حمایت های بین المللی از بهداشت روان و حقوق معلولین ذهنی و روانی
حمایت های بین المللی از بهداشت روان و حقوق معلولین ذهنی و روانی عنوان پایان نامه ای است که توسط پرمیس ایزدپناه، با راهنمایی امیرساعد وکیل و با مشاوره عاطفه امینی نیا در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
 | |
| عنوان | حمایت های بین المللی از بهداشت روان و حقوق معلولین ذهنی و روانی |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | پرمیس ایزدپناه |
| استاد راهنما | امیرساعد وکیل |
| استاد مشاور | عاطفه امینی نیا |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
چکیده
این پژوهش با عنوان حمایت های بین المللی از بهداشت روان و حقوق معلولین ذهنی و روانی قصد در شناسایی و طبقه بندی اسناد بین المللی که حقوق معلولین ذهنی و روانی را مورد حمایت قرار داده اند، بررسی محتوایی این حقوق و نهایتا چگونگی انعکاس آن در قوانین داخلی دولتها را دارد . در بخش اول بعد از ذکر کلیات موضوع با ارایه یک طبقه بندی موضوعی– تاریخی به بررسی اسناد بین المللی که حقوق معلولین ذهنی و روانی را مورد حمایت قرار داده اند پرداخته خواهد شدو به این نتیجه رسیده میشود که مبنای جهت گیری اسناد اولیه که بر عدم تبعض استوار بوده به تدریج تغییر یافته و اسناد حقوق بشری بعدی حاکی از حمایتی بیشتر از عدم تبعیض صرف و با رویکرد تبعیض مثبت و ایجاد نا برابری های جبران ساز به نفع افراد دارای اختلال روان میباشند . بخش دوم این نوشتار که حمایت از حقوق معلولان ذهنی و روانی در سطح بین المللی نام دارد، به بررسی سه موضوع اصلی مبانی حمایت از معلولین ذهنی و روانی، ساز و کار های پیش بینی شده برای حمایت از این افراد و در نهایت بررسی محتوایی حقوق بشری آنها و نحوه انعکاس این حقوق در قوانین داخلی کشور ها خواهد پرداخت. بررسی محتوایی حقوق معلولین ذهنی و روانی با تکیه بر اصول سازمان ملل برای حمایت از اشخاص دارای بیماریهای روانی و بهبود مراقبتهای بهداشت روان سال ۱۹۹۱ صورت خواهد گرفت . زیرا این سند تا کنون جامع ترین سندی است که به صورت محتوایی حقوق این افراد را مورد بررسی قرار داده است. نهایتا تفسیر محتوای این حقوق و چگونگی انعکاس آن در قوانین داخلی کشور ها ما را به این نتیجه می رساند که قانون گذاری توسط دولتها ابزاری بسیار مهم برای ورود مفاهیم حقوق بشری به داخل کشور ها و انعکاس عملی و اجرایی حقوق بشر در حمایت از انسان ها می باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده
مقدمه ۱
بخش اول:حقوق حاکم بر معلولیت و بهداشت روان در آیینه اسناد بین المللی ۵
فصل اول:مفهوم معلول و معلولیت ۶
گفتار اول:تعریف ۷
گفتاردوم: طبقه بندی ۸
فصل دوم: بهداشت روان ۱۱
گفتاراول: تعریف ۱۳
گفتاردوم: انواع اختلالات روان ۱۴
گفتارسوم: وضعیت بهداشت روان در ایران ۱۶
فصل سوم: سیر تدوین حقوق بین الملل بهداشت روان ۱۹
گفتاراول:اسناد عمومی ۱۹
بند اول–منشور ملل متحد ۱۹۴۵ و اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۹۴۸ ۲۰
بند دوم– میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶) ومیثاق بین المللی حقوق اقتصادی،
اجتماعی، فرهنگی (۱۹۶۶) ۲۲
بند سوم – توصیه نامه های عمومی ۲۳
۱–توصیه نامه عمومی شماره ۵ ۲۳
۲–توصیه نامه عمومی شماره ۱۴ ۲۶
گفتار دوم:اسناد مختلف بین المللی که به حق بهداشت اشاره شده است ۳۰
بند اول – اعلامیه جهانی حقوق کودک مصوب ۱۹۵۹ ۳۱
بند دوم – کنوانسیون ب م محو هر گونه تبعیض نژادی ۱۹۶۵ ۳۱
بند سوم – اعلامیه رشد و ترقی مصوب دسامبر ۱۹۶۹ ۳۱
بند چهارم – کنوانسیون محو کلیه اشکال تبعیض علیه زنان ۱۹۷۹ ۳۱
بند پنجم – کنوانسیون ضد شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی، موهن
۱۹۸۴ ۳۲
بند ششم – قطعنامه مجموعه اصول حمایتی از همه افرادی که به گونه ای در باز داشت یا زندان
قرار دارند ۳۳
بند هفتم – کنوانسیون حقوق کودک ۱۹۸۹ ۳۳
گفتار سوم:اسناد منطقه ای ۳۵
بند اول– اروپا ۳۶
۱ – کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی۱۹۵۰ ۳۶
۲–کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه یا رفتار غیرانسانی و تحقیر کننده و مجازات۱۹۸۷ ۳۸
۳ – توصیه نامه ۱۲۳۵ در مورد روانپزشکی و حقوق بشر ۱۹۹۴ ۳۸
۴ – منشور اجتماعی اروپا بازبینی شده ۱۹۹۶ ۳۸
۵ –توصیه نامه Recدر ارتباط با حمایت از حقوق بشر و منزلت اشخاص دارای معلولیت
ذهنی۲۰۰۴ ۳۹
بند دوم – آمریکا ۳۹
۱–اعلامیه آمریکایی حقوق و وظایف انسان ۱۹۴۸ ۳۹
۲–کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر ۱۹۶۹ ۳۹
۳–پروتکل الحاقی به کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر در حوزه حقوق اقتصادی، اجتماعی و
فرهنگی ۱۹۸۸ ۴۰
۴–کنوانسیون بین دول آمریکایی در مورد محو همه اشکال تبعیض علیه اشخاص دارای معلولیت
۱۹۹۹ ۴۰
۵–توصیه نامه کمیسیون بین دول امریکایی حقوق بشر در رابطه با بیماران روانی ۲۰۰۱ ۴۱
بند سوم – افریقا ۴۱
بند چهارم – اسناد خاص ۴۲
۱–اعلامیه حقوق افراد عقب مانده ذهنی ۱۹۷۱ ۴۲
۲–اعلامیه سازمان ملل متحد درباره حقوق معلولین ۱۹۷۵ ۴۵
۳–کاراکاس ۱۹۹۰ ۴۸
۴– اصول سازمان ملل برای حمایت از معلولین ذهنی و بهبود مراقبتهای بهداشت روان ۱۹۹۱ ۴۹
۵–سالهای ۱۹۹۲ الی۱۹۹۷ ۵۱
۶– قواعد استاندارد در برابری فرصتها برای اشخاص دارای معلولیت ۱۹۹۳ ۵۲
۷– بیانیه سالامانکا: چهار چوب عملی در آموزش افراد استثنایی ۱۹۹۴ ۵۴
۸– اعلامیه مادرید ۱۹۹۶ ۵۵
– قانون مراقبت بهداشت روانی:
اصل اساسی۱۹۹۶ ۵۷
۱۰–کنوانسیون بین المللی حقوق معلولان ۲۰۰۶ ۵۹
بخش دوم:حمایت از حقوق معلولان ذهنی و روانی در سطح بین المللی ۶۲
فصل اول – مبانی ۶۳
گفتار اول – حقوق بین الملل بشر ۶۳
بند اول– مفهوم حقوق بشر ۶۳
بند دوم – نحوه تعامل حقوق بشر و حقوق بین الملل ۶۴
بند سوم – نحوه تعامل حقوق بشر با حاکمیت دولتها ۶۴
بند چهارم– حق بر سلامتی حلقه ارتباطی نسلهای مختلف حقوق بشر ۶۵
گفتار دوم – حقوق بین الملل بشر دوستانه ۶۶
فصل دوم: ساز و کارها ۶۸
گفتار اول: ضمانت اجراهای حقوق بنیادین بشر ۶۸
بند اول– بسیج افکار عمومی ۶۸
بند دوم– نظام گزارش دهی ۶۹
بند سوم– ارکان مبتنی بر منشور ۷۰
۱–شورای حقوق بشر ۷۰
۲– کمیساریای عالی حقوق بشر ۷۱
بند چهارم– ارکان مبتنی بر معاهدات ۷۳
۱– کمیته حقوق بشر ۷۳
۲– کمیته اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ۷۴
گفتار دوم – ضمانت اجراهای کنوانسیون ۲۰۰۶ بعنوان تنها حقوق سخت حاکم بر موضوع افراد
معلول ۷۵
بند اول:اجرای کنوانسیون حقوق افردا دارای معلولیت ۷۵
۱–تعهدات کلی دولتهای عضو ۷۵
۲– جمع آوری داده ها ۷۶
۳– همکاری های بین المللی ۷۷
۴– اجرای ملی ۷۷
بند دوم: نظارت بر اجرای کنوانسیون ۷۷
۱– نظارت ملی ۷۷
۲–نظارت به وسیله کمیته حقوق افراد دارای معلولیت ۷۸
الف– گزارش دولت های عضو ۷۸
ب– رسیدگی به گزارش ها ۷۹
ج– گزارش های کمیته ۷۹
فصل سوم:تعامل حقوق بین الملل و قوانین داخلی ۸۰
گفتار اول: رویکرد دولت ها در پرتو حمایت از حقوق ناظر بر بهداشت معلولان ذهنی وروانی ۸۱
بند اول – مقدمه، اهداف، تعاریف ۸۱
بند دوم– دسترسی به مراقبت های بهداشت روان ۸۳
۱ – منابع مالی برای مراقبت های بهداشت روان ۸۴
الف: برابری با بهداشت جسمانی ۸۵
ب: تخصیص منابع مالی کافی ۸۶
ج: هدایت مجدد منابع مالی ۸۶
د: بودجه بندی دستگاه های قانونی ۸۶
۲– ادغام بهداشت روان در مراقبت های بهداشتی اولیه ۸۷
۳– اختصاص مساوی منابع برای جمعیت های تحت پوشش ۸۷
۴– دسترسی به درمان های دارویی و معالجات اجتماعی– روانی ۸۸
۵– ارتقاء مراقبت های جامعه محور و خارج از بیمارستان ۹۰
بند سوم: حقوق استفاده کنندگان از خدمات بهداشت روان ۹۴
۱– رازداری ۹۴
۲– حق دسترسی به اطلاعات ۹۷
۳– حقوق و شرایط در مراکز بهداشت روان ۹۹
۴– ابلاغ و اعلان حقوق ۱۰۱
۵– خانواده ها و مراقبت کنندگان از افراد دارای اختلال روان ۱۰۱
بند چهارم: مراقبت های اختیاری و اجباری بهداشت روان ۱۰۳
۱– پذیرش و مداوای اختیاری ۱۰۳
۲– پذیرش غیرداوطلبانه و مداوای غیرداوطلبانه ۱۰۵
الف: ترکیب معالجه اجباری و پذیرش اجباری و یا تفکیک آن ۱۰۶
ب: معیارهایی برای پذیرش اجباری ۱۰۸
ج: رضایت وکالتی برای معالجه ۱۱۰
د: وضعیت های اضطراری (اورژانس ها) ۱۱۲
۳–معالجات خاص ۱۱۳
الف ) روش های اصلی پزشکی و جراحی ۱۱۳
ب: تحقیقات کلینیکی و آزمایشگاهی ۱۱۵
گفتار دوم: رویکرد دولتها در پرتو حمایت از سایر حقوق معلولان ذهنی و روان ۱۱۷
بند اول: حقوق مربوط به مجرمین دارای اختلال روان ۱۱۷
۱– مراحل قبل از محاکمه ۱۱۹
۲– مرحله محاکمه ۱۲۰
الف– مناسب بودن برای محاکمه ۱۲۱
ب– اختلال روانی در زمان جرم ۱۲۲
۳–مرحله بعد از محاکمه ۱۲۴
الف) احکام آزمایش رفتار و احکام معالجه درون جامعه ۱۲۴
ب) احکام بیمارستانی ۱۲۵
۴– مرحله بعد از صدور رای (اجرای حکم در زندان) ۱۲۵
۵– مراکز نگهداری از مجرمین بیمار روانی ۱۲۶
بند دوم: مقررات اساسی دیگر اثرگذار بر سلامت روان ۱۲۷
۱– قانون ضد تبعیض ۱۲۸
۲– مراقبت های بهداشت عمومی ۱۲۸
۳–مسکن ۱۲۸
۴– اشتغال ۱۲۹
۵– مستمری افراد دارای معلولیت ۱۳۰
۶–امور مدنی ۱۳۰
بند سوم: حمایت از گروههای آسیب پذیر، کودکان، زنان، اقلیت ها و پناهندگان (آوارگان) ۱۳۱
۱– کودکان ۱۳۱
۲– زنان ۱۳۲
۳– سایر اقلیت ها ۱۳۴
نتیجه ۱۳۶
منابع ۱۳۹
ضمایم ۱۴۵
کلیدواژه ها
- بهداشت روانی
- مشکلدار ذهنی
- مشکلدار جسمی
- معلول
- تدابیر حمایتی
- حقوق بشر
- حقوق بین الملل
- حقوق
- بین الملل
- بهداشت روان
- معلولیت