رویکرد حقوق کیفری ایران به شخصیت مجرم
رویکرد حقوق کیفری ایران به شخصیت مجرم عنوان پایان نامه ای است که توسط فاطمه هدی، با راهنمایی عادل ساریخانی و با مشاوره ابوالفتح خالقی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
 | |
| عنوان | رویکرد حقوق کیفری ایران به شخصیت مجرم |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | فاطمه هدی |
| استاد راهنما | عادل ساریخانی |
| استاد مشاور | ابوالفتح خالقی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
چکیده
در دنیای امروز اهمیت توجه به شخصیت مجرم هر روز دامنه وسیع تر و ابعاد تازه تری به خود می گیرد. بر خلاف گذشته، همه مجرمان را با یک معیار ارزیابی نمی کنند و نمی سنجند. زیرا می دانند تحقق عدالت کیفری بدون به دست آوردن شناخت درست و صحیح از شخصیت مجرم امکان پذیر نمی باشد.لحاظ نمودن شخصیت مجرم در فرآیند آیین دادرسی اعم از مرحله ی تعقیب، دادرسی و اجرای احکام به منظور همسان ساختن پاسخ کیفری با نیازهای روانی، جسمانی و اجتماعی متهم صورت می گیرد. بنابراین نگرش صرف به فعل یا ترک فعل مجرمانه به منظور اعمال واکنش اجتماعی بدون توجه به شخصیت مجرم و عوامل جرم زا خلاف یک دادرسی عادلانه و منصفانه تلقی می گردد.هرچند که شناخت دقیق زوایای انسانی برای انسان دیگر امکان پذیر نیست و اصل فردی کردن مجازات ها همچون سایر اصول حاکم بر مجازات، زاییده اندیشه ای است که به ضرورت اجرای مجازات در جامعه بشری اعتقاد دارد، اما به نحوی که اصل تساوی مجازات ها را محدود می کند و مجازات مساوی را در شرایط مساوی با خصوصیات مساوی برای متهمین، شایسته می داند که این امر با تشکیل پرونده شخصیت در کنار پرونده قضایی و اعمال نهادهایی همچون آزادی مشروط، تعلیق مجازات و... کامل می گردد تا مجرم که همانند یک بیمار است به بهترین نحو درمان گردد و اهداف مجازات ها با ویژگی های آن در این راستا تحقق پذیرد.بدین منظور شخصیت بزهکار هم در حین صدور حکم و هم در اجرای مجازات، مورد بررسی قرار داده می شود و عواملی را که سبب شده فرد به سوی ارتکاب جرم برود شناسایی می گردد.البته این امور به طور ضمنی در برخی قوانین جزایی ایران برداشت می شود. وجود نهادهایی چون آزادی مشروط و عفو در مرحله ی اجرای حکم، اعمال کیفیات مخففه و یا مشدده در مرحله ی صدور حکم و قراردادن میزان حداقل و حداکثری برای مجازات های تعزیری و بازدارنده، همگی حکایت از توجه به شخصیت مجرم دارد.اما در برابر این عدم توجه صریح قانونگذار به پرونده شخصیت، آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها به طور صریح بدان اشاره دارد که برای هر زندانی می بایستی توسط متخصصین زندان، پرونده شخصیت تشکیل گردد که متاسفانه عملا شاهد آن نمی باشیم.
ساختار و فهرست پایان نامه
تعریف مساله ۱
سوال های تحقیق
فرضیه های تحقیق ۱
روش تحقیق
ضرورت تحقیق
اهداف وانگیزه های تحقیق
موانع و مشکلات تحقیق
سامانه تحقیق
مقدمه ۳
فصل اول: کلیات
گفتار اول: تعاریف ۶
مبحث اول : معانی لغوی شخصیت ۶
مبحث دوم: تعاریف شخصیت ۷
۱ از دیدگاه مردم عادی ۷
۲ از دیدگاه روان شناسان ۷
۳ از دیدگاه جامعه شناسان ۹
۴ از دیدگاه جرم شناسان ۹
۵ از دیدگاه اسلام شناسان ۱۰
گفتار دوم: پیشینه تاریخی ۱۳
مبحث اول: دوران باستان ۱۳
مبحث دوم: دوران روشنگری ۱۴
مبحث سوم: دوران معاصر ۱۷
گفتار سوم: سازمان شخصیت ۱۹
گفتار چهارم: عوامل سازنده شخصیت ۲۱
مبحث اول: عوامل درونی ۲۱
۱ عوامل فردی یا بیولوژیک ۲۲
۲ عوامل روانی ۲۳
مبحث دوم: عوامل بیرونی ۲۳
۱ عوامل محیطی ۲۳
۲ عوامل اجتماعی ۲۴
گفتار پنجم: نظریه های بنیادین علل جرم ۲۵
مبحث اول: نظریه بنیادی انسان شناسی ۲۵
مبحث دوم: نظریه بنیادی روان شناسی ۲۶
مبحث سوم: نظریه بنیادی جامعه شناسی ۲۷
گفتار ششم: مبانی توجه به شخصیت مجرم ۲۸
مبحث اول: اصل فردی کردن مجازات ها ۲۸
۱ اصل فردی کردن مجازات ها در حقوق موضوعه ۲۹
۲ اصل فردی کردن مجازات ها در اسلام ۳۰
۳ اصل فردی کردن و تساوی مجازات ها ۳۱
۴ اهداف فردی کردن مجازات ها و شخصیت بزهکار ۳۴
۱ ۴اهداف فردی ۳۴
۲ ۴ اهداف اجتماعی ۳۴
مبحث دوم: اهداف مجازات ها و شخصیت بزهکار ۳۵
۱ هدف اخلاقی و شخصیت بزهکار ۳۵
۲ هدف ارعابی و شخصیت بزهکار ۳۵
۳ هدف اصلاحی و شخصیت بزهکار ۳۶
مبحث سوم: ویژگی های مجازات ها و شخصیت بزهکار ۳۸
۱ رنج آور بودن و شخصیت بزهکار ۳۸
۲ رسواکنندگی و شخصیت بزهکار ۳۹
۳ معین بودن و شخصیت بزهکار ۴۰
۴ قطعیت و شخصیت بزهکار ۴۰
فصل دوم: بررسی نقش و جایگاه شخصیت بزهکار در حقوق کیفری ایران
گفتار اول: جایگاه شخصیت بزهکار در حقوق کیفری ماهوی ۴۲
مبحث اول: عوامل شخصیتی موثر در تعیین جرایم و مجازات ها ۴۳
۱ سن ۴۳
۲ جنس ۴۵
۳ شغل ۴۸
مبحث دوم: اهمیت توجه به شخصیت بزهکار در قانون مجازات اسلامی ۵۰
۱ حدود و شخصیت بزهکار ۵۰
۲ دیات و شخصیت بزهکار ۵۳
۳ قصاص و شخصیت بزهکار ۵۵
۴ مجازات های تعزیری و شخصیت بزهکار ۵۷
۱ ۴ تشدید مجازات کارمندان دولت ۵۸
۲ ۴ جرم انگاری در رابطه با کارمندان دولت
۵ مجازات های تبعی و تکمیلی و شخصیت بزهکار ۶۱
گفتار دوم: جایگاه شخصیت بزهکار در حقوق کیفری شکلی ۶۳
مبحث اول: اهمیت توجه به شخصیت در مرحله ی تعقیب و تحقیق ۶۵
مبحث دوم: اهمیت توجه به شخصیت در مرحله ی دادرسی ۶۷
مبحث سوم: اهمیت توجه به شخصیت در مرحله ی اجرای احکام ۶۸
گفتار سوم: حدود اختیارات قاضی در توجه به شخصیت بزهکار ۶۸
مبحث اول: مرحله قضایی ۶۹
۱ کیفیات مخففه ۶۹
۱ ۱ انواع کیفیات مخففه ۶۹
۲ ۱ آثار کیفیات مخففه ۷۰
۳ ۱ تبدیل مجازات ها ۷۱
۲ کیفیات مشدده ۷۱
۱ ۲ تعدد جرم ۷۱
تعدد واقعی ۷۱
تعدد معنوی ۷۳
۲ ۲ تکرار جرم ۷۴
شرایط تکرار جرم ۷۴
مجازات تکرار جرم ۷۴
۳ تعلیق اجرای مجازات ها ۷۵
۱ ۳ ۱ شرایط تعلیق ۷۶
۲ ۳ ۱ آثار تعلیق ۷۷
۳ ۳ ۱ خاتمه تعلیق ۷۸
مبحث دوم: مرحله اجرایی ۷۹
۱ آزادی مشروط ۷۹
۱ ۱ مبانی آزادی مشروط ۷۹
۲ ۱ شرایط اعطای آزادی مشروط ۸۰
۳ ۱ آثار آزادی مشروط ۸۲
۲ عفو و بخشودگی ۸۲
۱ ۲ انواع عفو ۸۳
۱ ۱ ۲ عفو عمومی
۲ ۱ ۲ عفو خصوصی ۸۳
فصل سوم: پرونده شخصیت
گفتار اول: تاریخچه و نحوه تشکیل پرونده شخصیت ۸۸
مبحث اول: تاریخچه تشکیل پرونده شخصیت ۸۸
مبحث دوم: نحوه تشکیل پرونده شخصیت ۹۰
۱ بررسی وضعیت جسمانی بزهکار ۹۳
۲ بررسی وضعیت اجتماعی بزهکار ۹۳
۳ بررسی سابقه زندگی بزهکار ۹۳
۴ بررسی وضعیت روحی و روانی بزهکار ۹۴
گفتار دوم: تشکیل پرونده شخصیت در آیین نامه سازمان زندان ها و کانون اصلاح وتربیت ۹۵
گفتار سوم: شاخه های علمی مرتبط در تشکیل پرونده شخصیت ۹۶
مبحث اول: تحقیقات و پژوهش های پزشکی ۹۶
مبحث دوم: تحقیقات و پژوهش های جامعه شناسی ۹۶
مبحث سوم: تحقیقات و پژوهش های روانشناسی ۹۷
مبحث چهارم: تحقیقات و پژوهش های سایر علوم انسانی ۹۸
بررسی نمونه آراء قضات ۹۹
نتایج و پیشنهادها ۱۰۰
منابع و مآخذ ۱۰۱
ضمایم ۱۰۵
کلیدواژه ها
- ایران
- شخصیت
- مجرم حرفه ای
- بزهکار
- تعیین مجازات
- حقوق جزا
- قانون جزا
- شخصیت مجرم
- قوانین جزایی