حمایت کیفری از حریم خصوصی اخلاقی

حمایت کیفری از حریم خصوصی اخلاقی عنوان پایان نامه ای است که توسط محدثه افشار، با راهنمایی محمداسماعیل افراسیابی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

حمایت کیفری از حریم خصوصی اخلاقی
عنوانحمایت کیفری از حریم خصوصی اخلاقی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحدثه افشار
استاد راهنمامحمداسماعیل افراسیابی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۴
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



چکیده

حریم خصوصی، از موضوعات بنیادین حقوق بشری و یکی از مفاهیم نظام های حقوقی توسعه یافته است که ارتباط بسیار نزدیکی با کرامت انسان ها دارد، بنابراین پشتیبانی و حمایت از شخصیت فرد و حقوق شهروندان، نیازمند حمایت از حریم خصوصی است. در نظام حقوقی ایران، حریم خصوصی به صورت مشخص حمایت نشده است. البته در مورد حریم خصوصی به تنهایی شاید بتوان به قواعدی اشاره کرد، مثل مسیله ی حریم منازل که در قانون به صراحت از آن حمایت شده ولی در مورد حریم خصوصی اخلاقی که موضوع این پایان نامه را تشکیل می دهد؛ نمی توان به طور صریح به قواعد اشاره کرد. در این پایان نامه نشان دادیم که حقوق و آزادی ها به منزله حریم خصوصی اخلاقی به طور ضمنی، و در میان سایر قواعد حقوقی، به طور ناقص مورد حمایت قرار گرفته است. قانون اساسی، قانون مجازات اسلامی، قانون آیین دادرسی کیفری، قوانین مربوط به اطلاعات (قانون جرایم رایانه ای) در زمره قوانین و مقرراتی هستند که گاه ضمنی و گاه صریحا از برخی مصادیق حریم خصوصی اخلاقی حمایت کرده اند. البته بر خلاف اینکه حریم خصوصی اخلاقی از مسایل مهمی است که با شرف، حیثیت و آبروی افراد سر و کار دارد در قانون اساسی ما متن خاصی که از حریم خصوصی به خصوص اخلاقی حمایت کرده باشد وجود ندارد. قانون مجازات به طور غیر محسوس در بعضی موارد از حریم خصوصی اخلاقی تحت عنوان بزه پوشی حمایت خود را رسانده و در بعضی موارد خود، آن را نقض کرده؛ در این پایان نامه سعی شده حریم خصوصی اخلاقی در همه ی ابعاد مورد بررسی قرار گیرد؛ بر خلاف دیگر پایان نامه ها و مقاله هایی که حریم خصوصی را فقط حریم املاک و داده های پستی و تلفن می دانند؛ امروزه نقض حریم خصوصی اخلاقی بسیار گسترده شده زیرا جوامع با شبکه های اجتماعی آشنا شده اند و یکی از عوامل نقض حریم افراد را تشکیل می دهند. حریم خصوصی اخلاقی هم در دنیای واقعی انسان ها وجود دارد و هم در دنیای مجازی و به نظر می رسد دنیای مجازی بسیار خطرناک تر از دنیای واقعی باشد؛ که در این پایان نامه یک فصل به این مسیله پرداخته شده؛ و در فصول بعدی حمایت قانون گذار از حریم خصوصی اخلاقی در دنیای واقعی و چالش های آن را بررسی می کنیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

۱– بیان مسیله ۱

۲– اهمیت تحقیق ۱

۳– هدف های تحقیق ۱

۴– سوالات تحقیق ۲

۵– فرضیه های تحقیق ۲

۶– روش تحقیق ۲

۷– چهارچوب نظری تحقیق ۲

بخش اول: کلیات (مفاهیم، مبانی، تاریخچه) ۳

فصل اول: چهارچوب مفهومی، تعریف و مبانی حریم خصوصی ۵

مبحث اول: مفهوم حریم خصوصی و تعاریف صاحبنظران ۵

گفتار اول: مفهوم حریم خصوصی و حمایت کیفری ۶

بند اول: مفهوم لغوی حریم خصوصی ۸

بند دوم: مفهوم اصطلاحی حریم خصوصی ۸

بند سوم: مفهوم اصطلاحی حمایت کیفری ۱۰

بند چهارم: مفهوم لغوی اخلاق ۱۰

گفتار دوم: اهمیت و پیشینه ی حریم خصوصی ۱۳

بند اول: اهمیت حریم خصوصی در بستر جامعه ۱۳

بند دوم: پیشینه حریم خصوصی ۱۴

مبحث دوم: مبانی حریم خصوصی ۱۶

گفتار اول: مبانی حمایت از حریم خصوصی در جامعه ۱۷

گفتار دوم: مبانی فقهی حریم خصوصی در منابع شیعه ۱۹

الف) قرآن ۱۹

ب) روایات ۲۲

فصل دوم: انواع حریم خصوصی ۲۵

مبحث اول: حریم خصوصی در دنیای واقعی ۲۵

گفتار اول: حریم خصوصی جسمانی ۲۵

گفتار دوم: حریم خصوصی منازل و اماکن ۲۷

گفتار سوم: حریم خصوصی اطلاعات و ارتباطات ۲۸

مبحث دوم: حریم خصوصی در فضای مجازی ۲۹

گفتار اول: چیستی دنیای مجازی ۲۹

بند اول: امنیت و اعتماد در دنیای سایبر ۳۳

بند دوم: آسیبپذیری حریم دادههای الکترونیکی ۳۴

گفتار دوم: حریم خصوصی اخلاقی در استفاده از وسایل مخابراتی ۳۸

بند اول: ارتباطات تلفنی تصویریی و انتشار عکس در شبکه های اجتماعی ۴۰

بند دوم: حمایت قانون تجارت الکترونیکی از حریم داده ها ۴۴

بخش دوم: حمایت از حریم خصوصی اخلاقی و چالش های آن ۵۳

فصل اول: حمایت قانون از حریم خصوصی ۵۴

مبحث اول: حریم خصوصی در قانون اساسی ۵۴

بند اول: آزادی و مصونیت مسکن ۵۵

بند دوم: خصوصی بودن مکاتبات ۵۶

بند سوم: آزادی اندیشه ۵۶

مبحث دوم: حمایت از حریم خصوصی اخلاقی از طریق بزهپوشی و مجازات ۶۰

گفتار اول: اعمال منافی عفت و اخلاق و بزهپوشی ۶۴

بند اول: حمایت از طریق ممنوعیت تجسس و اصل صحت ۶۵

بند دوم: حمایت از طریق شخص متهم و مجازات شهود ۶۹

گفتار دوم: حمایت کیفری از حریم خصوصی ۷۴

بند اول: حریم خصوصی اخلاقی نقض حدود الهی ۷۵

بند دوم: حریم خصوصی اخلاقی و شاکی خصوصی ۷۶

بند سوم: حریم خصوصی اخلاقی مخل حق جامعه ۷۷

بند چهارم: انتشار عکس و تصاویر و مطالب خلاف عفت عمومی از طریق مطبوعات ۷۹

فصل دوم: چالشهای قانونی پیش روی حریم خصوصی اخلاقی ۸۲

مبحث اول: نقض حریم خصوصی افراد در موادی از قانون مجازات اسلامی ۸۳

گفتار اول: پوشش جزء لاینفک حریم خصوصی افراد جامعه ۸۴

بند اول: ارتباط پوشش و حریم خصوصی در سیاست کیفری اسلام ۸۶

بند دوم: کنترل رسمی حجاب و نقض حریم خصوصی ۸۸

گفتار دوم: نقض اصل قانونی بودن جرم و مجازات و تاثیر آن بر حریم خصوصی اخلاقی ۹۱

بند اول: شمول یا عدم شمول اصل

قانون اساسی نسبت به دعاوی کیفری ۹۴

بند دوم: فعل حرام در مادهی

قانون مجازات اسلامی ۹۸

مبحث دوم: نقض حریم خصوصی اخلاقی در قانون منع استفاده از تجهیزات ماهواره ای و قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر ۱۰۱

گفتار اول: جمعآوری تجهیزات ماهوارهای بدون حکم بازرسی و نقش آن در نقض حریم خصوصی ۱۰۳

گفتار دوم: نقض علنی حریم خصوصی با تصویب قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر ۱۰۹

نتیجهگیری و پیشنهادات ۱۱۳

منابع و مآخذ ۱۱۶

الف– منابع فارسی ۱۱۶

ب– منابع عربی ۱۱۸

پ– مقالات ۱۱۹

ت– پایاننامهها ۱۲۱

ث– سامانه های اینترنتی ۱۲۱

کلیدواژه ها

  • حریم خصوصی اخلاقی
  • حمایت کیفری
  • حریم شخصی
  • حمایت قانونی
  • فضای مجازی
  • رفتار اخلاقی
  • جامعه