حمایت کیفری از نظام بانکداری


حمایت کیفری از نظام بانکداری عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی عبدالمالکی، با راهنمایی ابوالفتح خالقی و با مشاوره عادل ساریخانی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

حمایت کیفری از نظام بانکداری
عنوانحمایت کیفری از نظام بانکداری
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومهدی عبدالمالکی
استاد راهنماابوالفتح خالقی
استاد مشاورعادل ساریخانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه قم


چکیده

حقوق بانکی از رشته های جدید حقوقی است و همزمان با توسعه فعالیت بانکها برای ساماندهی حقوقی و تنظیم مقررات برای آنها ایجاد شده که به فراخور توسعه و پیشرفت بانکداری ، این رشته نیز توسعه یافته است . در کشور ما به رغم آنکه در سال های قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ، مسایل حقوقی بانکداری از مسایل مهم و مبتلابه جامعه بوده ، با این وجود حقوق بانکی از جایگاهی شایسته و بایسته برخوردار نبوده و همواره در سایه دیگر رشته های حقوقی قرار گرفته است . حقوقدانان و نویسندگان حقوقی نیز ، توجهی جدی ، به این رشته نداشته و صرف نظر از اینکه اثری منسجم و یکپارچه جهت معرفی این رشته حقوقی نگاشته نشده ، در حوزه پژوهشها و تحقیقات حقوقی نیز ، این موضوع مهجور مانده است . نکته دیگری که در نظام بانکداری ما ، درخور توجه و تعمق است ، و کمبود آن روز به روز بیش تر احساس می گردد تلاش برای تطبیق عملیات بانکی ما با آموزه های دینی و فقهی و ورود این مطلب مهم در بانکداری ما می باشد که ، بحثهای فراوانی را بر می انگیزد . این پایان نامه صرفا گام کوچکی در بررسی ابعاد حقوقی بانکداری و بیان مسایل حقوقی پیرامون آن است ، به این امید که حقوق بانکی بتواند جایگاه و مرتبه خود را در میان سایر رشته ها بازیابد . در این پژوهش ، پس از بحث مختصری درباره مفاهیم و اصطلاحات بانکداری ، سابقه بانکداری و بانکداری اسلامی بیان شده و ویژگی های بانکداری اسلامی در ایران و مبانی حمایت از بانکداری به رشته تحریر درآمده است . و سپس ارک––ان بانکداری ، ارکان نظارتی بانکها و سیاستگذاری پولی و بانکی در قالب بخش اول بیان شده است . در بخش دوم ، جرایم علیه نظام بانکداری مورد بررسی قرار گرفته که پس از بحث در خصوص جرایم پولشویی ، اختلاس ، جعل و سرقت ؛ در فصل دوم جرایم خاص نظام بانکداری که مشتمل بر بانکداری الکترونیکی و ابعاد حقوقی آن ، گشایش و شرایط اعتبارات اسنادی و صدور ضمانت نامه که در بردارنده برخی از فعالیت های نظام بانکداری می باشد بررسی و در آخر نیز حل و فصل اختلافات بانکی مورد مداقه قرار گرفته است .

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

مقدمه ۱

۱ بیان مساله ۲

۲ ضرورت تحقیق ۳

۳ فرضیات ۴

۴ روش تحقیق ۴

۵ اهداف و انگیزه پایان نامه ۵

۶ کاربردهای تحقیق ۶

۷ موانع ومشکلات تحقیق ۷

۸ تقسیم مطالب (سامانه پژوهش ) ۸


بخش اول – ویژگیهای حقوق بانکداری درایران ومطالعه تاریخچه آن

فصل اول :بررسی مفاهیم ، مبانی و تحولات حقوق بانکداری

  • – مبحث اول : تعاریف و مفاهیم حقوق بانکداری ۱۱

گفتار اول : معانی لغوی ۱۱

بند اول : معنای لغوی حمایت ۱۱

بند دوم : معنای لغوی نظام ۱۲

بند سوم : معنای لغوی بانک ۱۳

بند چهارم : معنای لغوی ارز ۱۳

بند پنجم : معنای لغوی پول ۱۴

گفتار دوم : مفاهیم اصطلاحی ۱۵

بند اول : مفهوم اصطلاحی حمایت و انواع آن ۱۵

بند دوم : مفهوم اصطلاحی نظام و انواع آن ۱۷

بند سوم : مفهوم اصطلاحی بانک ۲۱

بند چهارم : مفهوم اصطلاحی ارز ۲۲

بند پنجم : مفهوم اصطلاحی پول و پول الکترونیکی ۲۴

  • – مبحث دوم : مبانی حمایت از نظام بانکداری ۲۸

گفتار اول : مبانی اقتصادی ۲۸

بند اول : حمایت از نظام اقتصادی جامعه ۲۸

بند دوم : حمایت از معیشت مردم ۲۹

گفتار دوم: مبانی اجتماعی ۳۰

بند اول – تامین آسایش عمومی ۳۰

بند دوم – ایجاد نظم عمومی ۳۱

  • – مبحث سوم : پیشینه تاریخی و تقنینی نظام بانکداری ۳۲

گفتار اول : پیشینه تاریخی نظام بانکداری ۳۲

بند اول : پیشینه بانکداری در جهان ۳۲

بند دوم : پیشینه بانکداری در ایران ۳۵

بند سوم : پیشینه بانکداری اسلامی ۴۱

گفتار دوم : پیشنه تقنینی نظام بانکداری ۴۴

بند اول : تحولات قانون گذاری بانکی در ایران ۴۴

بند دوم : بانکداری اسلامی در ایران ۴۷


فصل دوم : ارک––ان بانکداری و سیاستگذاری پولی و بانکی

  • – مبحث اول : ارکان ، اهداف و وظایف نظام بانکداری ۵۰

گفتار اول : ارکان نظام بانکی ۵۰

گفتار دوم : اهداف نظام بانکی ۵۴

گفتار سوم : وظایف نظام بانکی ۵۵

  • – مبحث دوم : نظارت و ارکان نظارتی بانکها ۵۷

گفتار اول : نظارت بانک مرکزی بر فعالیت بانکها ۵۷

گفتار دوم :نظارت درون سازمانی بر فعالیت بانکها ۵۹

بند اول : نقش نظارتی مجامع عمومی و مدیران بانکهای غیردولتی ۵۹

بند دوم : نظارت بانکی از طریق بازرس داخلی ۶۰

گفتار سوم : نظارت سهام داران بر فعالیت بانکها ۶۱

  • – مبحث سوم : سیاستگذاری پولی و بانکی ۶۳

گفتار اول : نوع نظارت و سیاست گذاری بانکی ۶۳

گفتار دوم : ابزارهای اعمال سیاست های پولی ۶۴


بخش دوم – ج–––––––رایم مرتب––––ط با نظ–––ام بان––کداری

فصل اول : بررسی جرایم عمومی مرتبط با نظام بانکداری

  • – مبحث اول : پولشویی ۶۹

گفتار اول : مفهوم و تعریف پولشویی ۷۰

گفتار دوم : تاریخچه پولشویی ۷۱

گفتار سوم : عناصر تشکیل دهنده جرم پولشویی ۷۳

بند اول : عنصر قانونی ۷۳

بند دوم : عنصر مادی ۷۴

بند سوم : عنصر معنوی ۷۵

گفتار چهارم : اهداف و علل پولشویی ۷۷

گفتار پنجم : راهکارها و اقدامات پیشگیرانه ۷۹

بند اول : راهکارهای تقنینی ۷۹

بند دوم : راهکارهای اجرایی و اداری ۸۲

بند سوم : راهکارهای قضایی ۸۳

بند چهارم : اقدامات پیشگیرانه ۸۶


جمع بندی ۸۸

  • – مبحث دوم : اختلاس ۹۲

گفتار اول : مفهوم و تعریف اختلاس ۹۳

بند اول : معنای لغوی اختلاس ۹۳

بند دوم : تعریف فقهی جرم اختلاس ۹۴

بند سوم : تعریف حقوقی جرم اختلاس ۹۴

گفتار دوم : اختلاس در قوانین کیفری ایران ۹۶

گفتار سوم : ارکان جرم اختلاس ۱۰۱

بند اول : عنصر قانونی ۱۰۱

بند دوم : عنصر مادی ۱۰۵

بند سوم : عنصرروانی ۱۰۸

گفتار چهارم : مجازات جرم اختلاس در قانون ۱۰۹

گفتار پنجم : حیثیت عمومی جرم اختلاس ۱۱۳

جمع بندی ۱۱۶

  • – مبحث سوم : جعل ۱۲۰

گفتار اول : مفهوم و تعریف جعل ۱۲۱

بند اول : معنی لغوی جعل ۱۲۱

بند دوم : مفهوم اصطلاحی جعل ۱۲۱

گفتار دوم : عناصر تشکیل دهنده جرم جعل ۱۲۲

بند اول : عنصر قانونی ۱۲۲

بند دوم : عنصر مادی ۱۲۳

بند سوم : عنصر معنوی ۱۲۴

گفتار سوم: مقایسه جرم جعل و کلاهبرداری ۱۲۶

گفتار چهارم : انواع مبارزه با جرم جعل ۱۳۶

گفتار پنجم : رابطه جعل و اختلاس در سیستم بانکی ۱۳۹

جمع بندی ۱۴۱

  • – مبحث چهارم : سرقت ۱۴۷

گفتار اول : مفهوم و تعریف سرقت ۱۴۸

گفتار دوم : عناصر تشکیل دهنده جرم سرقت ۱۵۰

بند اول : عنصر قانونی ۱۵۰

بند دوم : عنصر مادی ۱۵۱

بند سوم : عنصرروانی ۱۵۳

گفتار سوم : دلایل افزایش سرقت از بانکها ۱۵۳

گفتار چهارم : راهکارهای پیشنهادی برای پیشگیری از سرقت ۱۵۷

جمع بندی ۱۶۰


فصل دوم : بررسی جرایم خاص نظام بانکداری

  • – مبحث اول : جرایم مرتبط با بانکداری الکترونیکی و اینترنتی ۱۶۲

گفتار اول – مفهوم و اجزای بانکداری الکترونیکی و اینترنتی ۱۶۳

بند اول : مفهوم بانکداری الکترونیکی ۱۶۳

بند دوم : مفهوم بانکداری اینترنتی ۱۶۵

بند سوم : عملیات بانکداری الکترونیک در سیستم بانکی ایران ۱۶۶

بند چهارم : اجزای بانکداری الکترونیک ۱۶۷

گفتار دوم : جرایم مرتبط با بانکداری الکترونیکی ۱۷۰

بند اول : جعل عنوان ۱۷۰

بند دوم : بدست آوردن حساب ۱۷۰

بند سوم : بیراهه کشانی ۱۷۰

بند چهارم : سرقت هویت ۱۷۱

گفتار سوم : جرایم مرتبط با بانکداری اینترنتی ۱۷۲

بند اول : فرار از مالیات ۱۷۲

بند دوم : جرم دسترسی غیرمجاز ۱۷۳

بند سوم : کلاهبرداری در بانکداری اینترنتی ۱۷۵

بند چهارم : رمزگیری ۱۷۶

گفتار چهارم : مسیولیت کیفری در بانکداری اینترنتی ۱۷۷

بند اول : مسیولیت کیفری بانک اینترنتی ۱۷۸

بند دوم : مسیولیت کیفری مدیریت بانک اینترنتی ۱۷۹

جمع بندی ۱۸۳

  • – مبحث دوم : اعتبارات اسنادی و ماهیت تقلب در آن ۱۸۵

گفتار اول : تعریف ، ویژگی ها و انواع اعتبار اسنادی ۱۸۶

بند اول : تعریف اعتبار اسنادی ۱۸۶

بند دوم : ویژگی های اعتبار اسنادی ۱۸۶

بند سوم : انواع اعتبار اسنادی ۱۸۶

بند چهارم : طرف های اعتبار اسنادی ۱۸۹

گفتار دوم : وظایف بانکها در قبال اعتبارات اسنادی ۱۹۰

بند اول : صدور اعتبار مطابق با دستور متقاضی ۱۹۰

بند دوم : دریافت و بررسی اسناد ۱۹۱

بند سوم : پرداخت وجه کالا مطابق با مفاد اعتبار ۱۹۳

گفتار سوم : میزان مسیولیت بانکها در اعتبارات اسنادی ۱۹۴

بند اول : میزان مسیولیت بانکها در برابر ذینفع ۱۹۴

بند دوم : میزان مسیولیت بانکها در برابر متقاضی ۱۹۶

بند سوم : میزان مسیولیت بانکها در برابر یکدیگر ۱۹۷

بند چهارم : میزان مسیولیت بانکها در بر ابر اشخاص ثالث ۱۹۸

گفتار چهارم : ماهیت تقلب در اعتبارات اسنادی ۱۹۸

بند اول : مفاهیم اساسی تقلب در اعتبار اسنادی ۱۹۸

بند دوم : قواعد و معیارهای حاکم بر تقلب ۲۰۴

جمع بندی ۲۱۰

  • – مبحث سوم : صدور ضمانت نامه و ضوابط کنترلی آن ۲۱۲

گفتار اول – تعریف ، ارکان و انواع ضمانت نامه ۲۱۲

بند اول : تعریف ضمانت نامه ۲۱۲

بند دوم : ارکان ضمانت نامه ۲۱۳

بند سوم : انواع ضمانت نامه ۲۱۳

گفتار دوم – مراحل وآیین نامه صدور ضمانت نامه ۲۱۵

گفتار سوم – ضوابط عمومی و کنترلی ۲۲۲

  • – مبحث چهارم : حل وفصل اختلافات بانکی ۲۲۵

گفتار اول : مطالبات و دعاوی بانک علیه اشخاص ۲۲۵

گفتار دوم : مطالبات و دعاوی اشخاص علیه بانکها ۲۲۷

گفتار سوم : دعاوی بانکی ۲۲۸

نتیجه گیری ۲۳۱

پیشنهادات ۲۳۵

منابع و مآخذ ۲۳۷

کلیدواژه ها

  • حقوق جزا
  • بانکداری الکترونیکی
  • بانکداری اسلامی
  • جرم اقتصادی
  • حمایت قانونی
  • نظام اقتصادی
  • ایران
  • حمایت کیفری
  • نظام بانکداری
  • بانکداری الکترونیکی
  • پول