دیالکتیک حق و مصلحت در مبانی حقوق مالکیت فکری


دیالکتیک حق و مصلحت در مبانی حقوق مالکیت فکری عنوان پایان نامه ای است که توسط وحید نظری، با راهنمایی ناهید جوانمرادی و با مشاوره محمدرضا ویژه در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

دیالکتیک حق و مصلحت در مبانی حقوق مالکیت فکری
عنواندیالکتیک حق و مصلحت در مبانی حقوق مالکیت فکری
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجووحید نظری
استاد راهنماناهید جوانمرادی
استاد مشاورمحمدرضا ویژه
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی


چکیده

دیالکتیک یا سیر جدالی در علوم انسانی به ویژه جامعه شناسی ، تاریخ و همچنین حقوق ، حرکتی واقعی و عینی است که در پس این حرکت می توان به مبناء و چگونگی پیدایش مصادیق این رشته های علمی پی برد. البته نبایستی در نظر داشت که دیالکتیک صرفا" جنبه تاریخی و تاریخ شناسانه دارد بلکه علاوه بر نمایان ساختن مبناء و نحوه ایجاد یک موضوع ، از شدن و صیرورت این موضوع در برخورد با مقتضیات حادث زمانی و مکانی ، نیز بحث می کند و در واقع به گفته ژان وال دیالکتیک بیشتر راه است تا مقصد. در این پایان نامه هدف ، اعمال حرکت دیالکتیکی در مبنای حقوق مالکیت فکری است و تلاش شده تا مبنای این نظام حقوقی هم از دید حقوق طبیعی و هم از دید حقوق موضوعه یا دیدگاه پوزیتیویستی تشریح گردد تا هر کدام از این مبانی در این سیر جدالی به عنوان تز در نظر گرفته شده و در تقابل این تز با مصلحت اجتماع به عنوان آنتی تز به سنتز دیالکتیکی آن برسیم و نقش این سنتز را در چارچوب حمایتی حمایت از پدیدآورندگان آثار فکری تبیین نماییم به این صورت که با شناسایی حقوق مالکیت فکری به عنوان یک حق طبیعی (تز) و دیالکتیک آن با تامین مصلحت اجتماع (آنتی تز) هم محدودیت زمانی حمایت مادی و هم تحمیل مجوز بهره برداری (سنتز) ،توجیه می شود و با مبناء قرار دادن دیدگاه پوزیتیویستی برای این نظام حقوقی (تز) و دیالکتیک آن با تامین مصالح اجتماع (آنتی تز) نیز هم محدودیت زمانی حمایت مادی و هم تحمیل مجوز بهره برداری (سنتز) توجیه پذیر می گردد. در نتیجه از منظر هر کدام از این مکاتب (حقوق طبیعی و حقوق موضوعه(پوزیتیویستی)) ، حفظ مصلحت اجتماع منجر به محدود شدن حقوق خالق اثر فکری می شود این در حالی است که تحمیل محدودیت های متعدد با مبناء واحد (مصلحت اجتماع) عادلانه نمی باشد لذا به منظور تامین حداکثری حقوق خالق اثر فکری از یک طرف و همچنین حفظ مصالح اجتماع از طرف دیگر و با در نظر گرفتن تاریخچه پیدایش حقوق مالکیت فکری و عدم امکان تقیید حق مالکیت به زمان ، محدودیت زمانی حمایت مادی از خالق اثر فکری مبنای ایجادی خود را از دست داده و صرفا" در دیالکتیک حق و مصلحت در مبانی حقوق مالکیت فکری ، به عنوان راه حل عادلانه به توجیه مجوز اجباری و رد محدودیت زمانی حمایت مادی میرسیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه۱بخش اول: مفاهیم و تاریخچه حقوق مالکیت فکری و مبانی آن۶فصل اول:مفاهیم و تاریخچه حقوق مالکیت فکری۶گفتار اول:مفهوم حق و مالکیت۶بند اول) مفهوم حق فکری۶۱) تعریف حق در لغت ، فقه و حقوق۶اول در لغت۶دوم در فقه۸سوم در حقوق۹الف) مکتب شخصی۱۰ب) مکتب موضوعی۱۱۲) تعریف حق فکری۱۳بند دوم) مفهوم مالکیت فکری۱۴۱) مفهوم و مبنای مالکیت در فلسفه ، فقه و حقوق۱۴اول)مفهوم و مبنای مالکیت از منظر فلسفی۱۵الف) نظریه وجود مالکیت به طور طبیعی۱۵ب)نظریه ایجاد مالکیت توسط اجتماع۱۹دوم) مفهوم و مبنای مالکیت از منظر فقهی۲۲سوم) مفهوم و مبنای مالکیت از منظر حقوقی۲۴۲) تعریف مالکیت فکری و شاخه های آن۲۵اول) تفاوت اصطلاح مالکیت فکری و معنوی۲۵دوم) تعریف مالکیت فکری۲۷سوم) شاخه های مالکیت فکری۲۸۳) نتیجه بحث۳۱گفتار دوم: تاریخچه حقوق مالکیت فکری۳۲بند اول) پیشینه حمایت از حقوق مالکیت فکری۳۲بند دوم) جلوه هایی از حق و مصلحت در تاریخچه حقوق مالکیت فکری۳۶فصل دوم : مبانی مالکیت فکری۳۸گفتار اول: مکتب حقوق طبیعی۳۸بند اول) ویژگی های مکتب حقوق طبیعی۳۸بند دوم) جایگاه مالکیت فکری در مکتب حقوق طبیعی۴۲۱–تیوری کار ، مبنای طبیعیِ حقوق مالکیت فکری۴۲۲–نتیجه بحث ۴۴گفتار دوم: مکتب پوزیتیویستی۴۵بند اول) ویژگی های مکاتب پوزیتیویستی۴۵۱)مکتب حقوق موضوعه۴۵۲) مکتب مصلحت گرایی۴۹۳) مکتب جامعه شناختی۵۱۴) مکتب واقع گرایی۵۷بند دوم) جایگاه مالکیت فکری در مکاتب پوزیتیویستی۵۸بخش دوم: مصلحت و محدودیتهای ناشی از آن در حقوق مالکیت فکری۶۱فصل اول: نقش مصلحت در حقوق مالکیت فکری۶۱گفتار اول: مفهوم و تقسیمات مصلحت۶۱بند اول) تعریف لغوی و اصطلاحی مصلحت۶۱بند دوم) تقسیمات مصلحت۶۳گفتار دوم: رابطه حق و مصلحت۶۶بند اول) تفاوت حقیقت با واقعیت۶۶بند دوم) رابطه حقیقت و مصلحت۶۷بند سوم) نتیجه بحث۶۷فصل دوم: محدودیتهای ناشی از مصلحت گرایی در نظام حقوق مالکیت فکری۶۸گفتار اول: تحدید زمانی مالکیت فکری۶۸بند اول) اوصاف مالکیت و امکان یا عدم امکان تقیید آن به زمان۶۸۱) اوصاف مالکیت۶۸الف)اطلاق۶۹ب)انحصار۶۹ج)دوام۷۰۲) امکان یا عدم امکان تقیید مالکیت به زمان۷۱الف) دلایل پیروان دوام مالکیت۷۱ب) دلایل پیروان امکان توقیت مالکیت۷۵بند دوم) محدودیت زمانی مالکیت بر حقوق مادی در نظام حقوق مالکیت فکری۷۸۱) مبانی تقیید زمانی مالکیت حقوق فکری۷۸الف) لزوم حفظ منافع اجتماع۷۸ب ) اصول حقوق بین الملل در مورد جریان آزاد اطلاعات و آزادی اطلاعات۷۹۲)دیالکتیک مکتب حقوق طبیعی و مکتب پوزیتیویستی در مورد تحدید زمانی مالکیت فکری۸۱الف)دیالکتیک تحدید زمانی مالکیت فکری از منظر حقوق طبیعی۸۱ب) دیالکتیک تحدید زمانی مالکیت فکری از منظر پوزیتیویستی۸۴اول) توجیه محدودیت زمانی مالکیت فکری در این مکتب۸۴دوم) دیالکتیک مصلحت پدیدآورنده اثر و مصلحت اجتماع۸۶گفتار دوم: تحمیل مجوزهای بهره برداری از حقوق مالکیت فکری۸۷بند اول) تعریف و انواع مجوزهای بهره برداری۸۷۱) تعریف مجوزهای بهره برداری۸۷۲) انواع مجوزهای بهره برداری۸۷بند دوم) مبانی صدور مجوزهای اجباری۸۸۱– منع سوء استفاده از حق۸۹۲– اضطرار ملی ۹۰۳– رویه های ضد رقابتی۹۰۴– استفاده های غیر تجاری۹۱بند سوم) شرایط صدور مجوزهای اجباری۹۲۱– وجود مصلحت مبنایی ۹۲۲– عدم بهره برداری معقول و متعارف از اثر فکری توسط پدیدآورنده ۹۲۳– انجام تلاشهای قبلی به منظور اخذ اجازه بهره برداری از صاحب حق۹۲۴– صدور مجوز اجباری توسط مقام صلاحیتدار ملی ۹۲بند چهارم) مجوزهای اجباری در شاخه مالکیتهای ادبی و هنری۹۲بند پنجم) دیالکتیک حقوق طبیعی و حقوق موضوعه در مورد مجوزهای اجباری۹۴الف)مبانی صدور مجوز اجباری و دیالکتیک حق و مصلحت در حقوق طبیعی۹۴ب) مبانی صدور مجوز اجباری و دیالکتیک حق و مصلحت در حقوق موضوعه۹۵نتیجه گیری۹۶فهرست منابع۱۰۰

کلیدواژه ها

  • منطق جدلی
  • حق
  • مصلحت (حقوق)
  • مبانی (حقوق)
  • حقوق معنوی
  • دیالکتیک