جرم‌شناسی

جرم‌شناسی یا بزه‌شناسی رشته‌ای از علوم جنایی است که درباره عوامل جرم‌زا و کیفیت و امور و مقتضیات و شرایط فردی و محیطی و اجتماعی مؤثر در بروز رفتار جنایی یا علل وقوع جرم یا صور گونگون بزه و جنبه های کمی و کیفی آن و از پیدایش حالت خطرناک در انسان و انسان های تبهکار و معمای تشکیل گروه های جامعه ستیز در میان جوامع انسانی با روش عینی و علمی یا مشاهده و آزمون و مقایسه و استقراء کافی به بررسی و تحقیق مداوم می‌پردازد تا مگر با استمداد و استفاضه از تمام تخصص های علمی بر طرق پیشگیری از جرم یا غیر مستقیم از حدوث جرایم و روش های درمان و اصلاح و تربیت بزهکاران یا کسانی که در اثر عوامل جرم‌زای فردی (و محیط طبیعی و اجتماعی بدی را برگزیده‌اند و از خود روبرتافته و از انسانیت گریخته‌اند و پرورش دوباره و از نو سازگار ساختن آنان با جامعه و نظام اجتماعی دست یابد.

در میان حقوق‌دانان خارجی نیز جرم شناسی به صور گوناگونی تعریف شده است به عنوان مثال؛

1.سی لیگ (seelig) جرم شناسی را علم جرم می‌داند.

2.ساترلند (sutherland)جرم‌شناسی را یک علمی می‌داند که جرم را به عنوان یک پدیده اجتماعی مطالعه می‌کند و دامنه آن را شامل تحولات تدوین قوانین، تجاوز به این قوانین و عکس العمل هایی که جرم نسبت به قانون ایجاد می‌کند می‌شناسد.

3.استفانی (stefani) و لوواسور ژامبومرلن (Levasour) جرم شناسی را علمی می‌دانند که به مطالعه بزهکاری می‌پردازد تا علل آن را بشناسد، تکوین آن را بازیابد و فرآیندها ونتایج آن را جستجو کند.

4.از نظر لاویستن و استانسیو جرم شناسی مطالعه کامل انسان برای شناخت علل و درمان اعمال ضد اجتماعی است.

5.گسن جرم شناسی را علمی می‌داند که به مطالعه عوامل و فرآیندهای فعل مجرمانه می‌پردازد و با شناسایی این عوامل و فرآیندها بهترین طرق و روش ها را برای غلبه یا تخفیف این افت اجتماعی تعیین می‌کند.

6.به اعتقاد ژیاکو موکانرا، مدیر اینستیتوی پزشکی قانونی مرکزی بین المللی، جرم شناسی علمی چند سیستمی است که رفتار ضد اجتماعی را به منظور آشکار کردن علل تحقیقات بنیادی و تدوین برنامه های پیشگیری و درمان و... (تحقیقات کاربردی) مطالعه می‌کند. مطالعه علمی جرم و مجرم برای شناخت علل ایجاد این دو و پیشگیری و درمان اعمال مجرمانه و مباشران این اعمال.