودسرانه ۳۴
گفتار دوم: اصل کرامت انسانی ۳۴
الف:تبین اصل کرامت انسانی: ۳۴
ب – اهمیت کرامت انسانی در اعلامیه جهانی حقوق بشر ۳۷
فصل دوم: حقوق متهم در مرحله کشف،تعقیب و تحقیق ۴۱
مبحث اول: مرحله کشف جرم ۴۲
گفتار اول: تبیین مرحله کشف ۴۲
الف– مفهوم مرحله کشف جرم ۴۲
ب – قلمرو مرحله کشف جرم ۴۳
گفتار دوم: وظایف و اختیارات ضابطان دادگستری ۴۴
الف – جرایم مشهود ۴۴
۱– ۱– جرم مشهود واقعی: ۴۵
۲–۱ جرم مشهود حکمی: ۴۵
ب– جرایم غیر مشهود: ۴۷
گفتار سوم: الزامها و تعهدات تحمیلی به متهم در مرحله کشف جرم ۵۰
الف– دستگیری و بازداشت پلیسی ۵۰
ب – بازرسی های پلیسی ۵۴
ج – ضبط اشیاء و توقیف نوشته ها: ۷۰
د:بازجویی های پلیسی: ۷۳
۱–۲ تست های تصویری: ۷۹
۲–۲ روشهای روانی: ۸۰
۳–۲ استفاده از دستگاه دروغ سنج: ۸۰
۵–۲ نارکوآنالیز: ۸۱
گفتار چهارم: حقوق دفاعی متهم در مرحله کشف جرم ۸۲
الف – ممنوعیت دستگیری خودسرانه ۸۲
ب – تفهیم اتهام ۸۷
ج – اعلام حق سکوت متهم ۹۰
د – اعلام حق داشتن وکیل ۹۴
ه– – منع هرگونه شکنجه: ۹۷
و– حرمت حریم خصوصی متهم ۱۰۲
مبحث دوم : مرحله تعقیب ۱۰۶
گفتار اول : مفهوم تعقیب و مقام تعقیب ۱۰۶
الف – مفهوم تعقیب ۱۰۶
ب – مقامات تعقیب ۱۰۶
گفتار دوم : سیستمهای تعقیب ۱۰۸
الف – سیستم قانونی بودن تعقیب ۱۰۹
ب – سیستم موقعیت داشتن تعقیب ۱۱۰
د – ارزیابی سیستمهای تعقیب در رابطه با حقوق متهم ۱۱۱
گفتار سوم : ویژگی های نهادتعقیب ۱۱۲
الف – استقلال مقام تعقیب ۱۱۲
ب – وحدت نهاد تعقیب ۱۱۳
ج – رد قضات دادسرا ۱۱۵
گفتار چهارم : ویژگی های مقام تعقیب ۱۱۵
الف – حفظ راز شغلی و آبروی متهمان ۱۱۵
ب – متبحر و آگاه به امور قضایی و اصول حاکم بر حقوق متهم ۱۱۶
ج – بی طرفی مقام تعقیب ۱۱۷
مبحث سوم: مرحله تحقیقات مقدماتی ( به معنای اخص ) ۱۱۸
گفتار اول: تبیین تحقیقات مقدماتی ۱۱۹
الف – تعریف تحقیقات مقدماتی ۱۱۹
ب – ویژگی های تحقیقات مقدماتی ۱۱۹
گفتار دوم: تضمینات حقوق بشر در جمع آوری دلایل ۱۲۲
الف – تحقیق از شاکی: ۱۲۳
ب– تحقیق از متهم: ۱۲۴
ج – معاینات محلی ۱۳۳
د– منع الزام به معاینه پزشکی: ۱۳۶
ه– – جلب نظر کارشناس ۱۳۷
گفتار سوم: تضمینات حقوق بشر در اخذ قرار های تامینی ۱۳۸
الف – ضوابط انتخاب تامین ۱۳۸
ب – انواع قرارهای تامین ۱۴۳
گفتار چهارم: قرارهای نهایی ۱۵۹
الف قرار منع تعقیب: ۱۶۰
ب – قرار موقوفی تعقیب: ۱۶۱
ج – قرار ترک تعقیب: ۱۶۲
د – قرار مجرمیت: ۱۶۳
گفتار پنجم: سایر حقوق دفاعی متهم درتحقیقات مقدماتی ۱۶۵
الف – حق داشتن وکیل در تحقیقات مقدماتی: ۱۶۵
ب– حق اطلاع از محتویات پرونده و تهیه رونوشت از آنها ۱۷۲
ج– حق مواجهه و پرسش از شهود ۱۷۳
الف – کتب ۱۸۶
ب – منابع خارجی ۱۹۳
ج– پایان نامه ها ۱۹۳
کلیدواژه ها
- ایران
- حقوق بشر
- شکنجه و آزار
- نظام حقوقی
- اصل برایت
- آیین دادرسی کیفری
- پلیس قضایی
- حقوق متهم
- دادگستری
- قرآن
- کرامت انسانی
- کشف جرم
- وکیل
- تضمینات